„Polska nauka to wieloryb wyrzucony na brzeg”

Brak otwartości i przejrzystości konkursów na zatrudnienie w instytucjach naukowych i akademickich, stał się punktem zapalnym działań, zmierzających ku wypracowaniu transparentnych zasad i procedur rekrutacji na stanowiska naukowe w Polsce.

Jak zauważają członkowie ON, pomimo istniejących już regulacji prawnych, formuły rozpisywanych konkursów nadal nie są przejrzyste etycznie. Niestety, zdarza się że wymagania konkursowe kreowane są pod konkretnych kandydatów, którzy niekoniecznie spełniają merytoryczne wymagania pracodawcy, a terminy zgłaszania aplikacji są stanowczo zbyt krótkie (np. 7 dni), aby mogli dowiedzieć się o nich wszyscy zainteresowani. Obywatele Nauki opowiadają się za kategorycznym zakończeniem tego typu praktyk, popierając założenia Europejskiej Karty Naukowca oraz brzmienie Kodeksu postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych.

Europejska Kart Naukowca, wyraźnie stwierdza:

„Pracodawcy i/lub grantodawcy powinni zapewnić, by standardy przyjmowania naukowców do pracy, szczególnie na początkowym etapie kariery, były jasno określone, a także powinni ułatwić dostęp grupom w trudniejszym położeniu lub naukowcom powracającym do kariery naukowej, w tym nauczycielom (na każdym poziomie systemu szkolnictwa) powracającym do kariery naukowej. Pracodawcy i/lub grantodawcy naukowców powinni przestrzegać zasad określonych w Kodeksie Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych podczas mianowania lub rekrutacji naukowców”.

ON korzysta, z wypracowanych już dokumentów. Nie są one jednak jedynym  punktem odniesienia. Ruch pracuje nad brzmieniem Paktu dla Nauki.

„Nie przykuwamy się do barierek. Choć może to jest dobry pomysł”

Działacze są świadomi trudności, z jakimi wiąże się zmiana złych praktyk, zwłaszcza, że ich praca będzie piętnowała takie nieetyczne zachowania. Obywatele Nauki będą monitorować przebieg procesów rekrutacyjnych na polskich uczelniach publicznych  instytucjach naukowych, odwołując się do przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

ON deklaruje:

„(…) będziemy występować w imieniu wszystkich osób biorących udział konkursach, których przebieg wzbudził wątpliwości. Prosimy o informowanie nas o takich przypadkach. Wystosujemy odpowiednie pismo do instytucji ogłaszającej konkurs, a w przypadku odmowy ujawnienia dokumentów, rozpoczniemy o to starania drogą sądową. Oczywiście gwarantujemy anonimowość wszystkim zwracającym się do nas o pomoc”.

Kanałem informacyjnym akcji będzie Forum Akademickie.

„Dzieci, bardzo fajnie, że chcecie coś zrobić. Nie uda wam się”

Obywatele Nauki to ruch społeczny pracowników naukowych, reprezentujących różne dziedziny  wiedzy i różne ośrodki badawcze. Jak piszą o sobie:

„Chcemy zainicjować szeroką publiczną dyskusję o przyszłości nauki w Polsce – dyskusję wolną od wpływów ideologii, doraźnej polityki i medialnej sensacji. Dostrzegamy potrzebę zmian i jesteśmy na nie gotowi. Zmiany te nie mają jednak sensu bez merytorycznej debaty nad społeczną rolą nauki i naukowców, czy bez nowego spojrzenia na system edukacji w zmieniającym się świecie. W debacie tej musi uczestniczyć całe środowisko naukowe i wszyscy, dla których ważny jest rozwój cywilizacyjny i społeczny Polski”.

ON jest ruchem nieformalnym i apolitycznym. Wszystkie zaangażowanie w działalność ON osoby pracują społecznie. Natomiast debaty, działalność sekretariatu ON i prowadzenie strony internetowej, finansowane są z grantu Fundacji im. Stefana Batorego.

Grupę inicjatorów ON tworzą: Piotr Bentowski (MIBMiK), Marcin Grynberg (IBB PAN), Ewa Klekot (UW), Anna Muszewska (CeNT UW), Łukasz Niesiołowski-Spano (UW), Grzegorz Pac (UAM), Aneta Pieniądz (UW), Bartosz Sokoliński (TO.BE Group sp. z o.o.), Rafał Szymczak (Profile Sp. z o.o.)

Zofia Szafrańska-Czajka

dział BIOETYKA

e-mail: zofia.szafranska@biotechnologia.pl