Przekłada się to na straty finansowe wielu przedsiębiorstw (koszty leczenia i odszkodowań, absencji w zakładach pracy, zasiłków z tytułu niezdolności do pracy, utraty wykwalifikowanych pracowników na rynku pracy), ale także dotkliwe konsekwencje dla pracowników takie jak: negatywny wpływ na ich zdrowie fizyczne i psychiczne, ograniczenia w kontynuowaniu kariery zawodowej, trudności z podjęciem nowej pracy i w konsekwencji problemy finansowe. Według Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych, kontaktowe zapalenie skóry w Polsce stanowi 81,6% wszystkich zawodowych dermatoz. Jednym z głównych czynników prowadzących do wystąpienia kontaktowego zapalenia skóry jest alergia na nikiel, na którą cierpi ponad 15% mieszkańców krajów Unii Europejskiej. U osób uczulonych na nikiel pojawiają się stany zapalne skóry, które charakteryzują się szerokim zakresem cech klinicznych, wśród których należy wymienić: swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie, łuszczenie się naskórka, wysypkę, pęcherzyki czy skupiska grudek. W chronicznych przypadkach następuje: spękanie, nadmierne rogowacenie czy zliszajcowienie.

Do rozmowy o zagrożeniach, jakie niesie ze sobą alergia na nikiel, a także o sposobach jej zapobiegania zaprosiliśmy dr Izabelę Zawiszę, członka zarządu firmy KF Niccolum, producenta innowacyjnych kosmeceutyków, opartych na substancjach bioaktywnych, tworzących barierę ochronną, zapobiegających przenikaniu jonów niklu w głąb skóry i przeznaczonych do walki z alergią niklową. Firma jest przede wszystkim producentem kremu Nidiesque^TM, pierwszego na polskim rynku preparatu chroniącego przed zmianami chorobowymi i występowaniem alergii, pozwalającego na swobodne korzystanie z przedmiotów zawierających w składzie nikiel, ograniczając ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej.

Skąd się bierze alergia na nikiel i kto jest na nią najbardziej narażony?

Alergia na nikiel jest najpowszechniejszą alergią kontaktową na metale. Jej mechanizm nie jest jeszcze do końca wyjaśniony, natomiast istnieje kilka ciekawych propozycji wyjaśnienia tego procesu. Pewne jest za to, że jest ona powodowana przez nadmierną ekspozycję na nikiel, w czasie wykonywania pracy zawodowej czy też codziennych obowiązków. Nikiel jest drugim na świecie najbardziej rozpowszechnionym uczulaczem. Z powodu swojej dobrej trwałości, plastycznych właściwości i odporności na korozję, jest szeroko stosowany w przemyśle. Znajduje się między innymi: w sztućcach, klamkach, monetach, metalowych elementach elektronicznych zabawek czy biżuterii (także białe złoto to stop złota z cynkiem i niklem). Alergia niklowa bardzo często współistnieje z atopowym zapaleniem skóry oraz alergiami na inne metale, np. chrom czy kobalt. Najbardziej narażone na nabycie tej alergii są dzieci oraz osoby pracujące z przedmiotami zawierającymi w swoim składzie nikiel np. kasjerki czy pielęgniarki.

Szacuje się, że alergia niklowa dotyczy około miliarda ludzi na świecie i może zostać nabyta w każdym momencie życia poprzez nadmierną ekspozycję na nikiel. Czy alergię na nikiel da się wyleczyć?

