Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Na początku zeszłego roku były prezydent Bronisław Komorowski podpisał nowelizację ustawy o pracy z organizmami i mikroorganizmami genetycznie modyfikowanymi. Jej założeniem było zaostrzenie przepisów dotyczących bezpieczeństwa związanego z ich hodowlą i wykorzystaniem.

 

Nowelizacja ustawy podpisana przez prezydenta Komorowskiego dotyczyła zamkniętego użycia zmodyfikowanych genetycznie organizmów i mikroorganizmów (np. w laboratoriach instytutowych). Obok określenia "organizmy genetycznie zmodyfikowane" (GMO) wraz z dokumentem wprowadzony został analogiczny termin dotyczący mikroorganizmów - mikroorganizmy genetycznie zmodyfikowane (GMM).

Od tego momentu zgody i zezwolenia na pracę z GMO i GMM wydawane są przez Ministra Środowiska, a warunkiem ich otrzymania jest spełnienie odgórnie ustalonych wymogów bezpieczeństwa. Do prowadzenia badań nad takimi organizmami są uprawnione jedynie zakłady inżynierii genetycznej, posiadające zezwolenie na taką działalność. Wprowadzone zostały cztery kategorie laboratoriów, które pracują z GMO i GMM. Różnią się one stopniem szkodliwość i niebezpieczeństwa jakie stanowią wykorzystywane tam organizmy - kluczowym jest czy materiał, z którym pracują naukowcy może wywołać choroby u ludzi, zwierząt bądź roślin. Odpowiednio kategoria I to "działania niepowodujące zagrożeń lub powodujące znikome zagrożenia". Kolejne kategorie to zagrożenia niewielkie (II), umiarkowane (III) i duże (IV). Działania w kategorii I wymagają jedynie wcześniejszego zgłoszenia ich Ministrowi Środowiska. Na pracę w laboratoriach II, III i IV kategorii trzeba już otrzymać formalną zgodę. Dodatkowo zgoda dla kategorii III i IV wymaga dołączenia planu działań, które będą podjęte, by zapobiec potencjalnemu wydostaniu się organizmów GMO i/lub GMM poza laboratorium, w tym niekontrolowanej ich ucieczcę. Należy również opisać cel planowanych testów oraz podać szczegółowe miejsce ich prowadzenia. W sytuacji ewentualnej awarii, laboratorium zobowiązane jest do poinformowania innych państw Unii Europejskiej o zagrożeniu, jeśli tylko ich terytoria mogą być narażone na potencjalne  konsekwencje. Pracownicy laboratorium zobowiązani są również do informowaniu o przebiegu akcji ratowniczej oraz jej wynikach.

Nowością jest, że w ramach ustawy zakazano w Polsce upraw roślin genetycznie modyfikowanych, poza ośrodkami badawczymi. Zezwala się jednak na sprowadzanie żywność i nasion GMO z zagranicy.

Ustawa rozszerza też skład Komisji ds. GMO i GMM - Minister Spraw Wewnętrznych i szef ABW dołączyli do dotychczasowych 19 członków Komisji.

Przyjęty projekt ustawy jest lepszy w swych założeniach od ustawy obowiązującej wcześniej, jednakże jej autorzy wydają się sądzić, że GMO i GMM są organizmami niesłychanie groźnym i różnią się jedynie stopniem zagrożenia, jakie powodują. Takie podejście wywołało oburzenie środowiska naukowego. Wieloletnie doświadczenie wskazuje bowiem, że zagrożenie pojawia się ewentualnie w przypadku prowadzenia doświadczeń z wykorzystaniem wirusów bądź bakterii. Niemniej jednak obecnie wszystkie projekty zakładające jakiekolwiek manipulacje genetyczne wymagają wcześniejszego zgłoszenia, a niedopełnienie tego obowiązku bądź niezarejestrowanie zakładu inżynierii może się zakończyć karą od pół roku do ośmiu lat pozbawienia wolności. Takie zmiany niosą ze sobą niestety zagrożenie zahamowania rozwoju badań przyrodniczych z zakresu inżynierii genetycznej w Polsce.

W lipcu tego roku Sejm powrócił do tematu GMO i uchwalił ustawę o dostępie do zasobów genetycznych. Wprowadzone zostały regulacje zapewniające kontrolę użytkowania w Polsce zasobów genetycznych pozyskanych z państw, które prawnie uregulowały do nich dostęp. Ustanowione zostały też wysokie kary pieniężne za nieprzestrzeganie nowego prawa. 

 

 
Źródła

Kancelaria Sejmu. USTAWA z dnia 15 stycznia 2015 r. Dz.U. 2015 poz. 277.

USTAWA z dnia 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz niektórych innych ustaw. Warszawa, dnia 27 lutego 2015 r. Poz. 277. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

 http://wyborcza.pl/1,75400,17173369,Horror_GMO_przerazil_poslow___Ta_ustawa_zahamuje_rozwoj.html

http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,410552,sejm-uchwalil-ustawe-o-dostepie-do-zasobow-genetycznych.html




 

KOMENTARZE
Newsletter