Jak podaje Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej: patent jest to prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas, w sposób zarobkowy (przemysłowy, handlowy) na terytorium danego państwa lub państw, przyznane przez kompetentny organ państwowy, regionalny lub międzynarodowy.

W myśl art. 24 Ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zmianami) „patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania”. Biotechnologia należy do szczególnej grupy nauk, nie tylko odznaczającej się obecnie gwałtownym tempem rozwoju, ale również o ogromnym potencjalne w aspekcie obrotu gospodarczego. Dlatego patentowanie w sektorze biotechnologii stanowi obecnie jeden z głównych filarów ochrony intelektualnej i technologicznej. Jest to stosunkowo trudne z uwagi na fakt, że dziedzina ta wymaga pewnej specyficznej wiedzy, wyspecjalizowanej w kierunku m. in. inżynierii genetycznej , której próżno szukać np. u prawników. Co jeszcze wyróżnia patentowanie w biotechnologii od patentowania w innych branżach? Na to pytanie odpowiada dla naszego portalu Pan Rafał Witek z kancelarii WTS Rzecznicy Patentowi we Wrocławiu.

Zgodnie z art. 93 wspomnianej wcześniej Ustawy Prawo własności przemysłowej, za wynalazek biotechnologiczny uważa się taki, który spełnia warunki zawarte w art. 24, ale też dotyczący:

• wytworu składającego się z materiału biologicznego;
• wytworu zawierającego materiał biologiczny;
• sposobu, za pomocą którego materiał biologiczny jest wytwarzany, przetwarzany lub wykorzystywany.

Jak podaje UP, wynalazki sektora biotechnologicznego, które mogą być objęte ochroną patentową to głównie:

• stanowiące materiał biologiczny, który jest wyizolowany ze swojego naturalnego środowiska lub wytworzony sposobem technicznym, nawet jeżeli poprzednio występował w naturze;
• stanowiące element wyizolowany z ciała ludzkiego lub w inny sposób wytworzony sposobem technicznym, włącznie z sekwencją lub częściową sekwencją genu, nawet jeżeli budowa tego elementu jest identyczna z budową elementu naturalnego; zgłoszenie dotyczące sekwencji lub częściowej sekwencji genu powinno ujawniać ich przemysłowe zastosowanie;
• dotyczące roślin lub zwierząt, jeżeli możliwości techniczne stosowania wynalazku nie ograniczają się do szczególnej odmiany roślin lub rasy zwierząt.

Jak w rzeczywistości przedstawia się patentowanie w sektorze biotechnologii? W jaki sposób zwiększa się zainteresowanie naukowców i małych przedsiębiorstw tematem wdrażania swoich rozwiązań, wynalazków?

Prawo stale ulega zmianom - nie inaczej jest w przypadku prawa patentowego. W jaki sposób tegoroczne zmiany przepisów wpłyną na uzyskiwanie ochrony patentowej wynalazków biotechnologicznych?

Już dziś wiadomo, że dniu 12 czerwca 2015 r. Polski Sejm przyjął nowelizację prawa własności przemysłowej, która wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia (a zatem w  tym roku). W myśl nowych przepisów, osoby zgłaszające wynalazki biotechnologiczne z sektora inżynierii genetycznej zmuszone są ujawnić w opisie  i zastrzeżeniach patentowych przemysłowe zastosowanie sekwencji lub częściowej sekwencji genu. Wspomniane regulacje stanowią wdrożenie orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-428/08 (Monsanto Technology).