Niestety do tej pory nie wynaleziono skutecznej metody leczenia alergii niklowej, która pozwalałaby trwale jej się pozbyć. Lekarze zalecają unikanie kontaktu z niklem, co jest bardzo trudne, ze względu na wspomniane już rozpowszechnienie tego pierwiastka. Z punktu widzenia epidemiologii największe znaczenie ma kontaktowa alergia na nikiel, która powoduje wiele uciążliwych objawów, tj. pieczenie, swędzenie, zaczerwienienie skóry, wysypkę. Kontaktowy wyprysk alergiczny klasyfikowany jest jako nadwrażliwość typu IV (przeważa reakcja komórkowa z udziałem limfocytów T). Gdy komórki prezentujące antygen (APC) obecne w naskórku zetkną się z immunogennymi kompleksami niklu, to mogą przenikać do wnętrza organizmu. Po dotarciu do węzłów chłonnych osoby uczulonej APC prezentują antygen komórkom T. Po prezentacji immunogennego kompleksu niklu, limfocyty T dzielą się intensywnie i różnicują, a następnie migrują do miejsca zapalania. Nagromadzenie ich w konkretnym narządzie determinuje obraz kliniczny alergii na nikiel. Alergiczny wyprysk kontaktowy, ze względu na swoje rozpowszechnienie, jest często niewłaściwie postrzegany jako synonim ogólnoustrojowej alergii niklowej, która jest bardziej złożoną chorobą i może występować również w innych formach klinicznych (zapalenie spojówek, zapalenie śluzówki nosa).

Skoro nie ma skutecznej metody leczenia alergii niklowej, to co robić żeby jej uniknąć?

Alergia na nikiel powodowana jest przez wzmożoną i długotrwałą ekspozycję na ten pierwiastek. Poprzez minimalizowanie kontaktu z niklem, możemy z dużym prawdopodobieństwem zminimalizować ryzyko wystąpienia alergii.

Według MFMER (Mayo Foundation for Medical Education and Research) rekomendowaną metodą ograniczenia kontaktu z niklem jest tworzenie fizycznej bariery pomiędzy skórą a jonami niklu. Najpowszechniejszym sposobem w tym przypadku jest stosowanie tzw. preparatów barierowych w postaci kremów, żeli czy maści, aplikowanych bezpośrednio na skórę. Większość dostępnych w Europie produktów jest nieskuteczna, a stosowane w nich związki często nie są biozgodne a nawet wykazują działanie toksyczne. Brak ich skuteczności wynika m.in. z tego, iż nie są one dedykowane do walki z alergią na nikiel. W Państwa Laboratorium Badawczo-Rozwojowym powstał krem Nidiesque ^TM, dedykowany właśnie do walki z alergią niklową. Skąd pomysł na taki preparat?

Pomysł na Nidiesque^TM powstał 5 lat temu w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN w grupie profesora Wojciecha Bala, gdzie realizowałam studia doktoranckie. Z obecnego stanu wiedzy wynikało, że na alergię niklową cierpi prawie miliard osób na świecie, jest ona wywoływana przez kontakt skóry z uczulaczem i nie ma skutecznej metody jej leczenia. Naturalnie zastanawialiśmy się dlaczego i czy można wymyślić coś, aby pomóc alergikom? Łącząc wiedzę z zakresu chemii koordynacyjnej oraz syntezy organicznej, stworzyliśmy molekułę o wysokiej sile wiązania jonów niklu, biozgodności i właściwościach filmotwórczych. Cząsteczka ta stała się przedmiotem transferu technologii z nauki do przemysłu. Kosmeceutyki chroniące przed alergią niklową - Nidiesque^TM - powstały w laboratorium badawczo-rozwojowym KF Niccolum, czyli firmy założonej właśnie po to, aby przedstawić to rozwiązanie światu.

Czy krem jest skuteczny? Na jakie partie ciała można stosować krem Nidiesque^TM?

Zewnętrzne badania dermatologiczne potwierdziły skuteczność produktu. Na co dzień również spotykamy się z pozytywnymi opiniami naszych klientów. Kosmeceutyki Nidiesque^TM zapewniają wszystko to, co daje nam zwykły kosmetyk, a dodatkowo chronią przed alergią niklową. Można je stosować codziennie do twarzy, rąk i ciała, tam gdzie występuje ryzyko kontaktu z niklem np. jako bazę pod makijaż, gdyż mineralne pigmenty w kolorowych kosmetykach często są zanieczyszczone jonami niklu.