Botanika

Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis) to roślina należąca do rodziny jasnotowatych. To wiecznie zielony krzew, dziko rosnący na wybrzeżu Morza Śródziemnego oraz w rejonach himalajskich. Od wieków uprawia się go w Europie, Ameryce Środkowej i na Filipinach. Na glebach suchych oraz bogatych w wapń może osiągnąć wysokość do 2-3 m. Młode pędy rozmarynu są zielone, zaś starsze zdrewniałe. Na pędach rosną ciemnozielone i błyszczące liście, które przypominają igły. Kwiaty są drobne, zebrane w groniaste kwiatostany na skróconych pędach. Charakterystyczną cechą rozmarynu jest intensywny zapach.

Skład

W składzie rozmarynu znajduje się wiele substancji polifenolowych, tj.: karnozol, kwas karnozowy, metylokarnozol, kwas rozmarynowy i kwas urosolowy. 5% suchej masy liści stanowią karnozol oraz kwas karnozowy. Do głównych substancji zawartych w olejku eterycznym zaliczamy: α-pinen (19,6%), 1,8-cyneol (13%), kamforę (12,6%), α-terpineol (12,3%) oraz borneol (10%). Olejki eteryczne znajdują się głównie we włoskach gruczołowych na liściach oraz wierzchołkach kwiatów. Wśród wspomnianych składników w rozmarynie znajdziemy również: flawonoidy, garbniki, gorycze, żywice, saponiny i fitosterole.

Właściwości lecznicze

Rozmaryn wykazuje szereg właściwości leczniczych. Zaliczamy do nich: pobudzanie czynności wydzielniczej żołądka, poprawę trawienia, działanie moczopędne, uspokajające, wiatropędne i przeciwbólowe. Rozmaryn obniża także poziom cukru we krwi. Ponadto wykazuje działanie antybakteryjne, szczególnie w stosunku do paciorkowców oraz gronkowców. Co więcej, zwiększa sprawność fizyczną organizmu, zwłaszcza u rekonwalescentów.

Właściwości kosmetyczne

Rozmaryn w kosmetologii jest ceniony przede wszystkim za jego właściwości przeciwutleniające, które chronią przed szkodliwym wpływem wolnych rodników. Kwas rozmarynowy, będący jednym ze składników ekstraktu z rozmarynu, działa uspokajająco na skórę, dzięki czemu można go bezpiecznie stosować w recepturach kosmetycznych dedykowanych do skóry wrażliwej. Kolejną cechą ekstraktu z rozmarynu jest działanie przeciwzapalne, za które odpowiadają kwas rozmarynowy oraz związki trójterpenowe. Co więcej, działa antyseptycznie oraz ściągająco. Cecha ta jest wykorzystywana w recepturach kosmetyków przeznaczonych do cery trądzikowej. Systematyczne stosowanie preparatów z rozmarynem przyczynia się do redukcji przetłuszczania się skóry oraz zmian trądzikowych. Rozmaryn stosuje się również w preparatach przeznaczonych do pielęgnacji włosów, szczególnie w preparatach dedykowanych do włosów przetłuszczających się oraz skłonnych do łupieżu. Olejek rozmarynowy jest jednym z najpopularniejszych produktów do aromaterapii. Wykazuje działanie orzeźwiające, odświeżające oraz rozgrzewające. Te ostatnie jest przydatne podczas masażu tym olejkiem. Ponadto zmniejsza poziom stresu i napięcia nerwowego, a także  zmęczenia.

Zastosowanie ekstraktu z rozmarynu w recepturze kosmetycznej sprawia, że można użyć mniejszą ilość tradycyjnych konserwantów, dzięki czemu dana receptura może być lepiej tolerowana przez osoby o wrażliwej skórze. Jak się okazuje, alternatywami dla syntetycznych konserwantów mogą być ekstrakty oraz olejki eteryczne, które wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe. Branża kosmetyczna potrzebuje ograniczenia syntetycznych konserwantów w kosmetykach i zastąpienia ich surowcami pochodzenia roślinnego, które będą wykazywały takie samo działanie, jak konserwanty i dodatkowo będą bezpieczne dla konsumentów. Zostało przeprowadzonych wiele badań, które potwierdzają, iż naturalne związki mogą być stosowane w preparatach kosmetycznych jako konserwanty. Ekstrakt z rozmarynu można używać jako dodatkowy składnik wspierający układ konserwujący formuły kosmetycznej.