Część pierwsza artykułu znajduje się TUTAJ.
Klinika Kardiochirurgii Płodu – czemu (wręcz) niezbędna?
Już teraz, jak zapewnia prof. Maria Respondek-Liberska, kierownik Zakładu Diagnostyki i Profilaktyki Wad Wrodzonych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi i ICZMP w Łodzi: „(…) możemy [ICZMP] się pochwalić prenatalną kwalifikacją do zabiegów u noworodków w pierwszych godzinach po odcięciu pępowiny, przeprowadzamy testy tlenowe u płodów z wybranymi anomaliami klatki piersiowej i płuc, prowadzimy interdyscyplinarne konsultacje w gronie kardiologów dziecięcych, kardiologów prenatalnych, neonatologów, chirurgów, położników, genetyków tak aby cały zespół był perfekcyjnie przygotowany do pracy, «walcząc» o życie i zdrowie najmniejszych pacjentów”. Dodatkowo, z przywołanych w pierwszej części artykułu informacji wynika, że ICZMP już teraz posiada wszystkie niezbędne atuty potrzebne do utworzenia Kliniki Kardiologii Płodu. Co więcej, wydaje się, że jej powołanie to tylko formalność… Czy to prawda?
oprac. własne na podstawi artykułu: M. Wysocka, "Czy w łódzkim ICZMP powstanie Klinika Kardiologii Płodu?"
Wymagania stawiane przed Kliniką Kardiologii Płodu
Klinika Kardiologii Płodu, dla prawidłowego funkcjonowania musi znajdować się w strukturze szpitala, który posiada klinikę neonatologii, intensywnej terapii noworodka oraz klinikę kardiochirurgii z pracownią kardiologii inwazyjnej i klinikę kardiochirurgii. Instytut CZMP w Łodzi jest jedyną placówką w Polsce, spełniającą wszystkie powyższe kryteria. Obecnie, każde nowonarodzone dziecko, posiadające wrodzoną wadę serca, może zostać objęte kompleksową opieką medyczną bez konieczności organizacji transportu do innego ośrodka, co znacznie podnosi komfort hospitalizacji i szanse pomyślnego zakończenia leczenia.
Jak podaje "Puls Medycyny", Klinika Kardiochirurgii Płodu w ICZMP mogłaby pełnić funkcję koordynacyjną dla współpracujących ośrodków w całej Polsce, co przyśpieszyłoby proces postawienia i weryfikacji diagnozy oraz przystąpienie do leczenia – odpowiednia, wyspecjalizowana placówka byłaby przygotowywana na przyjęcie konkretnego małego pacjenta. Byłoby to szczególnie istotne w przypadkach krytycznych, w których interwencję medyczną należy przeprowadzić w pierwszej dobie życia.
Dotychczas działające w Polsce referencyjne ośrodki kardiologii prenatalnej świadczą usługi w trybie ambulatoryjnym, co znacznie utrudnia postawienie prawidłowej diagnozy z uwagi na specyfikę badania (czas od przeprowadzenia badania, poprzez opracowanie wyniku i udzielenie konsultacji to niekiedy kilkanaście godzin). Przyśpieszenie procesu leczenia zmniejszy jego koszty, zarówno z punktu widzenia systemu opieki medycznej, jak i koszty jednostkowe, ponoszone przez pacjentkę i jej najbliższych.
Dodatkowo, ujawnione podczas badania wady płodu mogą wymagać poszerzonej konsultacji medycznej: opinii neonatologa, kardiologa dziecięcego, anestezjologa, kardiologa inwazyjnego, chirurga, genetyka, położnika itp. Konsultacje ambulatoryjne w tym zakresie są praktycznie niemożliwe do realizacji w jednym miejscu, w jednym czasie. Ciężarna, w której dziecka wykryto wadę serca zmuszona jest odbyć wiele wizyt w różnych specjalistycznych przychodniach, co znacznie rozciąga w czasie proces leczenia.
Nie bez znaczenia są również koszty psychiczne, ponoszone przez pacjentki. Otoczenie ich opieką specjalisty psychologa, co znajduje się w planach nowopowstającej Kliniki, znacznie zmniejszy stres związany z niekorzystną diagnozą i lęk o przyszłość swoją i dziecka.
W zakres proponowanych prze Klinikę świadczeń, wchodziłaby nie tylko diagnostyka wrodzonych wad serca, ale również: przygotowywanie personelu medycznego i kobiety ciężarnej do postępowania w czasie ciąży, podczas porodu i po nim oraz monitorowanie echokardiograficzne czy ocena wydolności krążeniowej dziecka.
oprac. własne na podstawie artykułu: M. Wysocka, "Czy w łódzkim ICZMP powstanie Klinika Kardiologii Płodu?"
Jak podaje „Puls Medycyny”, wzorem dla powstającej w Łodzi placówki może być referencyjny ośrodek kardiologiczno-kardiochirurgiczny funkcjonujący na Ukrainie czy też Children’s National Medical Center w Bostonie w Stanach Zjednoczonych.
Czy jest na sali kardiolog?
Opisaliśmy problematykę wad wrodzonych serca oraz potrzeby i wymagania stawiane przed powstającą Kliniką. Czas poznać osobę, którą można nazwać „ojcem” tego pionierskiego w skali kraju pomysłu.
