Botanika

Czarna porzeczka (Ribes nigrum L.) jest krzewem o rozłożystym pokroju, osiągającym wysokość do 2 metrów. Należy do rodziny agrestowatych. Kwitnie w okresie od kwietnia do maja. Owoce czarnej porzeczki to małe, czarne jagody, z nieregularnymi gruczołkami. Liście są duże, dłoniaste, 3-5 klapowe, sercowate, podwójnie piłkowane. Pod spodem liścia znajdują się żywiczne gruczołki odpowiedzialne za charakterystyczny silny zapach. Rośnie w Europie oraz Azji na obszarach o umiarkowanych klimacie. W Polsce jest to roślina powszechnie uprawiana.

Skład

W składzie czarnej porzeczki znajdują się witaminy (A, B1, B2, B3, B6, C), sole mineralne (potas, wapń, żelazo, fosfor, magnez, miedź, mangan) oraz flawonoidy (proantocyjanidy, izoramnetyna, kemferol, kwercetyna, mirycetyna, antocyjanidy). Czarna porzeczka zawiera także kwas gamma-linolenowy (GLA), linolowy (LA), alfa-linolenowy (ALA) i stearydynowy (SDA).

Zastosowanie w farmacji

Duża zawartość witaminy C sprawia, iż owoc ten stosuje się w przeziębieniach, parodontozie oraz próchnicy zębów. Czarna porzeczka przyczynia się do obniżenia cholesterolu i ustabilizowania poziomu ciśnienia krwi. Wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, moczopędne, przeciwbakteryjne, wykrztuśne, rozkurczowe i przeciwreumatyczne. Dodatkowo pobudza apetyt oraz reguluje przemianę materii. W liściach czarnej porzeczki są obecne pochodne kwercetyny, które działają przeciwzapalnie, przeciwwirusowo i antyseptycznie.

Zastosowanie w kosmetologii

Czarna porzeczna jest coraz częstszym składnikiem używanym w recepturach kosmetycznych. Chociaż przynosi korzyści dla każdego rodzaju skóry, to w skrajnych przypadkach może pogorszyć jej stan lub nawet podrażnić ją. Istnieją doniesienia naukowe, które wskazują, że ekstrakt ten generuje znaczną liczbę przypadków uczuleń. Czarna porzeczka jest bogata w kwasy tłuszczowe, które zapewniają skórze nawilżenie, jędrność i młodszy wygląd. W preparacie kosmetycznym pełni funkcję składnika aktywnego. Olej z nasion czarnej porzeczki stosuje się przede wszystkim w leczeniu różnego rodzaju podrażnień skóry, łuszczycy, atopowego zapalenia skóry, łupieżu, jak również przy wypadaniu włosów. Wykazuje on działanie bakteriostatyczne oraz grzybostatyczne. Czarna porzeczka jest źródłem witaminy C, kwasu gamma-linolowego (GLA) i antocyjanów, które wspólnie chronią przed wolnymi rodnikami, przyczyniającymi się do szybszego starzenia się skóry.

By utrzymać zdrową skórę, należy zadbać przede wszystkim o barierę hydrolipidową. Bardzo często zdarza się nam uszkodzić płaszcz hydrolipidowy, popełniając wiele błędów w codziennej pielęgnacji skóry. Zaburzenie tej warstwy sprawia, że cera nie jest odpowiednio chroniona i jest bardziej podatna na działanie czynników zewnętrznych, które prowadzą do jej suchości, zaczerwienienia oraz zwiększonej utraty wody z naskórka. Zawarte w czarnej porzeczce GLA i LA wzmacniają barierę hydrolipidową, a także zapobiegają przeznaskórkowej utracie wody. Niski poziom kwasów tłuszczowych w skórze sprawia, że wygląda ona na suchą i łuszczy się. W czarnej porzeczce jest zawarta duża ilość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, w szczególności linolowego. Jego niedobór wpływa negatywnie na stan skóry oraz paznokci. Olej z porzeczki może być stosowany w przypadku pielęgnacji każdego rodzaju skóry.