NOwA Metoda badania własności antybakteryjnych
i antygrzybiczych Tkanin w zastosowaniu

w przemyśle tekstylnym

(PROJEKT NR P-434)

Na rynku tekstylnym obecne są różnego rodzaju produkty wykazujące właściwości antygrzybiczne czy też antybakteryjne, których przeznaczeniem jest niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych oraz w zakażonych ranach. Oferowane produkty takie jak skarpety, pończochy, pościel czy getry uszyte są z tkanin o leczniczych właściwościach lub z materiałów z dodatkiem substancji charakteryzujących się antybakteryjnymi oraz antygrzybicznymi właściwościami. Oferowane produkty tekstylne często używane są w medycynie, np. podczas nawracających i trudnych w leczeniu infekcji. Dlatego też bardzo ważna jest odpowiednia weryfikacja własności antybakteryjnych i antygrzybicznych przędzy i otrzymywanych z niej tekstyliów.

W dezynfekcji i antyseptyce znajdują zastosowanie związki z różnych grup chemicznych, m.in.: alkohole, aldehydy, fenole, środki utleniające, chlorowce, sole metali ciężkich i barwniki. Do oceny własności aseptycznych stosowane są różnorodne, powszechnie stosowane metody oceny jakościowej tkanin. Pozwalają one na zbadanie aktywności komórek mikroorganizmów w zawiesinie, w której umieszczone były próbki tkanin, ale wymagają usunięcia tkaniny z hodowli. Nie odwołują się więc bezpośrednio do interakcji mikroorganizmów z tkaniną, nie uwzględniają parametrów fizykochemicznych i etapów hodowli, co jest istotne przy analizie mikroorganizmów pozostałych po usunięciu tekstyliów. Dodatkowo, w większości przypadków, wymagają dyfuzji czynnika aseptycznego od tkaniny. Zatem metody te nie pozwalają na wiarygodną ocenę właściwości przeciwustrojowych tkanin zawierających biobójczy czy biostatyczny składnik niedyfundujący lub trudno dyfundujący do otoczenia.

Wad tych pozbawiony jest nowy wynalazek Uniwersytetu Jagiellońskiego stanowiący niniejszą ofertę. Jego przedmiotem jest nowa metoda badania właściwości antygrzybicznych i antybakteryjnych bezpośrednio na tkaninie traktowanej czynnikami niedyfundującymi, polegająca na sprzężeniu dwóch metod następujących po sobie: (I) metody aktywności metabolicznej oraz (II) metody ilościowej z zastosowaniem znacznika fluorescencyjnego. Niniejsze rozwiązanie jest zasadniczo różne od konkurencyjnych metod oceny własności aseptycznych tkanin i przędzy, ponieważ nie jest ono prowadzone w zawiesinie komórek, w której była umieszczona tkanina, ale bezpośrednio na przędzy budującej tkaninę.

Dzięki temu oferowana technologia wyróżnia się następującymi zaletami:

• możliwość określenia faktycznego wpływu tkaniny na aktywność metaboliczną i liczebność mikroorganizmów;
• jednoznaczna i bezpośrednia ocena przeciwustrojowych własności tkanin potraktowanych substancjami niedyfundującymi, bądź trudno dyfundującymi z tkaniny do otoczenia;
• większa prostota metody złożonej z mniejszej liczby etapów w porównaniu do obecnie stosowanych metod;
• analiza liczby bakterii bezpośrednio na włóknach tkaniny, dzięki czemu korzystne jest jej stosowanie w badaniach porównawczych, w tym ilościowych, szczególnie w badaniach własności aseptycznych tkanin nie wykazujących aktywności dyfuzyjnej ich składników.

Oferowane rozwiązanie jest przedmiotem zgłoszenia patentowego. Dalsze prace nad jego rozwojem prowadzą naukowcy z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obecnie Centrum Transferu Technologii CITTRU poszukuje podmiotów zainteresowanych współpracą przy dalszej komercjalizacji tych innowacji, zwłaszcza w zakresie nabycia licencji na opisaną nową metodę oceny własności aseptycznych tkanin oraz jej zastosowanie.

Szczegółowej informacji w sprawie udzieli:

Centrum Transferu Technologii CITTRU UJ:

dr Klaudia Polakowska

tel. +48 519 329 129, klaudia.polakowska@uj.edu.pl