Spółka Proteon Pharmaceuticals planuje wprowadzić na rynek nowoczesny i bezpieczny preparat oparty na bakteriofagach zapobiegający jednej z głównych chorób drobiu – salmonellozie.

Salmonelloza jest to choroba zakaźna wywołana przez bakterie z rodzaju Salmonella. Salmonellozy występują u różnych gatunków zwierząt oraz ludzi. Bakteria ta wywołuje zapalenie jelita cienkiego oraz grubego. Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową po spożyciu pokarmów zawierających bakterie salmonelli.Zakażenie pałeczkami Salmonella może przybierać różne postacie kliniczne w zależności od właściwości bakterii, wielkości dawki zakażającej i stanu odporności zakażonej osoby. W sprzyjających warunkach (ciepło, wilgoć, obecność białka) bakterie te mogą żyć poza organizmem żywym przez kilka miesięcy. Przemysłowa hodowla drobiu i przetwórstwo żywności przyczyniły się w ostatnich latach do wzrostu zachorowań na salmonellozy na całym świecie. Największa epidemia salmonellozy w Polsce miała miejsce w 1980 roku, kiedy to odnotowano 700 000 zachorowań. Obecnie w Polsce notuje się 20-30 tys. przypadków rocznie zakażeń bakteriami salmonelli u ludzi.

Projekt prowadzący do powstania „antidotum” na ten szczepy Salmonelli celuje więc w bardzo duży rynek. Spółka zamierza wprowadzić preparat oparty na bakteriofagach, który będzie zapobiegał i chronił stada drobiu przed zakażeniami salmonellą.

Bakteriofagi to w uproszczeniu wirusy, które atakują określone bakterie, w tym przypadku chorobotwórcze bakterie salmonelli. Bakteriofagi były powszechnie stosowane w latach 30 i 40 XX wieku, ale później zostały wyparte przez antybiotyki. Jednak w związku z narastającym problemem antybiotykooporności, bakteriofagi wracają do centrum zainteresowania biomedycyny. Bakteriofagi są bezpieczne dla ludzi, ponieważ nie atakują komórek człowieka.

Preparat opracowany przez Proteon Pharmaceuticals będzie stosowany w formie dodatku paszowego. Z dotychczasowych badań wynika, że preparat jest bezpieczny i efektywny. Szansa na sukces rynkowy projektu jest bardzo duża, gdyż podawanie antybiotyków jest obecnie zabronione przez przepisy unijne. Ponadto istnieje alternatywna metoda zwalczania salmonelli z wykorzystaniem szczepionki, ale metoda ta jest droga i wymaga indywidualnego szczepienia każdej sztuki drobiu.

Światowy rynek  dodatków paszowych to 11 mld Euro, z czego rynek polski szacowany jest na około 225 mln Euro. Na świecie istnieje kilkanaście firm biotechnologicznych, w których pracuje się nad zastosowaniem bakteriofagów do leczenia chorób zakaźnych – od gruźlicy po salmonellozę.

Na ten projekt spółka uzyskała dofinansowanie ze środków unijnych w ramach działania POIG 1.4 – 4.1  -  2 343 000 zł na badania oraz 3 970 400 zł na uruchomienie produkcji. Aktualnie przygotowywane jest zgłoszenie patentowe zapewniające ochronę preparatu.

Spółka opierając się na uzyskanym już doświadczeniu rozpocznie wkrótce badania nad stworzeniem nowego produktu opartego na bakteriofagach. Będzie to biologiczny preparat ochrony roślin zwalczający bakteriozy ziemniaków takie jak czarna nóżka, mokra zgnilizna bulw, czy choroba pierścieniowa. Projekt będzie realizowany we współpracy z Uniwersytetem Rzeszowskim. W planach jest także rozwój preparatu zwalczającego antybiotykooporne szczepy H. pylori (odpowiadające w przybliżeniu za 80% przypadków choroby wrzodowej żołądka i 90% przypadków choroby wrzodowej dwunastnicy).

Proteon Pharmaceuticals S.A. istnieje od 2005 r. Współpraca środowisk naukowych i biznesowych z Proteonem prowadzi do zwiększenia bezpieczeństwa i podwyższenia aktywności działania nowych leków. Od 2007 r. spółka jest lokatorem Miniinkubatora Firm Biotechnologicznych, który mieści się na terenie kampusu PAN w Łodzi, w budynku Instytutu Biologii Medycznej. Dzięki temu może korzystać z zaplecza technicznego oraz powierzchni biurowej tej jednostki.

red. Blanka Majda