Wody lecznicze i ich klasyfikacja

Wody lecznicze, na podstawie załącznika nr 4 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2006 r. w sprawie zakresu badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteriów ich oceny oraz wzoru świadectwa potwierdzającego te właściwości (Dz. U. z 2006r. Nr 80, poz. 565) określającego kryteria oceny leczniczych właściwości wód podziemnych, to:

• wody mineralne, zawierające w 1 dm³ minimum 1 mg rozpuszczonych składników takich jak siarczany, chlorki, wodorowęglany,

• wody swoiste, które w 1 dm³ zawierają mniej niż 1 mg wyżej wymienionych soli; w ich składzie w znacznym stopniu przeważa ilość jednego lub więcej pożądanych składników, którymi są m.in: jodki, siarczki, fluorki, żelazo, kwas metakrzemowy oraz niezwiązany ditlenek węgla,

•  wody mineralne swoiste, spełniające oba wyżej wymieniona kryteria,

•  torfy (borowiny), zaliczane do peloidów, które pochodzą z nieodwodnionego torfowiska, zawierające minimum 75% substancji organicznych w przeliczeniu na suchą masę.

Przyjmując za kryterium położenie geologiczne, wody lecznicze ze względu na różny skład chemiczny dzieli się na: wodorowęglanowe, siarczanowe, chlorkowe, kwasowęglowe i szczawy, siarczkowe, radonowe, jodkowe, żelaziste, fluorkowe, krzemowe.

Cenne surowce dla kosmetyków

Jednym z powszechnie stosowanych surowców naturalnych w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji ciała jest solanka. Solanka to wysoko zmineralizowana woda podziemna, w której skład wchodzą chlorki sodu i wapnia, a także takie cenne pierwiastki jak: jod, brom, potas, magnez, lit. Leczy ona schorzenia reumatyczne, urazy narządu ruchu i schorzenia neurologiczne. Używana jest także do inhalacji. Solanki występują niemal na całym terytorium Polski, za wyjątkiem Sudetów, Gór Świętokrzyskich i fragmentów platformy prekambryjskiej. W zależności od warunków geologicznych pojawiają się na głębokości od kilkudziesięciu metrów (Kołobrzeg) do kilku tysięcy metrów.

Jak działa solanka?

Solanki intensywnie oddziałują na organizm i to zarówno na skórę, jak i na organy wewnętrzne. Dodana do kąpieli rozszerza pory skóry oraz stymuluje proces wymiany jonowej między ciałem człowieka a roztworem kąpielowym. W rezultacie usuwane są z organizmu toksyny a takie produkty przemiany materii jak: mocznik, kwas moczowy i mlekowy, aceton czy kreatynina, wchłaniane przez znajdujące się w solance minerały. Dodawana jest także do kremów do rąk, balsamów do ciała, mydeł w płynie, a także rozgrzewających maści.

Borowiny – czyli lecznicze torfy

Nazwa borowiny wywodzi się od pierwszych torfów stosowanych w celach leczniczych, które pochodziły z bagiennych terenów porośniętych borami. Powstaje z roślinności bagiennej w obecności wody i mikroorganizmów, głównie beztlenowych. Uzyskane w procesie wartościowe i cenne składniki aktywne mają pozytywny wpływ na organizm i skóre. Borowiny stosuje się w postaci okładów, kąpieli, a także jako składnik wielu kosmetyków. Surowiec ten zaaplikowany na skórę miejscowo przegrzewa tkanki, co pomaga w usuwaniu toksyn z organizmu. Borowina ogranicza dyskomfort powstały w wyniku przeciążenia, przemęczenia i stresu. Wspomaga proces regeneracji naskórka oraz zwalcza wolne rodniki i pielęgnuje skórę. Dość powszechnie używana jest w zabiegach redukujących cellulit i rozstępy. Pobudza przemianę materii, usprawnia krążenie, dostarczając komórkom więcej tlenu i składników.

Wody termalne

Surowce te to szczególny rodzaj wód podziemnych, których temperatura w momencie wydobycia jest wyższa niż średnia roczna temperatura powietrza w okolicy, przy czym nie może być ona niższa niż 20ºC. Wody termalne to krystalicznie czyste wody zawierające unikalne, właściwe dla danego rejonu kompozycje składników mineralnych i pierwiastków śladowych. Iwonicka woda termalna nasycona unikalną kombinacja makro- i mikroelementów wspomaga procesy metaboliczne, łagodzi podrażnienia skóry i podnosi stopień jej nawilżenia. Odbudowuje warstwę ochronną naskórka, wspomaga naturalny system obrony przed wolnymi rodnikami, opóźniając tym samym proces starzenia się skóry. Dodawana jest do kremów i balsamów do ciała.

Woda siarczkowa

To najsilniej działająca woda tego typu, silnie zmineralizowana woda chlorkowo-sodowa (solanka), siarczkowa, bromkowa, jodkowa, borowa o zawartości aktywnych związków siarki ok. 900 mg/l. Wyróżnia ją wysoka zawartość aktywnych związków siarki i jodu oraz istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu jony, mikro- i makroelementy. Wody te zawierają w swoim składzie rozpuszczony siarkowodór. Działanie wody siarczkowej wiąże się głównie z depozycją siarki w skórze oraz keratolitycznym i keratoplastycznym wpływem wody siarkowej na warstwę rogową naskórka. Surowce te działają przeciwalergicznie, przeciwbólowo, przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie. Siarka przyspiesza procesy oksydoredukcyjne, zwiększa liczbę czerwonych krwinek.