Naukowcy chcą jeszcze bardziej przekonać konsumentów!

Ostatnie doniesienia wskazują, że badacze zajmujący się GMO chcą jeszcze ‘poprawić wizerunek’ GMO. Brytyjski zespół stworzył bowiem purpurowe pomidory. Zmiana koloru spowodowana jest wklonowaniem do pomidora genu pochodzącego z kwiatu lwiej paszczy i nie jest tylko ciekawostką estetyczną. Barwę tę warunkuje specyficzny pigment ‑ antocyjan, który występuje naturalnie m.in. w jagodach oraz żurawinach i jest znanym przeciwutleniaczem. Związki tego typu przeciwdziałają procesowi utleniania substancji, które w następstwie tej reakcji mogą być toksyczne dla ludzkiego organizmu. Twórcy purpurowych pomidorów sugerują, że wprowadzenie tych warzyw na rynek może wpłynąć na zmniejszenie ryzyka zachorowań m.in. na nowotwory czy choroby układu krążenia. Duże nadzieje wiązane są głównie z wprowadzeniem ‘zdrowszych pomidorów’ do powszechnie spożywanych produktów, takich jak ketchup czy wszelkiego rodzaju sosy oraz soki pomidorowe.

Jak szybko będzie można spróbować ‘nowych pomidorów’?

Pomidory zostały opracowane w John Innes Centre w Norwich, jednak ograniczenia unijne dotyczące GMO uniemożliwiły ich uprawę na dużą skalę. Twórcy nie zamierzali się poddać i podpisali porozumienie z firmą The New Energy Farms z siedzibą w Ontario, która rozpoczęła produkcję w Kanadzie. Kraj ten jest bowiem zdecydowanie bardziej przychylnie nastawiony do GMO. Jak donoszą media, uprawa mieści się na 465 m² i teoretycznie pozwala na uzyskanie 2000 litrów soku. Produkcja nadal trwa, jednak pierwsze 1200 litrów jest już gotowych do wysyłki. Wszelkie badania, czy antocyjany obecne w przetworach z purpurowych pomidorów faktycznie pozytywnie wpływają na ludzkie zdrowie będą się odbywać w Wielkiej Brytanii. Jest to możliwe ze względu na usunięcie z wysyłanego materiału nasion, co eliminuje ryzyko wszelkiego rodzaju zakażeń naturalnych upraw. Twórcy purpurowych pomidorów szacują, że po udowodnieniu pozytywnego wpływu warzyw na zdrowie, będą mogły one zostać dopuszczone do sprzedaży w Ameryce Północnej już w przeciągu dwóch lat. Jednocześnie mają nadzieję, że korzystne dla zdrowia GMO zmienią podejście europejskich konsumentów do tego typu produktów, chociaż specjaliści od opinii publicznej mówią, że może to zająć jeszcze około 10-15 lat. Czas ten ma być niezbędny do wykazania bezpieczeństwa oraz stworzenia odpowiednich regulacji prawnych dotyczących upraw roślin GMO i technologii ich przetwarzania.

Konkurencja dla pomidorów?

Pomidory wytwarzające antocyjany nie są jednak osamotnione w walce o poprawę opinii o GMO. Innym pomysłem jest, opracowywana od 15 lat w Rothamsted Research, produkcja kwasów omega-3 w nasionach lnicznika siewnego (Camelina sativa), nazywanego pospolicie lnianką. Do organizmu rośliny wklonowano bowiem geny z alg, które naturalnie produkują wspomniane kwasy tłuszczowe. Operacja ta poskutkowała możliwością produkcji przez rośliny dwóch kluczowych dla ludzkiego zdrowia kwasów omega-3, czyli EPA i DHA pozyskiwanych standardowo z tłustych ryb, które jednak same ich nie wytwarzają lecz uzyskują przez spożywanie niektórych rodzajów alg. Kwasy omega-3 są obecne również w roślinach takich jak siemię lniane, lecz mają nieco odmienną budowę niż te wytwarzane przez ryby. Wiele badań potwierdza, że substancje te mogą mieć działanie przeciwnowotworowe oraz wpływać na obniżenie poziomu trójglicerydów we krwi, a tym samym zmniejszyć ryzyko zawałów serca.

Czy to zadziała?

Olej z GM lnianki już udało się pozyskać w wyniku upraw szklarniowych, jednak naukowcy mają świadomość, że konieczne jest sprawdzenie, czy w warunkach naturalnych również uda się uprawiać tę genetycznie zmodyfikowaną roślinę i czy będzie ona faktycznie wytwarzała pożądane kwasy omega-3. W związku z tym złożono wniosek do Defra (ang. Department for Enviroment, Food and Rural Affairs) o zgodę na przeprowadzenie prób terenowych. Jeśli rząd wystawi pozytywną opinię, to próby mogą rozpocząć się jeszcze w tym roku. Naukowcy szacują, że pierwsza uprawa mogłaby zostać zasiana już za około trzy miesiące. Pozytywne wyniki badań mogłyby umożliwić produkcję między innymi olejów i margaryn zawierających kwasy omega-3 pozyskiwane z roślin dużo mniejszym kosztem i w dużo większych ilościach niż dotychczas.

Pozostaje nam czekać?

Jak w przypadku większości nowinek ze świata naukowego konieczne są dodatkowe badania. Wyniki potwierdzające pozytywny wpływ omówionych modyfikacji genetycznych na ludzkie zdrowie mogą doprowadzić do szeregu zmian i to nie tylko w dietetyce czy nawykach żywieniowych, ale również w obszarze opinii publicznej dotyczącej GMO oraz regulacji prawnych. My mamy nadzieję, że ustawodawcy europejscy spojrzą łaskawszym okiem na GMO korzystne dla zdrowia i umożliwią również nam korzystanie z dobrodziejstw inżynierii genetycznej.