Najważniejszym celem leczenia czerniaka jest uniknięcie wznowy oraz wydłużenie życia chorych. Dla pacjentów z miejscowo zaawansowaną postacią czerniaka (III i IV stopnia) istnieje nowoczesne leczenie w postaci tzw. leczenia adjuwantowego. Stosowane jest ono po wycięciu zmiany nowotworowej – zanim pojawi się nawrót choroby. Kompleksowe leczenie adjuwantowe może nie tylko poprawić rokowanie chorych z wysokim ryzykiem nawrotu, ale również wpłynąć na kwestie finansowe.

– Raport „Leczenie czerniaka w Polsce. Krok od standardów terapeutycznych” prezentuje dane, które potwierdzają, że dzięki wdrożeniu leczenia adjuwantowego czerniaka można uniknąć nawrotu choroby w kolejnych latach, co powoduje zmniejszenie kosztów hospitalizacji i wizyt ambulatoryjnych, jak również kosztów samych substancji czynnych stosowanych w zaawansowanym stadium choroby. Informacje zawarte w publikacji mogą posłużyć jako wskazówka do zmian systemowych – mówi dr hab. med. Maciej Niewada, Prezes Zarządu HealthQuest.

Jak obniżyć koszty leczenia czerniaka?

W 2018 roku Komisja Europejska zatwierdziła pierwszą terapię adjuwantową czerniaka – lek niwolumab (immunoterapia). Kolejnymi terapiami zatwierdzonymi przez Komisję Europejską były dabrafenib w skojarzeniu z trametynibem (leczenie ukierunkowane molekularnie) i pembrolizumab (immunoterapia).

Zgodnie z raportem „Leczenie czerniaka w Polsce. Krok od standardów terapeutycznych” stosowanie leczenia adjuwantowego pozwala na redukcję ryzyka nawrotu choroby lub zgonu u ok. 25-51% pacjentów. Oznacza to również redukcję kosztów leczenia nawrotów choroby i przedwczesnej śmierci. Określając populację docelową chorych kwalifikujących się do terapii adjuwantowej w Polsce, na ok. 700 pacjentów łączne oszczędności wynikające z zastosowania leczenia adjuwantowego w czerniaku można oszacować na kwotę prawie 50 mln PLN. Stosowanie leczenia adjuwantowego czerniaka, oprócz korzyści klinicznych, związane jest z istotnymi korzyściami finansowymi wynikającymi z uniknięcia nawrotu choroby w kolejnych latach.

Obecnie chorzy mogą otrzymać finansowanie terapii adjuwantowej niwolumabem, dabrafenibem w skojarzeniu z trametynibem lub pembrolizumabem w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowych (RDTL). Procedura ta wymaga jednak złożenia indywidualnego dla każdego pacjenta wniosku do Ministerstwa Zdrowia, zatwierdzenia przez konsultanta wojewódzkiego lub krajowego oraz AOTMiT (Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji), co wiąże się z długim czasem oczekiwania na leczenie. RDTL można uznać tylko za rozwiązanie pomostowe w oczekiwaniu na refundację leku. Zgodnie z opinią AOTMiT wszystkie leki dostępne w terapii adjuwantowej powinny być w przyszłości stosowane w ramach jednego wspólnego programu lekowego.

– Niezwykły postęp w terapii uogólnionego czerniaka, który dokonał się w ciągu ostatniej dekady, związany z immunoterapią nieswoistą inhibitorami punktów kontrolnych układu immunologicznego oraz leczeniem ukierunkowanym molekularnie, przyniósł kilkukrotne wydłużenie przeżyć chorych (...) Te nowoczesne terapie zostały obecnie wprowadzone do leczenia adjuwantowego w celu zwiększenia możliwości trwałego wyleczenia chorych o zwiększonym ryzyku. To kolejny etap rewolucji, jaka dokonuje się w wynikach leczenia chorych na czerniaka, niestety wciąż dostępnej w ograniczonym zakresie dla pacjentów w Polsce – mówi prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, Kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Narodowym Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym w Warszawie.

Zmiany systemowe wprowadzone przez Ministra Zdrowia i refundacja leczenia adjuwantowego dałyby polskim chorym szansę na dłuższe życie oraz umożliwiły wygenerowanie wielomilionowych oszczędności. Eksperci podkreślają, że kluczową kwestią w terapii czerniaka jest poprawa diagnostyki i szybkie kierowanie chorych po zabiegu chirurgicznym do właściwego ośrodka leczenia kompleksowego.

Pełny raport dostępny jest w załączniku.