Wyciszenie ekspresji ludzkiej telomerazy za pomocą siRNA powoduje zahamowanie proliferacji komórek nowotworowych i ich wejście na drogę śmierci apoptotycznej. Takie wnioski wypływają z przeprowadzonych ostatnio doświadczeń na komórkach raka jelita grubego oraz nerki.

Telomeraza to enzym odpowiedzialny za stabilizację długości telomerów. Jej aktywność prowadzi do nielimitowanych podziałów, czyli do nieśmiertelności komórek. Aktywność telomerazy pojawia się w trakcie karcynogenezy. Stwierdzono, że enzym ten obecny jest w zdecydowanej większości komórek zmienionych nowotworowo natomiast w większości zdrowych komórek jest na niewykrywalnym poziomie.

Ludzka telomeraza składa się z dwóch komponentów: komponentu RNA (hTR) oraz katalitycznego komponentu o aktywności odwrotnej transkryptazy (hTERT). Opublikowane ostatnio prace prezentują efekty wyciszania zarówno komponentu hTR jak i hTERT za pomocą siRNA. Pierwszy zespół (Zheng i wsp.) wyciszyli oba komponenty jednocześnie w ludzkich komórkach raka nerki (HRCC). W wyniku zastosowania krótkiego interferującego RNA doszło do zahamowania proliferacji komórek oraz indukcji apoptozy. Ostatni efekt wykazywał zależność od dawki. Grupa z Niemiec przeprowadziła podobne doświadczenie. W tym przypadku pracowano na komórkach gruczolakoraka okrężnicy (HT29), a celem wyciszenia był tylko komponent hTERT. Zespół ten wprowadził siRNA w formie plazmidu kodującego shRNA, uzyskując w ten sposób trwałą ekspresję siRNA w komórkach. Także tu otrzymano spadek aktywności telomerazy, co przejawiało się skracaniem telomerów oraz spadkiem tempa proliferacji.

Prace te wskazują na następny potencjalny cel w terapii nowotworów z wykorzystaniem siRNA. Według prezentowanych badań można sądzić, że telomeraza może być dobrym, selektywnym i bezpiecznym celem terapeutycznym.

Opracowano na podstawie: de Souza Nascimento P, Alves G, Fiedler W. Telomerase inhibition by an siRNA directed against hTERT leads to telomere attrition in HT29 cells Oncology Reports 2006 16(2):423-8
Zheng JN, Sun YF, Pei DS, Liu JJ, Chen JC, Li W, Sun XQ, Shi QD, Han RF, Ma TX. Inhibition of Proliferation and Induction of Apoptosis in Human Renal Carcinoma Cells by Anti-telomerase Small Interfering RNAs Acta Biochimica et Biophysica Sinica 2006 38(7):500-6

Red. Piotr Guzenda piotrg@celonpharma.com