Okazuje się, że ponad połowa wartości rynku Europy Środkowej została wygenerowana przez Polskę. Drugi największy rynek leków sprzedawanych bez recepty wytworzyła Rumunia, która osiągnęła „zaledwie” 12% całkowitej sprzedaży. W samej Polsce wartość rynku leków OTC wzrosła o 3,9%. Mimo wzrostu, rok 2012 uważany jest przez analityków za jeden z najgorszych okresów dla producentów leków OTC. Wpłynęły na to zmiany mikroekonomiczne — ograniczenie portfela pacjentów.

Zgodnie z analizami w roku 2012 Polska wykazywała najwyższy wskaźnik wydatków na leki OTC na jednego mieszkańca (wśród krajów Europy Środkowej) — wynosił on 66 Euro. Przeciętny Polak zostawia więc w aptece prawie 280 zł na leki bez recepty.

Jaka jest przyczyna „zaszczytnego” pierwszego miejsca? Znany jest zwyczaj Polaków do samoleczenia, kupowania zbyt dużej ilości często niepotrzebnych leków. Nie jest to jednak głównym powodem tak wysokiego współczynnika wydatków na leki OTC na jedną osobę. Za główną przyczynę uznaje się bardzo dużą siłę nabywczą w kraju i chęć do kupowania droższych produktów, nawet mimo kryzysu. Polacy kupują coraz więcej produktów luksusowych i drogich, co ma odzwierciedlenie także w zakupach w aptece. Są podatni na reklamy, nowości, wierzą w to, co usłyszą od znajomych, przeczytają w Internecie – to skłania ich do kupowania nowych, nieznanych wcześniej, często drogich leków. W innych krajach – Bułgarii, Rumunii – w dalszym ciągu na rynku dominują stare, tradycyjne produkty lecznicze, których cena jest niższa. Ich produkcja jest często tańsza, a przede wszystkim są na rynku od wielu lat, nie są reklamowane – co stanowiłoby główny wydatek dla producenta.

Z drugiej strony, trzeba zwrócić uwagę na fakt, że z powodu obecnej sytuacji na rynku aptecznym – gdzie obrót lekami na receptę obarczony jest wieloma trudnościami, farmaceuci i hurtownicy konkurują o wpływy koncentrując się na rynku produktów sprzedawanych bez recepty. Obrót lekami OTC nie jest tak mocno regulowany przez prawo, łatwiej więc zrekompensować straty poprzez wzrost sprzedaży. Inną, należącą do skrajnych przyczyną jest na pewno rezygnacja części pacjentów z realizowania recept kosztem samoleczenia, spowodowana wzrostem cen. Nie jest to dobre rozwiązanie zarówno dla zdrowia, jak i portfela pacjenta – konsekwencje (czasem nawet konieczność hospitalizacji) wynikające z nie stosowania się do zaleceń lekarskich mogą być o wiele bardziej kosztowe. Prawie każda firma, która koncentrowała się na wytwarzaniu leków Rx, aktualnie rozszerza swoje portfolio o leki OTC, inwestuje w promocję swoich produktów.  

Jest wiele czynników zwiększających sprzedaż leków OTC w aptece. Działają one na przemian z funkcjami ją ograniczającymi – chociażby coraz większą sprzedażą leków poza aptekami.