Mający swoją siedzibę w New Jersey gigant farmaceutyczny, znany jest z bardzo rozwiniętej linii produktów antykoncepcyjnych i hormonalnej terapii zastępczej. Decyzja ta wydawała się jednak przypominać podjętą wcześniej przez Pfizer, która to firma obcięła wydatki na R&D w dziewięciu pionach badawczych, w tym tych zajmujących się obniżaniem poziomu cholesterolu (wszak jest to dziedzina, w której Pfizer jest liderem).

Obydwie firmy, podobnie jak wiele innych na całym świecie, zaciskają pasa ze względu na sporą konkurencję ze strony firm produkujących leki generyczne. W 2010 roku Pfizer traci wyłączność patentową na lek, który przyniósł mu miliardy dolarów - Lipitor (atorvastin), a Wyeth wszczął procedurę obniżającą koszty, którą nazwano Project Impact, a polegała ona na zmniejszeniu liczby pracowników (jak podano, tysięcy z nich)

 

W odpowiedzi na takie wyzwania przemysł przerzuca się z produktów podstawowych, przepisywanych przez lekarzy pierwszego kontaktu, to leków specjalistycznych przepisywanych przez specjalistów w dziedzinach takich jak onkologia i neurologia. Leki te stanowiły 45% sprzedaży przemysłu w 2006 roku ( dla porównania - w roku 2001 sektor ten osiągnął sprzedaż na poziomie 39%). "Wielki przemysł farmaceutyczny udowodnił, że jest bardzo zmienny jeśli chodzi o jego projekty badawczo rozwojowe" powiedział Kenneth Kaitin, dyrektor Tufts Center for the Study of Drug Development w Bostonie, Massachusetts, "jednak nie jest to aż tak korzystne przy obecnych warunkach rynkowych".

 

Wyeth planuje obniżenie liczby chorób, wokół których koncentruje swe działania z 55 do 27. Ale co ciekawe z punktu widzenia biotechnologów, zamierza wzmóc działania w obszarze chorób zapalnych, metabolicznych i neurologicznych, czyli tych, w których konwencjonalna farmacja zawodzi, a które to znajdują się w obszarze zainteresowań firmy Pfizer. " Te obszary reprezentują nasze dążenie do sukcesu" powiedziała rzecznik Pfizera, Kristin Neese. W międzyczasie Pfizer wyeliminował programy badawcze z obszarów: redukowania poziomu cholesterolu, osteoporozy, schorzeń przewodu pokarmowego, zapalenia stawów oraz anemii.

 

Decyzja firmy o wyeliminowaniu badań nad lekami takimi jak Lipitor dotyczy preparatów, które przyniosły 12,5 miliarda dolarów zysku w ubiegłym roku. Dlaczego? "Kiedy tylko przestanie obowiązywać ochrona patentowa na Lipitor, rynek statyn zacznie spadać" powiedział Jason Bowers, analityk rynkowy z Decision Resources (Waltham, Massachusetts).

Patrząc na całość przemysłu farmaceutycznego, wydaje się on oddalać swe badania od obszaru chorób sercowo-naczyniowych, pomimo tego iż pozostają one główną przyczyną zgonów w Stanach Zjednoczonych. Aktualna analiza badań klinicznych z okresu 2005-2007 ujawniła spadek w liczbie takich badań w kierunku nadciśnienia oraz podwyższonego cholesterolu.

 

Analitycy z firmy Morningstar twierdzą, iż nie jest to zaskakujące. ostatnie skandale z efektami ubocznymi leków w roli głównej (podniesione ryzyko zawału serca i ataku serca - Vioxx Mercka) sprawiły iż amerykańska FDA jest bardziej ostrożna w wydawaniu zezwoleń na dopuszczenie leków do obrotu. leki, które obecne były na rynku od wielu lat odbierane są jako bardziej znajome, mniej groźne, a nowe leki schodzą na pozycje cenzurowane.

 

Wszystkie te fakty sprawiają, że pola badań takie jak immunologia i neurologia stają się interesująca i atrakcyjną alternatywą. Liczba przypadków reumatoidalnego zapalenia stawów wzrosła na przykład bardziej niż przewidywali specjaliści. Wygenerowało to ogromną ilość pacjentów znajdujących się w grupie docelowej firm farmaceutycznych. Niektórzy przewidują, że następnym hitem wśród leków będzie terapia pomagająca w chorobie Alzheimera, chorobie z "rosnącym rynkiem", na polu którego pacjenci i ich rodziny będą skłonne płacić olbrzymie sumy by zapobiegać lub leczyć chorobę. Wyeth był liderem w badaniach nad tą jednostką chorobową, tak w poszukiwaniu terapeutyków jak i potencjalnej szczepionki. "Ludzie uważają, że w ciągu najbliższych pięciu lub ośmiu lat ten "rynek" rozwinie się w nieprawdopodobny sposób" mówi Erik Gordon ze Stevens Institute of Technology w New Jersey.

 

W tym samym momencie nakłady na badania w obszarze onkologii rosną już od dawan. Nie trudno zauważyć zastrzyk finansowy dla biotechnologicznej firmy ImClone wykonany przez Eli Lilly. Przemysł farmaceutyczny, sam w sobie, wykonał zwrot w kierunku celowanych genetycznie, spersonalizowanych terapii w onkologii - pomysłu, który sprawił że firmy skuliły się przed groźbą redukcji rynku dla leków ogólnie dostępnych. Ale sytuacja ta miała miejsce zanim branża zdała sobie sprawę, że pacjent jest skłonny zapłacić dziesiątki tysięcy dolarów z nowy, nowoczesny lek.

Żródła:

Nature,

M. Gudiksen, E. Fleming, L. Furstenthal and P. Ma, Nature Rev. Drug Discov. 7, 563–567; 2008,

J. P. E. Karlberg, Nature Rev. Drug Discov. 7, 639–640; 2008