Fot. Moderna

Dopracowywana w minionych latach technologia szczepionek mRNA doczekała się rozkwitu i obecnie otwiera morze możliwości. Po sukcesie szczepionki przeciwko SARS-CoV-2 Moderna przystąpiła do realizacji innych programów rozwojowych w ramach szczepień ochronnych. Firma zapowiada rozpoczęcie badań klinicznych nad niektórymi nowymi kandydatami jeszcze w 2021 r.

Szczepionki przeciwko HIV

Planowane jest rozpoczęcie I fazy badań klinicznych nad dwoma preparatami. mRNA-1644 opracowywana jest we współpracy z International AIDS Vaccine Initiative oraz Fundacją Billa i Melindy Gates. Szczepionka ma indukować przeciwciała neutralizujące przeciwko HIV-1. mRNA-1574 opracowywana jest we współpracy z National Institutes of Health (NIH). Szczepionka ma wykorzystywać rekombinowane antygeny HIV-1, tzw. native-like trimers.

Szczepionki przeciwko grypie

Planowane jest rozpoczęcie I fazy badań klinicznych nad trzema preparatami przeciwko grypie sezonowej typu A i B: mRNA-1010, mRNA-1020 i mRNA-1030. Do fazy III wprowadzony ma być jeden wybrany kandydat. Ma to być szczepionka czterowalentna, zgodnie z zaleceniami WHO obejmująca szczepy Influenza A H1N1 i H3N2 oraz Influenza B linie Yamagata  i Victoria. Szczepionka w technologii mRNA ma być skuteczniejsza od obecnych szczepionek produkowanych z wykorzystaniem jaj kurzych. Moderna badała także szczepionkę mRNA-1851 przeciwko wirusowi grypy pandemicznej H7N9, dla której zakończono I fazę badań klinicznych. Dodatkowo firma planuje stworzenie szczepionki skojarzonej przeciwko grypie, SARS-CoV-2, RSV i ludzkiemu metapneumowirusowi (hMPV).

Szczepionka przeciwko wirusowi Nipah (NiV)

NiV jest wirusem pochodzenia zwierzęcego. Powoduje m.in. układowe zapalenie naczyń, zapalenie płuc i zapalenie mózgu. Leczenie ciężkich powikłań oddechowych i neurologicznych wymaga intensywnej terapii wspomagającej. Śmiertelność szacuje się na 40-75%. Od 2000 r. ogniska epidemii wybuchają w Indiach, Bangladeszu, Malezji i Singapurze. NiV znajduje się na liście zagrożeń WHO wymagających pilnych działań badawczo-rozwojowych. Rozpoczęcie I fazy badań nad preparatem mRNA-1215 Moderny planowane jest we współpracy z National Institutes of Health (NIH).

Szczepionka przeciwko RSV

Wirus syncytialny układu oddechowego wywołuje objawy przypominające przeziębienie i jest najczęstszą przyczyną zapalenia oskrzelików i zapalenia płuc u dzieci poniżej 2. roku życia. Dotychczas nie ma na niego szczepionki. Moderna opublikowała wyniki analizy śródokresowej I fazy badań preparatu mRNA-1345, według której pojedyncza dawka szczepionki była dobrze tolerowana u osób w wieku 18-49 lat oraz zwiększała miano przeciwciał neutralizujących wobec serotypów RSV-A i RSV-B.

Szczepionka przeciwko CMV

Cytomegalie są najczęstszymi infekcjami będącymi przyczyną wad wrodzonych i nabytych w okresie poporodowym. Szczepionka mRNA-1647 jest obecnie najbardziej zaawansowanym kandydatem Moderny, który w tym roku wejdzie w kluczową III fazę badań klinicznych, obejmując 8 tys. seronegatywnych kobiet w wieku 16-40 lat w USA, Europie oraz rejonie Azji i Pacyfiku. mRNA-1647 zawiera kombinację sześciu różnych mRNA kodujących dwa antygeny powierzchniowe CMV kluczowe w procesie infekcji.

Inne szczepionki

Poza szczepionką na COVID-19 firma zaangażowała się w dziewięć dodatkowych programów rozwojowych dotyczących szczepień ochronnych z użyciem technologii mRNA. Wśród niewymienionych wcześniej znajdują się preparaty przeciwko: hMPV/PIV3 (ludzki metapneumowirus/parainfluenzawirus typ 3), wirusowi Zika, wirusowi Epsteina-Barra.