Ibrutinib (PCI-32765)

Działanie: Inhibitor kinazy tyrozynowej Brutona (BTK),

Obszar terapeutyczny: B-komórkowa białaczka limfatyczna

Producent: Pharmacyclics, Johnson & Johnson

Ibrutinib hamuje działanie tzw. kinazy tyrozynowej Brutona (BTK), jednego ze szlaków molekularnych wpływających na progresję komórek nowotworowych. Zażywany jest w formie pigułek raz dziennie i zdaniem pacjentów nie wywołuje odczuwalnych skutków ubocznych. Wg badań klinicznych lek doskonale sprawdza się u chorych z nawrotową lub oporną przewlekłą B-komórkową białaczką limfatyczną. Już w badaniach II fazy u pacjentów z wyjątkowo agresywną postacią białaczki limfatycznej chorobę udało się zatrzymać u ok. 96% osób nie poddawanych wcześniej żadnemu leczeniu. Pomimo wysokiej agresywności tego rodzaju raka po 26 miesiącach leczenia nadal żyło 83% pacjentów. Ibrutinib sprawdził się również w leczeniu opornego na chemioterapię chłoniaka z komórek płaszcza (MCL), innego nowotworu wywodzącego się z komórek typu B.

Nivolumab (BMS-936559)

Działanie: Inhibitor PD-1

Obszar terapeutyczny: Guzy lite

Producent: Bristol-Myers Squibb, Ono Pharmaceutical

Nivolumab należy do klasy środków immunoterapeutycznych, których zadaniem jest aktywowanie układ immunologiczny do atakowania komórek nowotworowych. Badania kliniczne prowadzono na grupie 107 pacjentów z czerniakiem złośliwym, u których rak postępował mimo wcześniejszych terapii. U 33 pacjentów z badanej grupy stwierdzono zmniejszenie rozmiarów guza o co najmniej 30%, Średnia przeżycia wyniosła blisko 16,8 miesięcy. Dodatkowo okazało się, że Nivolumab zastosowany z innym immunoterapetukiem — Yervoy przynosi jeszcze lpesze efekty. Zastosowanie połączenie tych leków powodowało skurczenie się rozmiarów guza o ponad 80% w ciągu 12 tygodniu. Działanie leku pozytywnie oceniono także u chorych na inne typy raka m.in. nowotwory płuc i nerek.

Palbociclib (PD-0332991)

Działanie: Inhibitor cyklinozależnych kinaz CDK4/6

Obszar terapeutyczny: Przerzutowy rak piersi

Producent: Pfizer

Badania nad lekiem o nazwie Palbociclib wykazały jego skuteczność u kobiet po menopauzie z ER-pozytywnym, HER2-ujemnym przerzutowym rakiem piersi. Ta konfiguracja receptorów spotykana jest aż u 60% chorych na nowotwór sutka. Jak wynika z badań klinicznych II fazy przeprowadzonych na grupie 165 pacjentek, mediana przeżycia bez progresji po podaniu Palbociclibu w kombinacji z innym lekiem — Letrozole wydłuża się o prawie 20 miesięcy. Działanie Palbociclibu badane jest również u pacjentów z innymi nowotworami m.in. z rakiem jajnika, szpiczakiem mnogim czy ostrą białaczką limfoblastyczną.

Obinutuzumab (GA101)

Działanie: Przeciwciało anty-CD20

Obszar terapeutyczny: Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL)

Producent: Roche Glycart

Obinutuzumab jest nowym, w pełni humanizowanym przeciwciałem trzeciej generacji klasy IgG reagującym z CD20. W I fazie badań oceniano tolerancję i skuteczność Obinutuzumabu u chorych na chłoniaki B-komórkowe lub CLL. Stwierdzono, że terapia jest skuteczna i nie powoduje spustoszenia w organizmie pacjenta. Obecnie prowadzone jest badanie III fazy u wcześniej nieleczonych chorych na CLL porównujące Obinutuzumab w monoterapii z Obinutuzumabem skojarzonym z Chlorambucylem i samym Chlorambucylem. Wyniki wskazują, że Obinutuzumab w skojarzeniu z Chlorambucylem ponad dwukrotnie wydłuża czas przeżycia wolny od progresji choroby w porównaniu do Chlorambucylu w monoterapii u chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową (CLL).

Lambrolizumab (MK-3475)

Działanie: Przeciwciało anty-PD-1

Obszar terapeutyczny: Czerniak

Producent: Merck

Lambolizumab to przeciwciało, które blokuje antygen PD-L1 znajdujący się na powierzchni komórek nowotworowych, pozwala je organizmowi rozpoznać i uruchomić system odpornościowy. Badania przeprowadzone na grupie 135 pacjentów z zaawansowanymi zmianami rakowymi skóry wykazały u 51 proc. wszystkich badanych częściową, a u 9% całkowitą odpowiedź nowotworu na działanie leku. Dodatkowo wykazano, że lek wywołuje stosunkowo niewielkie skutki uboczne, takie jak gorączka, wysypka, utrata koloru skóry czy słabość mięśni. U 13% pacjentów wystąpiły bardziej poważne dolegliwości, czyli stany zapalne płuc lub nerek czy problemy z tarczycą.

