Obecnie wiele się mówi o witaminie D i ochronie słonecznej. Witamina D jest syntetyzowana w skórze w następstwie ekspozycji na promieniowanie UVB. Filtry słoneczne poprzez blokowanie tego rodzaju promieniowania zmniejszają wytwarzanie tej witaminy w skórze, a tym samym istnieje obawa, iż używanie filtru doprowadzi do niedoboru witaminy D.

Ostatnie przeprowadzone badania, które polegały na porównaniu dwóch grup pacjentów nie wykazały zmian w stężeniu witaminy D. Jedna grupa pacjentów stosowała placebo, natomiast druga krem z filtrem. Pacjenci używali kremu codziennie przez 7 miesięcy. Mimo tak długiego okresu stosowania filtrów nie było żadnych zmian w gospodarce witaminowej.

Istnieje coraz więcej dowodów, że różne naturalne związki potrafią zapewnić ochronę przed promieniowaniem UV. Jednakże naturalne związki nie rozpraszają,ani nie pochłaniają szkodliwego  promieniowania, lecz chronią komórki skóry głównie poprzez działanie antyoksydacyjne. Poniżej wymieniono rośliny i produkowane przez nich związku mające działanie ochronne przed szkodliwych promieniowaniem ultrafioletowym.

Czynniki biologiczne z ochroną przeciwsłoneczną:

• zielona i czarna herbata;
•  kurkumina (korzeń Curcumalonga);
•  sylimaryna (OstropestSilybummarianum);
•  genisteina (soja, GinkgoBiloba);
•  związki występujące w czosnku;
•  resweratrol (winogrona, orzechy, czerwone wino);
•  karotenoidy (marchew, pomidory);
•  witamina C (wiele owoców);
•  witamina E (oleje roślinne);
•  czerwone ekstrakty koniczyny;
•  kwas ferulowy(oliwa z oliwek, oliwki).

Reakcje alergiczne na składniki aktywne w filtrach przeciwsłonecznych są dość rzadkie. W badaniu z udziałem 2715 pacjentów oceniono wpływ filtra na alergię. Tylko 2,3% z badanych miało pozytywny odczyn alergiczny, gdzie benzofenon był najsilniejszym alergenem.

Skuteczność filtrów przeciwsłonecznych jest uzależniona od obecności innych składników w preparacie. W związku z tym nie jest możliwe, aby wytworzyć produkt z dokładnym numerem SPF. Jeżeli w preparacie jest więcej niż jeden filtr przeciwsłoneczny określenie SPF staje się jeszcze trudniejsze. Tak więc wartość faktora jest zawsze przybliżona. Tabela poniżej pokazuje przykłady przewidywanych wartości SPF w emulsjach typu O/W.

Tab. 1 Rodzaje faktorów SPF

W powyższej tabeli największą skutecznością charakteryzują się te preparaty, które zawierają mieszankę kilku różnych filtrów (przeważnie jeden filtr fizyczny i kilka chemicznych). Zapewniają wtedy one ochronę przed całym spektrum promieniowania UV, mogą zawierać również dodatki w postaci przeciwutleniaczy (wit. E, C, A), które przeciwdziałają powstającym podczas opalania wolnym rodnikom i regenerują podrażnioną przez słońce skórę.

Opracowała: mgr inż. Dominika Andrys