W celu zmniejszenia tego defektu estetycznego stosowane są różne metody terapeutyczne, do których możemy zaliczyć m.in. peelingi chemiczne, mikrodermabrazję, dermabrazję czy podanie wypełniaczy. Wyniki terapii jednak rzadko bywają zadowalające oraz długotrwałe. Z kolei lasery ablacyjne takie jak Er:YAG czy laser CO2 powodują znaczącą poprawę, ale jest to okupione bardzo długim okresem rekonwalescencji pozabiegowiej oraz dużym prawdopodobieństwem powstania przebarwień pozapalnych. Wykorzystywane od stosunkowo niedawna w badaniach naukowych urządzenia do mikronakłuwania skóry okazują się być metodami czyniącymi swego rodzaju pomost pomiędzy skutecznym zabiegiem a niskim ryzykiem powikłań pozabiegowych oraz niedługim okresem rekonwalescencji.                                         

No to może laser...?                

W opublikowanych badaniach w styczniu tego roku na Koreańskim Uniwersytecie Medycznym w Seulu porównywano efekty terapeutyczne czterech różnych laserów w odniesieniu do ich zastosowania na zmiany skórne potrądzikowe. W badaniach retrospektywnych wykorzystano analizę fotografii 58 pacjentów, którzy przeszli leczenie tych zmian laserem w obszarze skóry twarzy. Poprawę stanu skóry oceniało na podstawie fotografii sześciu badaczy, stosując skalę od 0 do 10  w odniesieniu do poprawy stanu skóry, jak również odnotowywując ewentualne powikłania pozabiegowe. Wyniki badań zostały opublikowane w "Journal of Plastic, Reconstructive & Aesthetic Surgery". Zebrane i uśrednione wyniki poprawy stanu skóry dla 4 laserów prezentowały się następująco:

- laser CO₂  - 6

- laser Er:YAG – 5,8

- laser frakcyjny nieablacyjny NAFL – 2,2

- laser frakcyjny  ablacyjny AFL – 5,2

Jednocześnie w przypadku laserów NAFL, AFL wymagana była większa ilość zabiegów, jednak badacze podkreślają, że w wyniku stosowania laseru typu CO₂ oraz Er:YAG, pomimo poprawy głębokości blizn potrądzikowych, okres rekonwalescencji był znacznie dłuższy oraz naznaczony wyższym ryzykiem powikłań pozabiegowych. Laser Er:YAG okazał się być bezpieczniejszy w porónaniu do typu CO₂, powodując mniejsze zaczerwienienie skóry oraz powstanie przebarwień pozapalnych.

- Pomimo tego że laser CO₂ charakteryzował się mniejszą ilością wykonanych zabiegów w celu poprawy stanu skóry a przelicznik wynosi 1 zabieg z wykorzystaniem CO₂ do 3 zabiegów z wykorzystaniem AFL, to należy pamiętać, że okres pozabiegowej rekonwalescencji i powrotu do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie oraz ryzyko powikłań przemawia tutaj na minus - podkreśla Hi-Jin You, badacz z Koreańskiego Uniwersytetu Medycznego w Seulu, autor opublikowanych badań.

 Wpływ zmian/defektów skórnych na jakość życia

Koreańskie badania pokazują, że niekiedy uzyskanie szybkich efektów jest okupione wysokim ryzykiem powikłań pozabiegowych i powstaniem innych nieestetycznych zmian. Dlatego ważne wydaje się być opracowanie takiej metody, która nie tylko przyniesie widoczne rezultaty, ale również okres rekonwalescencji oraz powikłań pozabiegowych nie będzie budził zastrzeżeń.  Jak pokazują badania z 2015 roku z National Skin Centre w Singapurze, dotyczące wpływu blizn potrądzikowych na jakość życia wśród młodych osób, 24% badanych stwierdziło, że ich zdaniem zmiany na skórze wpływają niekorzystnie na ich funkcjonowanie w społeczeństwie. Na pytanie, jaką kwotę byliby w stanie wydać za leczenie:

- 21% wskazało kwotę 2000 dolarów singapurskich – SGD (1 SGD = 2,79 zł) pod warunkiem, że zamiany zostałyby usunięte całkowicie,

- 20% mogłoby zapłacić kwotę 500 SGD gdyby zmiany zostały usunięte chociaż w połowie,

- 23%  byłoby w stanie wydać 5000 SGD pod warunkiem, że już nigdy nie mieliby problemu z bliznami. Ważne jest, że w padających odpowiedziach co do ewentualnie wydanej kwoty na leczenie nie było różnicy jeżeli chodzi o płeć. Dane te obrazują jak dużym problemem z obszaru kosmetologii oraz medycyny estetycznej są blizny potrądzikowe i jak duża odpowiedzialność spoczywa na ramionach osób, które podejmują decyzję o wyborze odpowiedniego zabiegu.