LDK378

Działanie: Selektywny inhibitor kinazy tyrozynowej ALK

Obszar terapeutyczny: Niedrobnokomórkowy rak płuca

Producent: Novartis

Związek LDK378 skierowany jest przeciwko cząsteczce ALK, która jest kluczowym genem raka w podgrupie raka płuc, chłoniaka i dziecięcego raka nerwiaka. Pierwsze badanie mające na celu wyznaczenie optymalnej dawki leku wskazały, że LDK378 jest dobrze tolerowany u większości pacjentów w dawce do 750 mg/d, a najczęściej występującymi skutkami ubocznymi są nudności, wymioty i biegunka. Co więcej przypuszcza się, że LDK378 może być wykorzystany także do walki z innymi rodzajami raka, w tym raka piersi oraz jelita grubego. Obecnie trwa rekrutacja do II fazy badań klinicznych nad tym lekiem.

Talimogene laherparepvec (OncoVex)

Działanie: Wirus onkolityczny

Obszar terapeutyczny: Czerniak

Producent: Amgen

Lek stanowi zmodyfikowana genetycznie jednostka wirusowa, której zadaniem jest infekowanie i niszczenie komórek nowotworowych. OncoVEX ma zwalczyć raka skóry nawet w zawansowanym stadium. Podawany jest w postaci zastrzyków zawierających 2. generację onkolitycznego wirusa herpes simplex typu 1. OncoVEX działa selektywnie na komórki czerniaka, jednocześnie aktywując układ immunologiczny do walki z rakiem. Wywołuje ponadto niewiele skutków ubocznych. Na początku czerwca firma Amgen ogłosiła obiecujące wyniki III fazy badań klinicznych przeprowadzonych na grupie pacjentów z nieoperacyjnym czerniakiem w zaawansowanym stadium choroby. Wskaźnik całkowitej odpowiedzi na leczenie zaobserwowano u 33% chorych w stadium IIIB/IIIC, 16 proc. w stadium IVM1a i 3-8 proc. w stadium IVM1b/M1c.

Daratumumab

Działanie: Przeciwciało anty-CD38

Obszar terapeutyczny: Szpiczak mnogi

Producent: Johnson & Johnson/Janssen, Genmab

Daratumumab to przeciwciało, które niszczy komórki szpiczaka łącząc się z występującym na ich powierzchni białkiem CD38. Już w badaniach przedklinicznych daratumumab dał bardzo obiecujące wyniki. Wg ostatnich badań w grupie uprzednio intensywnie leczonych, nie kwalifikujących się do przeszczepu pacjentów ze szpiczakiem mnogim, u 12,5% uzyskano częściową odpowiedź, 19% nieznaczną odpowiedź i 16% stabilizację choroby. Daratumumab potencjalnie może być skuteczne również w walce z innymi nowotworami wykazującymi ekspresję CD38, w tym przewlekłej białaczce limfocytowej, ostrej białaczce limfoblastycznej, czy chłoniaku z komórek płaszcza.

Idelalisib (GS-1101)

Działanie: Inhibitor PI3K delta

Obszar terapeutyczny: Przewlekła białaczka limfocytowa i chłoniaki nieziarnicze

Producent: Gilead Sciences

Idelalisib skierowany jest przeciwko przyspieszającej rozwój raka, grupie białek PI3K. Badania kliniczne I fazy wykazały skuteczność monoterapii Idelalisibem u pacjentów z nawrotowym lub opornym chłoniakiem nieziarniczym. Jeszcze lepsze efekty uzyskano stosując Idelalisib skojarzony z Bendamustyną i/lub Rytuksymabem. Po 24 tygodniach terapii u 63% chorych nie zaobserwowano progresji choroby, a u 69% pacjentów korzystna odpowiedź na działanie leku wciąż się utrzymuje.

MPDL320A

Działanie: Przeciwciało anty-PD-L1

Obszar terapeutyczny: Rak żołądka, nerek, płuc, jelita grubego

Producent: Genentech/Roche

MPDL320A to przeciwciało blokujące cząsteczki PD-L1 i umożliwiające komórkom T układu odpornościowego skuteczne zwalczanie komórek nowotworowych. Wyniki I fazy badań klinicznych przeprowadzonych na grupie 30 pacjentów wskazały na wysoką aktywność wobec szerokiej grupy nowotworów (m.in. raka płuc, nerki, jelita grubego i żołądka) i bezpieczeństwo MPDL320A. MPDL320A podawano dożylnie co trzy tygodnie, zaczynając od dawki 0.01 mg/kg i zwiększając ją do 20 mg/kg.

Anna Jasińska

Źródło:

http://www.fiercebiotech.com/special-reports/top-10-experimental-cancer-drugs-2013