Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
W tym roku obchodzimy 100 rocznicę urodzin Normana Borlauga – zdobywcy pokojowej nagrody Nobla, naukowca zajmującego się genetyką roślin. To jemu zawdzięczamy ,,zieloną rewolucję”. Opatentował on szczególnie plenny gatunek pszenicy. Przyczyniło się to do zmniejszenia poziomu głodu na świecie.

Szacuje się, że  Borlaug uchronił 1 miliard osób przed śmiercią głodową, dlatego też nadano mu tytuł ojca zielonej rewolucji. Profesor R. Douglas Hurt, kierownik Kansas State University wspomina:

“Kiedy Borlaug w 1944 roku przybył do Meksyku, rolnicy uprawiali pół razy więcej pszenicy niż wynikało to z ich potrzeb, ponieważ rdza źdźbłowa permanentnie zmniejszała ilość zbiorów. Borlaug i jego zespół pracowali 13 lat  nad oporną na choroby pszenicą”.

Krótka historia poznania genomu pszenicy

Od tego czasu zdobycze biologii molekularnej umożliwiły kontynuację rewolucji w  laboratoriach genetycznych.

Zsekwencjonowanie genomu pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum), podstawowego elementu żywienia 30% ludzi na świecie, stanowi nie lada problem. Heksaploidalny  genom pszenicy  został uzyskany poprzez wiele prób hybrydyzacji  pomiędzy trzema różnymi prekursorowymi  podgatunkami pszenicy A, B oraz D. Wyniki genotypowania wskazują, iż więcej niż 80% genomu pszenicy to sekwencje powtarzające się i niekodujące. Z tej przyczyny sekwencjonowanie sąsiadujących sekwencji rozmieszczonych na chromosomie nie może być przeprowadzone przy użyciu techniki whole-genome shotgun sequencing approaches with high-throughput- short read. Aby pokonać te przeszkody International Wheat Genome Sequencing Consortium (IWGSC) rozwinęło  strategie fizycznego mapowania i sekwencjonowania pojedynczych chromosomów.

 Naukowcy z IWGSC zbadali geny 21 chromosomów pszenicy i znaleźli 124 201 loci, z czego ponad 75 000 rozmieszczonych było wzdłuż chromosomów. Dokonali oni także porównania genomu pszenicy zwyczajnej z genomem jej ostatnich bliskich  krewnych reprezentujących podgatunki o genomach A, B oraz D. Naukowcy wykazali, iż w toku ewolucji heksaploidalnego genomu doszło do zanikanie niektórych genów. Wzorzec ekspresji genów wykazał, iż żaden z genomów powyższych subgatunków  nie jest dominujący w genomie pszenicy zwyczajnej.

Choulet i zespół badawczy zidentyfikowali geny całego największego chromosomu pszenicy – 3B. Bazując na jego mapie genetycznej, stworzono bibliotekę bakteryjnych sztucznych chromosomów – BAC (ang. bacterial artificial chromosome ). Więcej niż 8000 klonów BAC zostało zsekwencjionowanych i zmontowanych w pseudomolekułę – stanowiącą bliskie odzwierciedlenie całego chromosomu 3B. Sekwencjonowanie z wysoką dokładnością, wykazało iż miejsca rzekomo utracone uległy podziałowi, ponadto na skutek dużej genetycznej plastyczności szybko uległy rekombinacji. Naukowcy zaobserwowali także mnóstwo wewnątrz- i między- chromosomalnych duplikacji, wyjaśniające strukturalny i funkcjonalny nadmiar genomu pszenicy. Sekwencje tego typu, są pomoce w tworzeniu genetycznych i fenotypowych map, co przekłada się na dużą pomoc w zakresie hodowli pszenicy. Przyczynia się do szybszego i uproszczonego procesu identyfikacji i klonowania genów fundamentalnych dla efektywnego rolnictwa.

Marcussen  wraz z zespołem badawczym użyli sekwencje genów do określenia czasu powstania heksaploidalnego genomu pszenicy zwyczajnej z diploidalnych genomów subgatunków A, B i D. Naukowcy wykazali, iż ostatni wspólny przodek subgatunków A i B był obecny 7 milionów lat temu. Dowiedli także, iż genom D powstał na skutek homoploidalnej  hybrydowej specjacji, a nie poprzez duplikację genomu pomiędzy gatunkami A i B.

Kolejne badania Pfeifer’a i współpracowników  dotyczące wewnątrz- i między- genomowej ekspresji genów regulowanej wewnątrz poliploidalnego genomu wykazały, iż transkrypcyjna sieć nakreśla złożoność i współdziałanie pomiędzy subgatunkami pszenicy, a identyfikacją transkrypcyjnych aktywnych lub nieaktywnych domen położonych wzdłuż chromosomów, które mogą indukować epigenetyczną kontrolę rozwoju ziaren.

Świat nauki stara się poznać z jak najlepszą dokładnością genom pszenicy zwyczajnej, aby otrzymać gruntowną, pełną informacje na jego temat. Znajomość genomu pszenicy pomaga w biotechnologicznym sterowaniu takimi cechami jak: odporność na szkodniki, czy grzyby, a także tolerancja na stres biotyczny i abiotyczny. Powyższe modyfikacje istotnie przekładają się na wydajniejsze rolnictwo

Kilka słów o Nobliście

Norman Borlaug (25.03.1914 – 12.09.2009 )  – urodził się w  w północo-wschoniej części USA w stanie Iowa w miejscowości Cresco, obrinił doktorat w dziedzinie patologii i genetyki roślin w 1942 na University of Minnesotian. Po uzyskaniu tytułu doktora przeprowadzał badania w Meksyku, Indiach i w Afryce, jako pracownik naukowy w dziedzinie rolnictwa. On i jego zespół przyczynili się do opracowania skarłowaciałej, wydajnie rosnącej, odpornej na choroby pszenicy. Był zdobywcą takich nagród jak: Pokojowa Nagroda Nobla, Prezydencki Medal Wolności, Złoty Medal Kongresu, Order Padma Vibhushan.    

KOMENTARZE
news

<Wrzesień 2025>

pnwtśrczptsbnd
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
3
4
5
Newsletter