Badania dotyczące skuteczności mikronakłuwania skóry twarzy w redukcji blizn potrądzikowych

*badania z Delhi, opublikowane w 2014 r. na łamach czasopisma naukowego "Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery" – peelingi czy mikronakłuwanie?

Zastosowano naprzemiennie u niemal 50 pacjentów (30 kobiet oraz 19 mężczyzn, w wieku 18-39 lat) obydwie metody – mikronakłuwanie skóry twarzy rollerem o długości igieł 1,5mm w połączeniu z aplikacją 0,05% tretynoiny, a po dwóch tygodniach od zabiegu wykonano peeling 15% TCA (kwas trójchlorooctowy) na całym obszarze skóry twarzy.

Co dokładnie zrobili autorzy badań? Na dwa tygodnie przed mikronakłuwaniem, osoby poddane leczeniu miały stosować w ciągu dnia krem z filtrem fotoochronnym (minimum 30 SPF), natomiast na noc krem z tretynoiną 0,05%. W dniu mikronakłuwaniu zastosowano na godzinę przed zabiegiem krem znieczulający miejscowo, który następnie przed przystąpieniem do mikronakłuwania usunięto gazą. Kolejno nałożono krem z trytoiną 0,05% na cały obszar twarzy i wykonano zabieg - ruchy pionowe, poziome oraz ukośne. Po zabiegu skórę przetarto gazą nasączoną roztworem soli fizjologicznej i nałożono ponownie krem z tretynoiną, który następnie usunięto po 30 minutach.

Dwa tygodnie po zabiegu mikronakłuwania wykonano na całej twarzy peeling z zastosowaniem 15% kwasu trójchlorooctowego. Pacjenci przez 5 dni po zabiegu musieli w ciągu dnia stosować krem z filtrem fotoochronnym oraz dwa razy dziennie krem zawierający w swoim składzie mometasone furoate. Po tym okresie fotoochrona przeciwsłoneczna musiała być kontynuowana w ciągu dnia, natomiast na noc zalecano stosować preparat zawierając 0,05% tretynoinę, jednocześnie przed każdym zabiegiem z TCA, krem zawierający tretynoinę musiał być odstawiany na 2 dni przed nakładaniem kwasu trójchlorooctowego.

Kolejny zabieg z wykorzystaniem dermarollera był powtarzany po dwóch tygodniach, a po kolejnych dwóch z wykorzystaniem TCA. Łącznie wykonano 6 sesji, a przez kolejny rok poproszono pacjentów o nakładanie na noc kremu z 0,05% tretynoiną.

Czy było lepiej? Zmiany na skórze twarzy oceniano miesiąc po wykonaniu ostatniego zabiegu.

- Badania dały dobre rezultaty w przypadku osób, u których głebokość blizn potrądzikowych miała stopień 3. lub 4. według skali Goodmana i Barona (4-stopniowa skala służąca do oceny głebokości blizn). U 62% osób zmiany okazały się cofnąć z poziomu 4. na 2. Natomiast u blisko 23% pacjentów ze stopniem 3. przed przystąpieniem do terapii – po wykonaniu całej serii nastąpił całkowity zanik blizn. Bardzo dobre efekty, tzn. całkowity zanik, osiągnięto również u wszystkich osób ze stopniem 2. – podaje w opublikowanych badaniach Shilpa Garg.

Jest to pierwsze badanie opisujące wykorzystanie tego rodzaju terapii łączonej w leczeniu blizn potrądzikowych i jednocześnie pierwsze z wykorzystaniem tretynoiny w trakcie oraz zaraz po zabiegu mikronakłuwania skóry twarzy.

*badania z BMC & Research Institute, Karnataka, opublikowane w 2014 r. Co wybrać  -mikronakłuwanie + osocze bogatopłytkowe czy mikronakłuwanie + witamina C w leczeniu blizn potrądzikowych?

