W czasach starożytnych, a dokładniej w starożytnym Egipcie za ideał piękna uchodziła królowa Nefretete. Jej popiersie, które przetrwało do czasów obecnych dostarcza wielu informacji na temat obowiązujących zasad makijażu w tamtych czasach. Twarz była jasna, oczy obrysowane czarną kreską, w kształcie migdałów, brwi były wygolone, zastępowane grubą kreską malowaną czarny węglem. Usta egipskich kobiet były w kolorze jaskrawej, żywej czerwieni, obrysowane wyraźnym konturem.

W starożytnej Grecji za boginię piękna uznawano Afrodytę. Wiele czasu poświęcano higienie oraz zabiegom kosmetycznym. Słowo kosmetyka pochodzi od greckiego słowa kosmetikos co oznacza strojenie, zdobienie. W makijażu stosowano róże, pomadki, puder oraz cienie do powiek w postaci czarnego węgla. Priorytetem była jasna, lśniąca cera, którą Greczynki dodatkowo rozjaśniały stosując środki wybielające.

Wzorem kobiecości w Starożytnym Rzymie była Mersalina. Makijaż obejmował części ciała, które znajdowały się na widoku np. ramiona. Malowano je na biało. Policzki i usta malowano na czerwono, natomiast powieki oraz rzęsy na czarno. Na czoło nakładano ozdobne plastry, które kryły niedoskonałości.

W Średniowieczu kosmetyka przestała się rozwijać. Dbanie o higienę nie było sprawą pierwszorzędną. Wschodnie kraje przywiązywały większą wagę do wyglądu i pielęgnacji ciała. Jako pomadki do ust bardzo często stosowano krew węża, która nadawała odpowiedni kolor wargom.

W czasach Renesansu kosmetyka upiększająca rozwinęła się głównie na dworze francuskim. Tamtejsze kobiety stosowały pomadki oraz róże w dość dużych ilościach o różnych odcieniach czerwieni i fioletu.

Barok to epoka, która stawiała estetykę na pierwszym miejscu. Stał się epoką gdzie w sposób szczególny upiększano ciało. Za ideał uważano delikatne rysy twarzy. Niestety nie dbano o higienę. Twarz pokrywano emalią, a włosy srebrzystym pudrem lub też nakładano peruki. Kobiety używały czerwonego różu do policzków oraz fioletowych pomadek do ust. Także dzieciom nakładano róż na policzki.

Oświecenie to wiek rozumu oraz filozofów. Tradycje barokowe były kontynuowane – nadal nie dbano o higienę. Makijaż twarzy był nieodzownym elementem całego stroju. Kobiety pudrowały twarz, dekolt, szyję, a nawet plecy białym pudrem, natomiast policzki malowały różem.

Dopiero w XIX wieku po 500 latach wstrzemięźliwości od kąpieli zaczęto zwracać uwagę i dbać o higienę. W tamtym okresie kobiety prawie w ogóle nie stosowały „kosmetyków kolorowych”. Pożądana była biała, pergaminowa skóra, która wyróżniała osoby zamożne, natomiast opalenizna świadczyła o wykonywaniu pracy fizycznej.

Na początku XX wieku stosowano kosmetyki z domieszką talku, gdyż w dalszym ciągu kobiety za idealną uważały jasną karnację, a nawet bladość. Wszelkie niedoskonałości skóry retuszowano balsamem brzozowym. Używano również kredki do delikatnego makijażu brwi i ust oraz różu do policzków.

W latach 20., a dokładnie w 1914 roku został wyprodukowany pierwszy podkład w kremie. Usta malowano w kształcie serduszka. Oczy pogłębiano poprzez całościowe pomalowanie. Powiekę górną cieniowano, a na dole oka rysowano kreskę wzmocnioną cieniem do powiek. Brwi golono i rysowano kredką bardzo cienką kreskę.

W latach 30. za idealną uważano twarz symetryczną oraz zmysłową. Kobiety bez makijażu uchodziły za symbol zaniedbania. Używano sztucznych rzęs, oczy malowano nieco jaśniej niż w latach 20. Dolne powieki nie były malowane, natomiast rzęsy modelowano w długi łuk. Cera bez skaz cechowała się gładkością, była wymodelowana za pomocą pudrów i fluidów. Usta podkreślano konturówką, a pomadkę nakładano precyzyjnie przy użyciu pędzelka. Kolorami dominującymi była czerwień, róż i brąz. Oczy były malowane za pomocą cieni do powiek pod kolor ubioru.

Lata 40. były okresem mody militarnej. Brwi podkreślano ciemną kredką, natomiast usta malowano na czerwono. Wygląd twarzy był naturalny oraz dziewczęcy. Zadaniem  makijażu było uwidocznienie bardziej ust niż oczu. Po II Wojnie Światowej powróciła moda na bardziej kobiecy wygląd.

W latach 50. makijaż był bardziej elegancki i połyskujący. Na przełomie lat 1949/1950 wprowadzono w Paryżu makijaż oka w tzw. kocim stylu. Oczy podkreślano za pomocą czarnej konturówki, unosząc zewnętrzne kąciki. Używano eyelinery, maskary i cienie w ciemnych odcieniach. Końce brwi depilowano i malowano linie biegnąca ku górze. Twarz była matowa z lekko podkreślonymi kośćmi policzkowymi utrzymanymi w kolorze  bladego różu.

W latach 60. makijaż charakteryzował się przerysowaniem i wulgarnością. Nie stosowano techniki światłocienia. Rzęsy były długie i mocno wytuszowane, natomiast usta blade w odcieniu perłowym. Oczy malowano w kolorze pistacjowym oraz jasno niebieskim. W latach 60. miały miejsce pierwsze loty w kosmos, stąd też w makijażu zastosowano kolor złoty, miedziany oraz srebrny.

W latach 70. makijaż był niewyraźny, w stylu etnicznym, natomiast w latach 80. pojawiła się Madonna propagująca młody oraz świeży wygląd twarzy. W makijażu dominowały kolory beżowe, brązowe, które jednocześnie były matowe, bez połysku.

W latach 90. dokładniej cieniowano powieki, bardziej przykładano się do nienagannego wyglądu makijażu oraz dopasowania go do kształtu twarzy, a także do stylu ubierania.

Współcześnie kosmetyka kojarzy się przede wszystkim z higieną i pielęgnacją całego ciała oraz z kosmetyką upiększającą. Głównym celem kosmetyki jest zapewnienie młodego,  naturalnego oraz zdrowego wyglądu skóry, ale również dobrego samopoczucia i ochrony przed niszczącym działaniem środowiska i zmianami zachodzącymi wraz z upływem czasu. Kosmetyka upiększająca rozwijała się poprzez wieki. W czasach starożytnych i późniejszych epokach pomalowana twarz oraz ciało świadczyły o statusie majątkowym, obecnie prawie każda kobieta nie może się obejść bez pudru, cieni do powiek, różu czy pomadki. Obecnie z roku na rok zmieniają się trendy w makijażu
i modzie. Są one wyznaczane przez największych kreatorów mody oraz znane i cenione marki kosmetyczne.

Opracowała:  mgr inż. Dominika Andrys (fragment pracy dyplomowej pt. „Kosmetyki kolorowe adresowane do celów upiększania oczu ze szczególnym uwzględnieniem wpływu ich składu na barwę.”)