Wraz ze zmianami gospodarczymi, starzeniem się populacji i częstszym występowaniem chorób przewlekłych, sektor opieki zdrowotnej na świecie odnotował gwałtowny wzrost kosztów. W rezultacie specjaliści z branży medycznej musieli się dostosować i skupić na wydajności oraz jakości świadczonych usług czy produkcji. Technologie cyfrowe stanowią rozwiązanie tego problemu. Nie tylko pacjenci, ale także firmy z sektora opieki medycznej mogą znacznie skorzystać na innowacyjnych rozwiązaniach.

Starzejące się społeczeństwo wyzwaniem dla systemu zdrowia

Dzięki rosnącemu standardowi i poprawie stylu życia, lepszej edukacji oraz zwiększonemu dostępowi do usług zdrowotnych ludzie żyją coraz dłużej. Średnia długość życia w krajach OECD przekracza 80 lat i cały czas się wydłuża. Jednak wraz z długowiecznością wzrasta liczba osób cierpiących na choroby przewlekłe, a co za tym idzie, zapotrzebowanie na instytucje opieki zdrowotnej.

– Choroby przewlekłe, takie jak nowotwory, cukrzyca, problemy sercowo-naczyniowe i układu oddechowego, stanowią 77 proc. chorób w Europie i odpowiadają za 86 proc. wszystkich zgonów. Występują one u ponad 80 proc. osób w wieku powyżej 65 lat. Szacuje się, że w Unii Europejskiej roczne wydatki na choroby przewlekłe wynoszą około 700 miliardów euro, co średnio stanowi 70-80 proc. całkowitych wydatków zdrowotnych jednego kraju – zaznacza Maciej Dalecki, Wicedyrektor w Dziale Doradztwa Finansowego Deloitte. – Wzrost liczby tego typu chorób powoduje coraz większy nacisk na opiekę zdrowotną i systemy społeczne w UE. Obecnie największym wyzwaniem dla systemów ochrony zdrowia jest zapewnienie pacjentom wysokiej jakości usług i dostępu do opieki zdrowotnej przy jednoczesnym efektywnym zarządzaniu kosztami oraz postępem technologicznym – dodaje.

Nowe podejście – większe możliwości

Oczekuje się, że do 2022 r. medycyna będzie w pełni przewidywalna, prewencyjna, spersonalizowana i partycypacyjna (ang. P4 Medicine). Innowacyjna biotechnologia, możliwość wglądu w genetykę człowieka, precyzja w diagnozie, a także spersonalizowana medycyna znacząco zmienią opiekę zdrowotną.. Dynamiczny wzrost opieki opartej o technologie wymaga od sektora ochrony zdrowia ponownego zdefiniowania ról i obowiązków pracowników oraz dostosowania się do nowego sposobu pracy.

– W najbliższych latach powszechne staną się e-wizyty, e-recepty, a także śledzenie postępu choroby, diagnozowanie i leczenie za pomocą zdalnego monitorowania cyfrowego, co w znacznym stopniu pomoże zoptymalizować czas personelu – wyjaśnia Oliver Murphy, Partner, Lider ds. Sektora Farmaceutycznego i Opieki Zdrowotnej w Deloitte. – Sektor będzie odchodził od modelu postrzegania pacjenta jako przeciętnego petenta, skupiając się na konkretnym przypadku. W nowym modelu lekarze będą koncentrować się na aktywnym promowaniu dobrego stanu zdrowia i zapobiegania chorobom, zamiast ich leczeniu – dodaje.

Według raportu Deloitte 74 proc. pacjentów deklaruje, że udziela różnym pracownikom sektora ochrony zdrowia tych samych informacji. Co więcej, 60 proc. ankietowanych wielokrotnie wykonuje te same testy. Innowacyjne rozwiązania mogą usprawnić zarządzanie danymi pacjentów, zmniejszając tym samym znaczące ryzyko powielania lub zaniedbywania zbieranych informacji. Docelowo lekarzom będzie się płacić nie za liczbę wizyt czy przeprowadzonych testów (tzw. opłata za usługę), a za opiekę opartą na wartości (ang. Value-based Care). Przede wszystkim cenione będą wydajność i efektywność.

Niezastąpiona rola pacjenta

Aplikacje mobilne i urządzenia do noszenia na ciele (smartwatch, okulary smart itd.) zapewniają przyjazne dla użytkownika rozwiązania 24 godziny na dobę. Dzięki dostępności nowych technologii sektor może zachęcać pacjentów do edukacji i ciągłego monitorowania swojego stanu zdrowia oraz promować działania zapobiegawcze w sposób efektywny kosztowo. Pomoże to również lekarzom w zbudowaniu bardziej świadomej bazy pacjentów.

– Tylko w 2017 r. powstało 78 tysięcy nowych mobilnych aplikacji zdrowotnych, co zwiększyło ich ogólną ofertę do 325 tysięcy. Liczba aplikacji poświęconych opiece zdrowotnej znacząco wzrosła w szczególności na dwóch wiodących platformach mobilnych. System iOS w 2017 r. odnotował wzrost o 20 proc. w ujęciu rocznym, a w przypadku Androida liczba ta zwiększyła się nawet o 50 proc. Aplikacje zdrowotne zachęcają właścicieli smartfonów do monitorowania stanu zdrowia i lepszego nim zarządzania. Nawet 57 proc. badanych używa elektronicznego urządzenia do śledzenia różnych wskaźników swojego stanu zdrowia. Mimo to tylko 1/3 z nich udostępnia te informacje swojemu lekarzowi – podsumowuje Maciej Dalecki.

Cyfryzacja opieki medycznej w Polsce

– Digitalizację opieki medycznej w Polsce najwyraźniej widać w sektorze farmaceutycznym. Zmienia się rola aptek, które muszą dostosować się zarówno do postępującej cyfryzacji, jak i rosnących oczekiwań klientów. Pierwsze efekty zobaczymy do końca roku, kiedy wejdzie zapowiadana możliwość realizacji e-recept. Jak pokazuje ostatni raport Deloitte pt. „Jak wprowadzić w Polsce opiekę farmaceutyczną: Rola i wyzwania współczesnej apteki” elektroniczne recepty zastąpią recepty papierowe, bo będą wygodne zarówno dla pacjenta, jak i dla lekarzy – zaznacza Rafał Rudzki, Starszy Menedżer w Zespole ds. Zrównoważonego Rozwoju w Polsce i Europie Środkowej w Deloitte. – Będzie można je wystawić bez osobistego zbadania pacjenta, np. po konsultacji za pośrednictwem Internetu lub telefonu. Prognozujemy, że e-recepta stanie się nie tylko kluczowym narzędziem wymiany informacji między pacjentem, lekarzem a farmaceutą, ale również fundamentem systemu opieki farmaceutycznej. E-recepty będą też istotnym narzędziem skracającym czas oczekiwania na wizytę lekarską, który jest w Polsce ponad trzykrotnie dłuższy niż średnia krajów OECD – dodaje.