Zabiegi przeprowadzono wśród 30 osób z bliznami potrądzikowymi (średnia wieku wynosiła 27,5 lat) i łącznie wykonano 4 zabiegi u każdego z uczestników. Przerwa pomiędzy zabiegami wynosiła 1 miesiąc. Porównywano skuteczność mikronakłuwania w połączeniu z aplikacją witaminy C (prawa połowa twarzy) w stosunku do mikronakłuwania w połączeniu z PRP, czyli Platelet Rich Plasma – osocze bogatopłytkowe (lewa połowa twarzy). PRP jest preparatem krwiopochodnym, który otrzymuje się z krwi obwodowej pobranej od człowieka i która zawiera zwiększoną ilość płytek krwi oraz liczne czynniki wzrostu, dzięki czemu może stymulować procesy regeneracyjne.

Co zrobiono? Na 30-45minut przed zabiegiem twarz znieczulono kremem. Obszar ten kolejno mikronakłuwano igłami o dugości 1,5 mm – mikronakłucia wykonywano w trzech kierunkach (poziomo, pionowo, ukośnie), powtarzając je w każdym kierunku po 4-5 razy. Kolejno nałożono po 2ml preparatu z PRP na jedną połowę twarzy oraz 2ml preparatu z witaminą C na jej drugą połowę i ponownie kierunek oraz ilość nakłuwań zostały powtórzone. Po zakończeniu zabiegu na twarz nałożono jedynie okłady z lodu i obligatoryjnie zalecono stosowania kremu fotoochronnego.

Okazało się, że doskonałe rezultaty uzyskano u blisko 19% badanych, u których zastosowano preparaty z osoczem bogatopłytkowym. W przypadku witaminy C równie doskonałe rezultaty uzyskano jedynie u 7% pacjentów. Z kolei bardzo słabe efekty terapii wystąpiły u 37% badanych, u których zastosowano witaminę C, gdzie w odniesieniu do zastosowania mikronakłuwania w połączeniu z PRP - mierne rezultaty uzyskano u blisko 22% pacjentów.

- Witamina C okazała się być skuteczna w niwelowaniu przebarwień pozapalnych spowodowanych trądzikiem, ale w odniesieniu do leczenia blizn potrądzikowych pacjenci okazali się być znacznie bardziej zadowoleni w przypadku stosowania mikronakłuwania w połączeniu z PRP – wskazuje Simran Chawla.

*badania z CUTIS Academy of Cutaneous Sciences, opublikowane na łamach czasopisma naukowego "Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery", skutecznie frakcyjną radiofrekwencją mikroigłową w bliznę.

Badania retrospektywne przeprowadzono na grupie 31 osób (15 kobiet oraz 16 mężczyzn, średnia wieku 27,2 lat) z 3. lub 4. stopniem atrofii blizn według skali Goodmana i Barona. Żadna z osób wcześniej nie poddawała się żadnym zabiegom w celu zmniejszenia widoczności blizn.

Przeprowadzono 4 zabiegi frakcyjnej radiofrekwencji mikroigłowej, z przerwą 6 tygodni pomiędzy każdym z nich. Przed wykonaniem zabiegu zastosowano znieczulenie miejscowe. W tym przypadku wykonano nakłucia o głębokości 1.5 mm, jednak w przypadku osób, u których dominowały blizny typu „ice-pick” (przekrój blizny w kształcie litery V) zmieniono ustawienia dotyczące długości igieł - podczas pierwszego przejścia ustawiono je na 3.5mm, podczas drugiego zmniejszono do 2.5mm, natomiast przy trzecim było to 1.5mm. W odniesieniu do energii wyższe ustawienia (35W-40W) zastosowano przy większej głębokości (3.5mm), zmniejszając je stopniowo (30W-35W dla 2.5mm oraz 25W-30W dla 2.5mm) w miarę zmniejszania głębokości igieł.

Okazało się, że w przypadku pacjentów z 4. stopniem atrofii blizn u blisko 86% stwierdzono przejście na 2. stopień. Również przejście o dwa stopnie zaobserwowano u nieco ponad 76% osób z 3. stopnia na 1. stopień.

- U 58% pacjentów stwierdza się średnią poprawę stanu skóry, u 29% minimalną, natomiast dla 9% jest ona dobra, a w przypadku 3% bardzo dobra - podkreśla Bvalekere Shivanna Chandrashekar.

Każdy z autorów badań zaznacza, że mikronakłuwanie skóry może być uważane jako skuteczna metoda niwelowania blizn potrądzikowych, zarówno tych umiarkowanych, jak i ich ciężkich postaci. Według Bvalekere Shivanna Chandrashekara za dodatkową korzyść należy uznać minimalny okres wyłączenia z funkcjonowania w społeczeństwie przy jednoczesnej skutecznej poprawie struktury skóry. A jakie jest Twoje zdanie? Podzielisz się swoimi spostrzeżeniami, doświadczeniem?