Botanika męczennicy cielistej

Passiflora incarnata, czyli męczennica cielista, należy do rodziny męczennicowatych (Passifloraceae). Znaleźć ją można w tropikalnych lasach Ameryki Południowej i Północnej. W Europie jest uprawiana w szklarniach jako roślina ozdobna. Ma charakter rośliny pnącej, jej wysokość dochodzi nawet do 10 metrów. Posiada zielone pędy, drewnianą łodygę, trójklapowe liście z wąsami czepnymi, duże kwiaty o ciekawej budowie i wyglądzie oraz jadalne owoce w kształcie żółtej, dużej jagody.

Dlaczego męczennica?

Kwiat Passiflory (łac. Passio – cierpienie, flos – kwiat) zwany jest kwiatem męki Pańskiej. Ta ciekawa nazwa została stworzona przez misjonarzy jezuickich. Według ich teorii, kolory kwiatów – niebieski i biały – to symbole czystości nieba, białe płatki symbolizują dziewięciu wiernych apostołów, pięć czerwonych prętów to pięć ran zadanych Jezusowi, korona symbolizuje koronę cierniową, a trzy słupki w kwiacie to trzy gwoździe na krzyżu.

Farmakologiczne zastosowanie Passiflory

Męczennica posiada szereg dobroczynnych właściwości medycznych. Ziele zbierane jest w okresie kwitnięcia i suszone w warunkach naturalnych. Jest ono bogate w szereg związków z grupy flawonoidów, m.in. C-glikozydy apigeniny i luteoliny, ich glukozydy, maltol, gynokardynę. Roślina bogata jest również w alkaloidy, potas, witaminy A, B, C oraz nadający jej aromat olejek eteryczny. Takie połączenie sprawia, że ziele męczennicy to skuteczny lek uspokajający. Uśmierza zaburzenia nerwowe, bezsenność, nerwobóle, nadpobudliwość. Obniża nadaktywność ruchową i zwalcza niepokój, co jest cenione wśród osób wychodzących z nałogu heroinowego czy alkoholowego. Sok z owoców męczennicy stosowany był jako lek na astmę, intensywny kaszel, zapalenie oskrzeli, a także jako lekki środek moczopędny. Wykonane badania wskazują na korzystne właściwości benzoflawonu – związku chemicznego o pierścieniu benzenowym wyizolowanego z ziela Passiflory za pomocą wyciągu metanolowego. Badania wykonane na myszach wykazały, że substancja ta w niższej dawce działa przeciwlękowo, chroni przed uzależnieniami oraz zmniejsza objawy i skutki odchodzenia od istniejącego uzależnienia, głównie od nikotyny, alkoholu, kannabinoidów, benzodiazepin, opiatów. Jest to bardzo ciekawe i dające szereg możliwości działanie, które zostało wstępnie potwierdzone badaniami klinicznymi. W wyższych dawkach powodowała zwiększenie aktywności seksualnej, może działać halucynogennie i pobudzająco z powodu uaktywnienia farmakologicznego działania alkaloidów indolowych. Badania kliniczne potwierdziły także nietoksyczność i brak działań niepożądanych. Ziele obniża wrażliwość na stres, leczy nerwice wegetatywne, ułatwia zasypianie. Maksymalna dawka do zażycia w ciągu dnia to 8 gram.

Zastosowanie w kosmetyce

Ekstrakt z męczennicy, dzięki zawartości flawonoidów oraz serotoniny, wykazuje silne działanie przeciwutleniające, łagodzące i regenerujące. Chroni przed stresem oksydacyjnym oraz uszkodzeniami komórek spowodowanymi działaniem wolnych rodników. Dzięki temu opóźnia oznaki starzenia się skóry. Obecność serotoniny powoduje, że ekstrakt z Passiflory działa odprężająco i łagodząco na skórę, świetnie sprawdza się w pielęgnacji skóry zmęczonej, szarej i z pierwszymi oznakami upływającego czasu.