Portal Biotechnologia.pl: Czy istnieją regulacje prawne mówiące o tym co dokładnie leży w obowiązkach Kosmetologa?

Anna Nowak: Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jakie zabiegi może wykonać lekarz, a jakie kosmetolog. Poza oczywistymi przypadkami, gdy w grę wchodzi leczenie pacjenta oraz  w przypadku zabiegów inwazyjnych np. zabiegów chirurgicznych, których wykonywanie jest zastrzeżone dla lekarzy,  pozostaje cały szereg czynności  co do których  pozostają wątpliwości. Obecnie, kwestie wykonywania zabiegów z zakresu medycyny estetycznej przez kosmetologów stały się obiektem zainteresowania Ministra Finansów, ze względu na zwolnienie zabiegów o celu leczniczym z VAT i brak zwolnienia zabiegów o celu estetycznym. W  interpretacjach podatkowych wskazuje się, że zawód kosmetologa został wymieniony przez Ministra Pracy jako zawód medyczny zaś same studia obejmują szeroki zakres przedmiotów medycznych, i kosmetolodzy mogą wykonywać zabiegi o charakterze leczniczym ( np. wspomagające leczenie chorób skórnych). Należy jednak mieć na uwadze, że to stanowisko jest prezentowane dla celów klasyfikacji podatkowej, a nie uprawnień zawodowych.

Pomocne dla rozstrzygnięcia, czym może zająć się kosmetolog są uregulowania z zakresu prawa karnego. Ingerencja w ciało człowieka może stanowić czyn zabroniony na gruncie kodeksu karnego. Aby zabieg kosmetyczny mógł być uznany za legalny, m.in. musi być wykonany przez osobę uprawnioną osobę – lekarza lub innego członka personelu medycznego  i zgodnie z zasadami sztuki (kontratyp czynności kosmetycznych).  Każdy przypadek powinien być  zatem oceniany indywidualnie. Po pierwsze kosmetolog nie powinien wykonać zabiegu chirurgicznego ani dermatologicznego– tu należy odwołać się do zakresu obu specjalizacji lekarskich. Następnie, powinien ocenić czy jest kompetentny do wykonania danego zabiegu, także w świetle ewentualnych komplikacji i możliwości udzielenia pomocy klientowi.

Jakie zabiegi może wykonywać jedynie lekarz medycyny estetycznej?

Wykonywanie zawodu lekarza polega na udzielaniu "świadczeń zdrowotnych" przez osobę posiadającą odpowiednie uprawienia – przede wszystkim osobę, która ukończyła  6-letnie studia na kierunku lekarskim. Tyle przynajmniej dowiemy się z ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z dnia 5 grudnia 1996 r. (Dz.U. 1997 Nr 28, poz. 152 z późn. zm.).  Świadczenia zdrowotne to w szczególności badanie stanu zdrowia, rozpoznawanie chorób i zapobieganie im, leczenie i rehabilitacja chorych (ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty) a także działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania (ustawa  o działalności leczniczej z dnia 15 kwietnia 2011 r. (Dz.U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.).  Wśród specjalizacji lekarskich brak jest specjalizacji z zakresu medycyny estetycznej – w praktyce zajmują się nią lekarze chirurdzy, chirurdzy plastyczni, dermatolodzy.  Z kolei zawód kosmetologa nie jest regulowany. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania z dnia 27 kwietnia 2010 r. (Dz.U. Nr 82, poz. 537) wymienia go co prawda jako jednego ze specjalistów z zakresu ochrony zdrowia, obok np. psychoterapeuty ale klasyfikacja ta została wprowadzona na potrzeby rynku pracy i nie wynikają z niej żadne uprawnienia czy definicja zawodu.

Czy jest szansa w przyszłości na zmianę prawa? Czy kosmetolodzy będą mogli przejąć cześć obowiązków lekarzy?

Możliwe, że zmiany pójdą w kierunku wprowadzenia nowej specjalizacji lekarskiej – lekarza medycyny estetycznej. W ubiegłym roku jedno ze stowarzyszeń lekarzy złożyło Ministrowi Zdrowia apel o uregulowanie  rynku usług medycyny estetycznej, ale póki co Minister nie ogłosił zmian w  tym zakresie. Postulat lekarzy zajmujących się medycyną estetyczną to  wprowadzenie  zasady, że  wszystkie procedury, które wiążą się z przekroczeniem granicy skórno-naskórkowej leżą jedynie  w kompetencjach lekarza.  Na pewno pomocne byłoby określenie uprawnień kosmetologów. Wydaje się, że wiązałoby się to automatycznie z pewnymi  ograniczeniami uprawnień dla kosmetyczek. Czy takie zmiany legislacyjne da się połączyć z postulatami deregulacji zawodów – to już pytanie do polityków.

Czy uważa Pani, że w obliczu istniejących regulacji prawnych studia magisterskie na kierunku Kosmetologia mają sens?

Z pewnością polecałabym je każdej osobie planującej wykonywanie zawodowo zabiegów kosmetycznych. Wiedza zdobyta podczas studiów jest nieporównywalnie szersza niż podczas kursów kosmetycznych, co pozwala poszerzyć ofertę, wykonywać zabiegi zgodnie z zasadami sztuki, prowadzić zabiegi profilaktyczne oraz wspomagające leczenie. Natomiast osobom myślącym  o zabiegach z zakresu  medycyny estetycznej, doradziłabym  studia medyczne uzupełnione studiami podyplomowymi (medycyna estetyczna, kosmetologia dla lekarzy) lub specjalizacją (chirurgia, dermatologia).

Portal Biotechnologa.pl serdecznie dziękuje za udzielenie odpowiedzi.

Rozmawiała Agata Lebiedowska