Tusz do rzęs należy do produktów mogących wywołać podrażnienie. Od wielu lat wykorzystywano króliki, aby określić poziom dyskomfortu wywoływanego przez ten kosmetyk. Jednakże już wkrótce może się to zmienić. Zespół brytyjskich naukowców opracował innowacyjny test oparty na wzroście pierwotniaków. W badaniu zastosowano dwa różne gatunki tych jednokomórkowych organizmów: Paramecium caudatum (powszechnie znany jako pantofelek) oraz Blepharisma japonicum (potocznie nazywany rzęskiem). Zostały one specjalnie wybrane ze względu na ich duży rozmiar, historyczne wykorzystanie jako modelowe organizmy oraz genetyczne podobieństwo do ludzi.

Test polegał na naniesieniu tuszów do rzęs na małe szklane płytki, umieszczeniu ich w komorach eksperymentalnych oraz następnym dodaniu pierwotniaków i ich pokarmu. Wielkość organizmów umożliwiła wizualny pomiar wzrostu populacji przy użyciu mikroskopu. Okazało się, iż parametr ten różnił się w zależności od marki tuszu i jego ilości w komorze. Wśród 6 badanych marek wyróżniono produkty, które zabijały pierwotniaki, jak również i takie, które im wcale nie szkodziły.

Pierwotniaki mają podobny metabolizm do zwierząt, ale nie są klasyfikowane jako zwierzęta. Fakt ten toruje drogę do ograniczenia wykorzystywania zwierząt w sprawdzaniu bezpieczeństwa kosmetyków. Ponadto test oparty na organizmach jednokomórkowych uznano za tańszy i bardziej wiarygodny od testów na zwierzętach. Pierwotniaki mogą być potencjalnie użyte do określania toksyczności innych kosmetyków, jak pomadki czy perfumy. Jedyny warunek stanowi konsystencja preparatu umożliwiająca rozprowadzenie go na powierzchni szkiełka nakrywkowego. Należy zaznaczyć, iż badania znajdują się nadal we wczesnym stadium i bazują na wstępnym założeniu, iż reakcja pierwotniaków jest odpowiednio zbliżona do ludzkich komórek. Naukowcy mają nadzieję na współpracę z firmami kosmetycznymi i kontynuację poszukiwań alternatyw dla testów na zwierzętach.

Aleksandra Wojciechowska