Nicienie to pasożyty wywołujące wiele powszechnych chorób ludzi, zwierząt i roślin. Szacuje się, że zarażenie robakami obłymi dotyka miliony osób każdego roku. Choroby te stanowią istotny problem szczególnie w krajach słabo rozwiniętych i rozwijających się, w których dostęp do czystej wody jest ograniczony. Jednocześnie nicienie pasożytujące na zwierzętach oraz roślinach hodowlanych regularnie doprowadzają do poważnych strat ekonomicznych w sektorze produkcji żywności na całym świecie. W odpowiedzi na ten problem naukowcy z Lublina rozpoczęli poszukiwania substancji przeciwpasożytniczych wśród grzybów. Ostatecznie otrzymali niskocząsteczkową frakcję o wysokim potencjale do wykorzystania jako lek w chorobach pasożytniczych wywoływanych przez nicienie. Wynalazek może również być stosowany w hodowli zwierząt oraz rolnictwie.
Źródłem opisywanej frakcji bioaktywnej o masie cząsteczkowej 0,02-1,5 kDa jest grzyb białej zgnilizny drewna Cerrena unicolor. Z przeprowadzonych testów wynika, że wykazuje ona zdecydowanie wyższą aktywność nicieniobójczą od mebendazolu, czyli wzorcowego leku przeciwpasożytniczego. Cerrena unicolor jest grzybem pasożytniczym lub saprofitycznym. Zdobywa pożywienie dzięki zdolności do rozkładu drewna różnych gatunków drzew liściastych. Badania wykazały, że organizm ten jest zdolny do wytwarzania enzymów, takich jak rozliczne izoformy laktazy, peroksydazy manganozależnej, celulaz i ksylaz. Grzyby te stanowią ważne ogniwo w cyklu rozkładu drewna w lasach. Naukowcy z Katedry Biochemii i Biotechnologii UMCS od wielu lat zajmują się badaniami substancji aktywnych wytwarzanych przez te organizmy. Największy potencjał do tej pory wykazywały występujące w Cerrena unicolor laktazy, o właściwościach antynowotworowych, antybakteryjnych i antywirusowych. Zdobywcami patentu są: dr n. farm. Marta Ziaja-Sołtys, prof. dr hab. n. farm. Anna Bogucka-Kocka z Katedry i Zakładu Biologii z Genetyką UM w Lublinie, dr n. farm. Przemysław Kołodziej z Pracowni Diagnostyki Parazytologicznej UM w Lublinie oraz dr hab. Magdalena Jaszek, dr hab. Anna Matuszewska i dr Dawid Stefaniuk z katedry Biochemii i Biotechnologii UMCS.
KOMENTARZE