Jest to dr hab. n. med. Maciej Słodki, specjalista ginekolog-położnik, kardiolog prenatalny, który został laureatem II konkursu SuperTalenty "Pulsu Medycyny". Dr hab. Maciej Słodki jest lekarzem zatrudnionym w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki w Zakładzie Kardiologii Prenatalnej. Posiada Certyfikat Skriningowego Badania Serca Płodu Sekcji Echokardiografii i Kardiologii Prenatalnej Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego oraz Fetal Medicine Foundation Certified Sonographer in the 11-13 +6 weeks scan. Pełni funcję sekretarza Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Kardiologii Prenatalnej i sekretarza Sekcji Echografii i Kardiologii Prenatalnej Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego.
Zaplecze w postaci wysokich kwalifikacji dra hab. Macieja Słodkiego poparte jest kilkuletnią praktyką zawodową, oraz wsparciem prężnie działającego zespołu współpracowników, na czele z jego kierownikiem – prof. Marią Respondek-Liberską.
Wierzymy w powodzenie całego projektu i już czekamy na kolejne małe-wielkie sukcesy jakim jest życie i zdrowie Najmniejszych Pacjentów.
Warto na koniec wspomnieć o samej nagrodzie, którą został uhonorowany dr hab. Maciej Słodki – „SuperTalentach” Pulsu Medycyny.
SuperTalenty "Pulsu Medycyny"
Konkurs ten odbył się już dwukrotnie - w 2012 i 2015 roku. Jury konkursu wybiera laureatów spośród 25 kandydatów, wyróżniających się pod względem uzyskanych osiągnięć naukowych (tj. m.in. udział w grantach badawczych, przydzielone stypendia, wydane publikacje, otrzymane nagrody), zaangażowanych w działalność w przestrzeni publicznej (tj. działalność w stowarzyszeniach, charytatywna czy związkowa), a także pozytywnie rokujących w kwestii dalszego rozwoju zawodowego i naukowego. Wyłącznie najlepsze trzy kandydatury, uzyskują prawo do odbioru nagród rzeczowych.
W składzie jury konkursu zasiadają: Monika Wysocka - przedstawiciel „Pulsu Medycyny”, przewodnicząca jury; Prof. Alicja Chybicka - senator RP, prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, kierownik Kliniki Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu; Prof. Leszek Czupryniak - prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi; Prof. Piotr Kuna - dyrektor Szpitala Klinicznego im. N. Barlickiego w Łodzi, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi; Prof. Grzegorz Opolski - wieloletni konsultant krajowy w dziedzinie kardiologii, kierownik I Katedry i Kliniki Kardiologii Centralnego Szpitala Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; Prof. Przemysław Oszukowski - kierownik Kliniki Perinatologii i Ginekologii, prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego; Prof. Marian Zembala - konsultant krajowy w dziedzinie kardiochirurgii, dyrektor Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Kardiochirurgii i Transpalntologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego; Prof. Maciej Banach - laureat pierwszej edycji Supertalenty 2012, dyrektor Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi; Prof. Maciej Piróg - doradca społeczny Prezydenta RP ds. zdrowia, dyrektor zarządzający w Europejskim Centrum Zdrowia w Otwocku; Prof. Adam Dziki - kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej Kolorektalnej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Wojskowej Akademii Medycznej - Centralny Szpital Weteranów w Łodzi; Agata Łapińska - przedstawiciel Polpharmy.
Jak widać Łódź posiada silną reprezentację w składzie jury konkursu (a także wśród jego laureatów). Świadczy to z pewnością na plus dla tego ośrodka akademickiego i naukowo-badawczego. Czy w kolejnych edycjach konkursu również możemy liczyć na łódzkich specjalistów? Pozostaje nam cierpliwie czekać.
Warto jednak przypomnieć o wydarzeniu, które miało miejsce w 2008 r.
Wyróżnienie w konkursie „Pulsu Medycyny” „Złoty Skalpel”
Kierownik zespołu, do którego należy dr hab. n. med. Maciej Słodki – prof. dr hab. n. med. Maria Respondek-Liberska, kierownik Zakładu Kardiologii Prenatalnej ICZMP i Zakładu Diagnostyki i Profilaktyki Wad Wrodzonych Uniwersytetu Medycznego Wydziału Nauk o Zdrowiu i Wydział Pielęgniarstwa, odebrała nagrodę za innowacyjną bazę danych patologii kardiologicznych u płodów prowadzoną w ICZMP w Łodzi.
Co na to bioetyka?
Jednak co te wszystkie informacje mają wspólnego z bioetyką?
Badania prenatalne, pomagają w diagnozie wad serca i innych schorzeń pozasercowych. Wynik takiego badania może dać wskazania do usunięcia ciąży, co też było w 2014 r. najczęstrzym powodem do przeprowadzenia tego zabiegu.
Jednak wykrycie wrodzonej wady serca może również stanowić pierwszy etap leczenia wykrytej nieprawidłowości.
Specjaliści ze szpitala ICZMP w Łodzi, swoją wiedzą i ciągłym dążeniem do doskonalenia swojego warsztatu oraz zaplecza technicznego wskazują na wielkie możliwości medycyny. Być może doczekamy takich czasów, kiedy wszystkie wrodzone wady, wykryte w okresie prenatalnym będą uleczalne, a całość procesu leczenia odbywać się będzie jeszcze przed narodzeniem (?)
Zofia Szafrańska-Czajka
prowadząca dział Bioetyka
KOMENTARZE