Zaskórnik jest wykwitem pierwotnym w trądziku pospolitym. Dzielimy je na: otwarte (czarne) i zamknięte (białe). Składniki, które nie tworzą zaskórników są określone jako niekomedogenne. Z reguły na opakowaniach kosmetyków, szczególnie dermokosmetyków jest adnotacja z taką informacją.
Komedogenność jest ściśle związana z trądzikiem, ponieważ zanieczyszczone pory są idealną pożywką dla bakterii występujących na skórze, szczególnie w okresie pokwitania. Istnieje wiele form trądziku m.in. trądzik pospolity, na którego występowanie składa się kilka czynników. Przede wszystkim mają na to wpływ zmiany hormonalne, które zachodzą w ciele podczas dojrzewania. Dodatkowo zwiększone wydzielanie sebum przez gruczoły łojowe również odgrywa istotną rolę. Leczenie trądziku, w zależności od rodzaju jest dosyć długotrwałe, dlatego podczas leczenia trzeba uzbroić się w cierpliwość. Przyczyną trądziku może być również stres, a także dieta. Spożywanie małej ilości owoców i warzyw, natomiast nadmierne spożywanie słodyczy oraz ostrych potraw zdecydowanie pogorszy wygląd cery.
Głównym objawem trądziku jest nieprawidłowe nagromadzenie keratyny, białka, które tworzy martwą warstwę skóry. Keratyna jest utrzymywana w mieszku włosowym powodując zatykanie się pęcherzyka. W taki sposób powstają zaskórniki. Bakterie zwane Propiobacterium acnes rozkładają sebum (które stanowi dla nich pożywkę) wewnątrz zaskórników i uwalniają wysoce zapalne produkty do otaczającej je skóry. Zapalenie takie powoduje powstawanie grudek zapalnych, czyli pospolitych pryszczy, a także krost i torbieli.
Fot. Tworzenie zaskórników. Źródło ilustracji: www.dermest.pl
Trądzik pospolity jest często dzielony na klasy od 1 do 4. Klasa 1 to taka, w której trądzik składa się tylko z zaskórników. Jest to podstawowy stopień trądziku. Klasa 2 to trądzik, gdzie oprócz zaskórników występują już grudki zapalne. W 3 klasie trądziku występują zaskórniki, grudki oraz krosty. Natomiast klasa 4 jest najpoważniejsza i powoduje powstawanie nieodwracalnych blizn na skórze.
Istnieje kilka sposobów leczenia trądziku pospolitego. Zewnętrzne sposoby leczenia polegają na stosowaniu chemicznych środków złuszczających. Terapia ta może polegać na wykorzystaniu słabych kwasów takich jak np. kwas glikolowy (znany również jako alfa-hydroksykwas, w skrócie AHA). Stosuje się go głównie w stężeniu 5-9%. Innym stosowanym kwasem jest kwas salicylowy (inaczej beta-hydroksykwas, w skrócie BHA).
Duża liczba składników nawilżających znajdujących się w kosmetykach może powodować zatykanie porów, co oznacza, że mogą spotęgować występowanie trądziku oraz powodować zaskórniki. Ważne jest, aby stosować produkt kosmetyczny, który jest pozbawiony oleju i niekomedogenny. Składniki silnie nawilżające powinny być stosowane tylko wtedy, gdy to konieczne do leczenia suchości skóry. Wiele bezolejowych składników (tzw. oil-free) jest uznawane za komedogenne. Natomiast niektóre oleje, które wydawałoby się, że są komedogenne wcale nie mają takich właściwości np. olej mineralny.
Podczas kupowania produktów do pielęgnacji twarzy warto czasem zwrócić uwagę na ich skład i poznać właściwości poszczególnych składników, a nie wierzyć w obietnice producenta.
Bibliografia:
- Arct J., Pytkowska K. „Leksykon surowców kosmetycznych”. Warszawa 2010.
- Barel A.O., Paye M., Maibach H.I. „Handbook of Cosmetic Science and Technology”, 2001.
- Glinka R., Glinka M. „Receptura kosmetyczna z elementami kosmetologii” tom I, Łódź 2008.
Opracowała: mgr inż. Dominika Andrys
KOMENTARZE