Czym jest migracja globalna? – Jest to masa wszystkich substancji uwalniana z gotowego wyrobu do płynu modelowego imitującego żywność lub mediów substytuujących w warunkach badania, określona z zastosowaniem odpowiedniej metody badawczej – mówiła podczas szkolenia zorganizowanego przez Bio-Tech Media  Justyna Orłowska,  zastępca kierownika laboratorium fizykochemicznego w JARS. Firma ta zajmuje się badaniem opakowań pod względem migracji globalnej, a więc bezpieczeństwa opakowania służącego do kontaktu z żywnością.

Granica  uważana  za bezpieczną to 60 mg/kg lub 10 mg/dm³. Wyróżniana jest również migracja specyficzna dotycząca określonej substancji. Granice bezpieczeństwa są ustalane indywidualnie dla każdego składnika. Ilości te są regulowane przez Rozporządzenie (UE) Nr 10/2011 z  14 stycznia 2011 r. Metody badań migracji globalnej oraz wszystkie etapy oraz techniki przedstawione są w normie 1186.

Badanie migracji globalnej to w zasadzie badanie kontaktu płynu modelowego z opakowanie przez określone warunki czasu i temperatury. Parametry te muszą zostać odpowiednio dobrane. Również płyn modelowy musi być odpowiedni, przeznaczony do określonego typu żywności czy kosmetyku. Kolejnym etapem jest odzyskanie płynu i jego odparowanie. Jeżeli po odparowaniu następuje wzrost masy pozostałości, świadczy to o przedostaniu się z opakowania substancji do płynu.

Do płynów modelowych imitujących żywność stosowane są :

1. modelowe płyny wodne:  woda destylowana, wodny roztwór (3% ) kwasu octowego oraz  wodny roztwór (10%) etanolu
2. płyny imitujące tłuszcze:  wodny roztwór (50%) etanolu, oliwa z oliwek oraz oleje roślinne, izooktan, wodny roztwór (95% ) etanolu.

Jeśli chodzi o płyny wymienione w Rozporządzeniu 10/2011, zamiast wody destylowanej przedstawiony jest wodny roztwór ( 20% ) etanolu, a w płynach imitujących tłuszcze dodatkowo wymieniony jest poli(tlenek fenylenu) stosowany w przypadku żywności suchej.
Płyny modelowe dobieramy na zasadzie podobieństwa płynu występującego w danym produkcie. W momencie gdy  można wykazać obecność wszystkich rodzajów płynów, stosowana jest mieszanina płynów modelowych.  - Wówczas przy oznaczaniu zgodności z limitem migracji globalnej  przyjmuje się najwyższe wartości otrzymane z użyciem wszystkich płynów  – podkreśla  Justyna Orłowska. – Gdy chociaż jeden wynik przekroczy limit, opakowanie to nie może zostać dopuszczone do kontaktu z żywnością.

Technika badawcza jest dobierana do opakowania. Można w tej kwestii wyróżnić następujące sposoby:
1. Przez całkowite zanurzenie – dla zakrętek, folii, gdy nie jest określona powierzchnia jaka będzie kontaktować się z żywnością.

2. Z zastosowaniem komory pomiarowej – folie, dla których określono powierzchnię kontaktu z żywnością, próbki płaskie.

3. Z zastosowaniem torebki oraz torebki odwróconej – folie, kontakt jednostronny.

4. Przez napełnienie wyrobu – kubeczki jednorazowe, pojemniki.

Dobierając warunki przeprowadzenia testu należy zwrócić uwagę na czas oraz temperaturę, w których dany produkt będzie miał kontakt z opakowaniem. Badania migracji powinny zostać przeprowadzane w taki sposób aby odpowiadały one najostrzejszym przewidywanym warunkom kontaktu materiału z produktem.

Sposób dobierania warunków :

1. Nieznane warunki czasu i temperatury. Gdy opakowanie można stosować w różnych warunkach czasu i temperatury, wówczas dla płynów wodnych stosowane warunki to : 100 ͦ C oraz 4 godziny, a dla płynów imitujących tłuszcze 175 ͦ C i 2 godziny.

2. Kontakt w temperaturze pokojowej lub niższej w nieokreślonym czasie. Stosowane warunki to 10 dni w temperaturze  40 ͦ C

3. Kontakt krótszy niż 15 minut w temperaturze pomiędzy 70  ͦ C a 100 ͦ C. Stosowane warunki to 2 godziny w temperaturze 70 ͦ C. W momencie gdy opakowanie to jest również przeznaczone do przechowywania żywności w temperaturze pokojowej zastosowanie mają parametry jak w poprzednim przypadku.

4. Warunki kontaktu powodują zmiany właściwości fizycznych lub innych. Badanie powinno zostać przeprowadzone w najbardziej ostrych warunkach, w których zmiany te nie występują.

5. Przedmioty wielokrotnego użytku. Badanie migracji przeprowadzane jest trzykrotnie i przydatność danego materiału określa się na podstawie migracji uzyskanej w ostatnim badaniu.