Wg Dobrych Praktyk Produkcji, proces produkcji uznaje się za zgodny, jeżeli współgra z oodpowiednimi normami zharmonizowanymi, do których odniesienia opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (norma zharmonizowana to w tym wypadku ISO PN-EN 22716:2009, wdrożona 11 lipca 2013 roku).
- Norma określa wytyczne w zakresie produkcji, kontroli, magazynowania i wysyłki produktów kosmetycznych – tłumacza Irena Ozga doradca w zakresie GMP. - Niniejsze wytyczne dotyczą jakościowych aspektów wyrobów, jednak nie obejmują wszystkich aspektów bezpieczeństwa pracowników zatrudnionych w fabryce ani też aspektów związanych z ochroną środowiska naturalnego.
Wspomniana powyżej norma ISO PN-EN 22716:2009 obejmuje następujace zagadnienia:
1. Zakres
2. Terminy i definicje
3. Pracowników
4. Pomieszczenia
5. Urządzenia
6. Surowce i materiały opakowaniowe
7. Produkcję
8. Wyroby gotowe
9. Laboratorium kontroli jakości
10. Produkt poza specyfikacją
11. Odpady
12. Podwykonawstwo
13. Odstępstwa
14. Reklamacje i wycofanie z rynku
15. Kontrolę zmian
16. Audyt wewnętrzny
17. Dokumentację
Irena Ozga podkreśla, że zmiany, które mogą mieć wpływ na jakość produktu, powinny być zatwierdzane orazwprowadzane w życie przez upoważnionych pracowników w oparciu o wystarczające dane. I właśnie dlatego bardzo ważna jest dokumentacja systemu.
- Każda firma powinna opracować, wdrożyć i utrzymywać swój własny system dokumentacji odpowiadający jej strukturze organizacyjnej i rodzajom produktów. Do sporządzania dokumentów i zarządzania nimi można wykorzystywać system informatyczny- mówi Ozga.
Integralną częścią Dobrych Praktyk Produkcji jest dokumentacja, w której opisuje się działania określone w niniejszym przewodniku w celu ich udokumentowania oraz wyeliminowania ryzyka wynikającego z interpretacji, straty informacji, pomyłek lub błędów właściwych dla komunikacji ustnej.
Dokumenty powinny składać się z takich części, jak:
- Procedury
- Instrukcje
- Specyfikacje
- Protokoły
- Raporty
- Metody
- zapisy dotyczące czynności objętych niniejszymi wytycznymi
Dopuszczalnymi wersjami są zarówno papierowa, jaki i elektroniczna. Jeżeli chodzi o procedury i instrukcje to powinny istnieć takie dokumenty jak przewodnik GMP, dokument biorący pod uwagę procedury szkoleń lub też obsługę, konserwację i wzorcowanie urządzeń. Higiena pracowników pomieszczeń i urządzeń oraz monitorowanie środowiska oraz zwalczanie szkodników to kolejne istotne elementy w dokumentacji firmy. Podczas szkolenia zorganizowanego w lutym przez firmę Bio-Tech Media, Irena Ozga podkreślała znaczenie pisemnych dokumentów kontroli i zwalniania materiałów wchodzących, półproduktów i wyrobu gotowego, wycofania produktów z rynku, a także postępowania z wyrobem poza specyfikacją czy też reklamacji i postępowania ze zwrotami z rynku.
- Jeżeli chodzi o zarządzanie dokumentacją to należy pamiętać, że dokumenty powinny być pisane w czytelny i zrozumiały sposób. Wydaje się to oczywiste, ale jednak praktyka pokazuje co innego. Ponadto dokumenty przed wykorzystanie muszą zostać zatwierdzone, podpisane i datowane przez upoważnione osoby – tłumaczy Ozga. Nie należy zapominać o aktualizacji i przeglądaniu oraz numerowaniu, w celu upewnienia się, że tylko aktualne dokumenty są stosowane.
Odpowiedzialność za dostępność dokumentacji odpowiednim pracownikom oraz usuwanie ich z terenu zakładu pracy bierze pracodawca. Co więcej, dokumenty wymagające ręcznego wprowadzania danych powinny określać, co należy wpisać, być wypełniane w czytelny sposób trwałym atramentem, musza być podpisywane oraz datowane, a w razie konieczności korygowane z czytelnym zachowaniem pierwotnego wpisu. W stosownych przypadkach należy odnotować powód korekty.
- Archiwizować należy wyłącznie oryginały dokumentów, a stosować tylko nadzorowane kopie. Okres przechowywania oryginałów dokumentów należy określić stosownie do obowiązujących przepisów. Miejsce przechowywania oryginałów dokumentów należy odpowiednio zabezpieczyć- wyjaśnia specjalista.
Dokumenty można przechowywać w wersji elektronicznej lub papierowej. Należy zapewnić ich czytelność. Kopie zapasowe danych, wykonywane w regularnych odstępach czasu, powinny być przechowywane w oddzielnym i zabezpieczonym miejscu.
W najbliższym czasie opublikujemy kolejny materiał o zasadach GMP w firmie kosmetycznej. Zaczniemy od Audytu wewnętrznego.
Zapraszamy do śledzenia naszej strony Biotechnologia.pl!
KOMENTARZE