Cicha epidemia

Szacuje się, że na całym świecie na cukrzycę cierpi ponad 422 miliony osób. [1] W Polsce na cukrzycę choruje około 3 mln osób, przy czym prawie 1 milion o tym nie wie – choroba nie została u nich do tej pory zdiagnozowana i nie jest leczona. [2] Skala zachorowalności z roku na rok zwiększa się. Od lat mówi się o cukrzycy jako chorobie cywilizacyjnej, która przyjęła skalę epidemii. Niestety, w Polsce cukrzyca to epidemia cicha – tabu jest zarówno sama choroba, jak i jej świadomość społeczna. Zaskakująco niewiele wiedzą o niej zarówno chorzy, którzy usłyszeli diagnozę, jak i ich rodziny, które nie zawsze wiedzą, jak wspierać swoich bliskich.

Według ostatniego raportu Instytutu Ochrony Zdrowia pt. „Cukrzyca: gdzie jesteśmy, dokąd zmierzamy?” [3], wielu polskich pacjentów o cukrzycy dowiaduje się dopiero, gdy wystąpią jej groźne dla życia powikłania, takie jak zawał serca czy udar mózgu. To dobitny przykład tego, że brak świadomości społecznej w zakresie cukrzycy jest bardzo powszechny i niesie za sobą znaczące skutki społeczne – dla pacjentów, ich rodzin, pracodawców, wreszcie – dla budżetu państwa.

Choroba – tabu

Z najnowszego raportu „Polska rodzina z cukrzycą” [4], opracowanego przez Stowarzyszenie Edukacji Diabetologicznej, Fundację Zdrowie i Edukację Ad Meritum wynika, że wyzwaniem dla pacjentów z cukrzycą jest nierzadko już sama rozmowa o chorobie. Wielu chorych boryka się nie tylko z cukrzycą, ale dodatkowo ze schorzeniami jej towarzyszącymi, wśród nich: nadciśnieniem, POChP (przewlekłą obturacyjną chorobą płuc), chorobami układu sercowo-naczyniowego, depresją. Takie obciążenie, połączone z codziennymi obowiązkami pacjentów, staje się nierzadko przyczyną niedostatków w zakresie prawidłowego odżywiania, przyjmowania odpowiednich leków, angażowania się w aktywność fizyczną, szukania wsparcia psychicznego ze strony bliskich. Konsekwencje – powikłania cukrzycy – mogą być śmiertelnie groźne, prowadzić do inwalidztwa bądź śmierci, dlatego edukacja pacjentów, ale też całego społeczeństwa, to bardzo ważny krok w walce z tą śmiertelną epidemią.

Konieczna lepsza terapia i opieka

Eksperci na każdym kroku podkreślają, że pacjent lepiej wyedukowany w obszarze cukrzycy ma znacznie lepsze rokowania, a jego terapia jest bardziej efektywna – klinicznie, ale także kosztowo. Ministerstwo Zdrowia potwierdza, że koszty leczenia cukrzycy są znaczne, ale jednocześnie dobre leczenie cukrzycy zmniejsza koszty późniejszych powikłań i opieki nad pacjentem, między innymi w zakresie hospitalizacji czy opieki nad pacjentem po amputacji. Wniosek? Warto inwestować w nowoczesne terapie i patrzeć na leczenie cukrzycy całościowo, holistycznie, bo to po prostu się opłaca – pacjentowi, ale także systemowi ochrony zdrowia.

Niestety, pomimo, wydawałoby się, oczywistych wniosków, poprawa dostępności do nowoczesnych terapii w cukrzycy to wciąż w Polsce duże wyzwanie. Największe – wśród osób z cukrzycą typu 2 oraz tych poniżej 75. roku życia, których nie obejmuje przywilej przynajmniej niektórych darmowych leków. Również wyrównanie dostępu do leczenia między osobami z typem 1 cukrzycy poniżej i powyżej 26. roku życia stanowi zauważalne wyzwanie. Listopadowa lista leków refundowanych, nie sposób nawet zliczyć która z kolei, nie przyniosła żadnego przełomu. Do naszego Stowarzyszenia zgłasza się bardzo wielu pacjentów, których nie stać na optymalną, zalecaną przez lekarzy terapię. Praca nad rozwiązaniem tych problemów musi stać się priorytetem polityki zdrowotnej państwa – właśnie dlatego, że nie jest to problem pojedynczego pacjenta, ale biorąc pod uwagę skalę 3 milionów pacjentów, całych rodzin i szerzej – polskiego społeczeństwa.

Z okazji Światowego Dnia Walki z Cukrzycą apeluję do decydentów: usłyszcie nas! Cukrzyca nie może dłużej być pomijana, przemilczana, odsuwana na dalszy plan. Aby zabójcą nie okazała się… cisza z Waszej strony.

Anna Śliwińska, Prezes Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków

--

[1] http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diabetes

[2] http://www.mojacukrzyca.org/pliki/download/Raport_Polska_rodzina_z_cukrzyca.pdf

[3] http://www.rpp.gov.pl/raport_cukrzyca_18.pdf

[4] http://www.mojacukrzyca.org/pliki/download/Raport_Polska_rodzina_z_cukrzyca.pdf