Oddech to życie

W ciągu całego życia przez płuca przepływa 250 mln litrów powietrza [VIII]. Z każdym oddechem do organizmu dostaje się wszystko, co w nim się znajduje. Pierwszą linią obrony jest układ oddechowy, ale zawieszone w powietrzu szkodliwe substancje mogą przedostawać się do krwiobiegu, narażając na uszkodzenie lub zatrucie także inne organy. – Zanieczyszczenie powietrza jest zabójcze dla zdrowia. Odpowiada za niemal połowę zgonów z powodu chorób płuc, a także za co trzeci zgon z powodu ich nowotworów na świecie. Szkodliwe cząstki z powietrza wpływają również na kondycję układu krwionośnego i nerwowego – co czwarty śmiertelny udar mózgu lub choroba serca wywołane są właśnie przez zanieczyszczenia. Choroba niedokrwienna serca, udar, przewlekła obturacyjna choroba płuc i inne choroby dolnych dróg oddechowych – lista schorzeń wywołanych zanieczyszczeniami jest długa – ostrzega prof. dr hab. n. med. Piotr Kuna, kierownik II Katedry Chorób Wewnętrznych i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Zawsze na pierwszej linii

Zakażenia układu oddechowego przed pandemią były w Polsce jedną z głównych przyczyn hospitalizacji. W przypadku małych dzieci (1-4 lata) było to nawet 30% przypadków. Rocznie jako wariant „standardowy” traktowano 6-8 epizodów zakażeń dróg oddechowych u jednej osoby [IX]. Pandemia przynosi nowe obciążenie dla układu oddechowego, ponieważ COVID-19 atakuje przede wszystkim płuca [IX] i u osób z chorobami przewlekłymi może aż w 50% przypadków skutkować ich uszkodzeniem [X].

„Cichym zabójca” obecny w Polsce

Eksperci WHO widzą w zanieczyszczeniu powietrza rosnący globalny problem zdrowotny i nazywają go „cichym zabójcą” [XI]. Europa jest jednym z regionów o najwyższym stężeniu zanieczyszczenia powietrza związanego z paliwami kopalnymi [II], a aż 33 z 50 europejskich miast ze znacznie przekroczonymi normami znajduje się w Polsce [VI]. Skutkuje to wysokim obciążeniem układu oddechowego – ryzyko zapadalności na zapalenie oskrzeli w naszym kraju wynosi nawet 23% u dzieci i 33% u dorosłych [IV]. Szacuje się także, ze blisko 50 tys. przedwczesnych zgonów w Polsce jest wynikiem zanieczyszczeń [XII].

– Redukcja emisji do środowiska to jeden z globalnych, długofalowych celów w Teva. W ciągu ostatnich trzech lat Grupa Teva zmniejszyła emisję gazów cieplarnianych o 25% i na najbliższe lata planowane są kolejne redukcje w naszych globalnych emisjach. W naszym krakowskim zakładzie produkcyjnym od lat wprowadzamy rozwiązania wpływające na redukcję emisji zanieczyszczeń, zużycia wody, a także na jak najefektywniejszą ekologicznie gospodarkę odpadami. Energia wykorzystywana przez krakowską fabrykę pochodzi w 100% z odnawialnych źródeł. Co więcej, teren należący do naszego zakładu to obecnie wyspa zieleni, liczący ponad 4000 drzew, z przepływającą rzeką Białuchą, nad którą można spotkać liczne gatunki ptaków, lisy, sarny, a nawet bobry. Akcja sadzenia drzew w Polsce uzupełnia starania naszej firmy na rzecz dbałości o środowisko – mówi Michał Nitka, dyrektor generalny Teva Pharmaceuticals na region Europy Centralnej i Wschodniej.

Co może nas uratować?

Jednym z głównych zaleceń WHO dotyczących działań na rzecz poprawy jakości powietrza na świecie, obok redukcji emisji zanieczyszczeń, szerszego wykorzystania alternatywnych źródeł energii czy poprawy efektywności energetycznej, jest tworzenie terenów zielonych [V]. – Mówi się, że drzewa to naturalne filtry powietrza, ponieważ usuwają zanieczyszczenia i dwutlenek węgla z atmosfery. To prawda, ale to nie wszystko. Lasy tworzą złożone ekosystemy sprzyjające utrzymaniu bioróżnorodności środowiska – są domem dla wielu innych gatunków roślin i zwierząt. Dzięki rozbudowanym systemom korzeniowym wpływają na utrzymanie wód gruntowych i zapobiegają procesowi jałowienia gleby. Dlatego też tak ważne jest ponowne zalesianie obszarów objętych klęską żywiołową – tłumaczy wielbiciel przyrody, leśnik i dziennikarz Marcin Kostrzyński, autor filmów i kanału na YouTube Marcin z Lasu. – Drzewa są naturalną ochroną dla innych gatunków, ale także naszym ratunkiem dla zdrowia i dobrego samopoczucia. Obcowanie z nimi i przebywanie w lesie to najlepsza „terapia” dla ciała i umysłu – dodaje.

Dla zdrowia, dla nas – ponad 200 tys. Drzew od Teva

– Poprawa jakości powietrza staje się jednym z priorytetów działań na rzecz ochrony zdrowia w Polsce. Aby realizować tę potrzebę, obok działań mających na celu redukcję emisji zanieczyszczeń, rozpoczęliśmy w 2020 r. akcję sadzenia drzew w naszym kraju. Zaczęliśmy od naszych pracowników, którzy posadzili ponad 1 tys. drzew w całej Polsce, następnie ufundowaliśmy nasadzenia w nadleśnictwie Lipusz, a w tej chwili kończymy akcję sadzenia ponad 120 tys. drzew w nadleśnictwie Rytel. To tereny Kaszub, dotknięte tragiczną w skutkach nawałnicą w 2017 r., wymagające pomocy w odbudowie ekosystemów leśnych – wyjaśnia Anna Załuska, dyrektor Działu Komunikacji Teva Pharmaceuticals Polska.

Akcja Drzewa od Teva została zainaugurowana w Kazimierzu Dolnym podczas naukowej konferencji lekarzy alergologów i pulmonologów. Specjaliści włączyli się w akcję, sadząc własnoręcznie drzewa, które utworzyły pamiątkową aleję klonową przy ulicy Senatorskiej. – Z przyjemnością włączamy się w akcję i edukację mające na celu poprawę jakości powietrza w Polsce, ponieważ jako specjaliści chorób układu oddechowego widzimy wielką potrzebę podejmowania inicjatyw w tym zakresie. Działajmy wspólnie na rzecz naszego zdrowia! – apeluje prof. dr hab. n. med. Piotr Kuna. W tym roku kolejne 120 tys. sadzonek drzew od Teva wzbogaci tereny leśne, tym razem w nadleśnictwie Rytel w Zachodniopomorskiem.