Objawy niedożywienia lub wyniszczenia występują nawet u 85% chorych[1], a u 20% osób cierpiących na chorobę nowotworową wyniszczenie organizmu, spowodowane brakiem odpowiedniego odżywiania, może być bezpośrednią przyczyną zgonu[2].

Pacjenci onkologiczni są szczególnie narażeni na problemy z niedożywieniem, ponieważ  znakomita większość stosowanych terapii wiąże się z występującymi w trakcie leczenia oraz po ich zakończeniu, problemami z jedzeniem. Pojawiają się liczne objawy niepożądane, takie jak wymioty, nudności, biegunki i bóle, które powodują utratę apetytu. Czasami spożywanie pokarmów jest niemożliwe w wyniku podrażnienia błony śluzowej przewodu pokarmowego, bądź trudności z połykaniem. W efekcie dostarczenie odpowiedniej ilości składników odżywczych bywa ogromnym problemem.

Co więcej, u pacjentów cierpiących na nowotwór wzrasta tempo przemiany materii, co prowadzi do dalszej niezamierzonej utraty masy ciała.

Odpowiednie żywienie to też leczenie

Brakuje powszechnej wiedzy, że właściwe żywienie ma niezwykle istotne znaczenie dla prawidłowego działania układu opornościowego, odbudowy uszkodzonych komórek, lepszej tolerancji leczenia przez pacjenta, co w efekcie ma istotny wpływ na skuteczność terapii. Ponadto, chorzy rzadko zdają sobie sprawę, że podczas choroby nowotworowej zapotrzebowanie organizmu na białko, składniki odżywcze i energię rośnie w tak dużym stopniu, że nie każdy chory jest w stanie za pomocą tradycyjnej diety pokryć dodatkowe zapotrzebowanie. W takich przypadkach konieczne jest wsparcie codziennej diety specjalistycznymi preparatami do żywienia medycznego (typu Nutridrink).

Problem pogłębia fakt, że w środowisku chorych na nowotwór krąży wiele mitów, dotyczących diety pacjenta onkologicznego. Potwierdzają to wyniki badania świadomościowego, zrealizowanego przez instytut badawczy SMG/KRC na zlecenie firmy Nutricia Medyczna. Aż 28% respondentów uważa, że raka można zagłodzić i podczas choroby należy ograniczyć spożycie produktów wysokokalorycznych, witamin i minerałów. Z kolei 21% badanych uważa, że białko żywi raka[3].

Jeśli nie dostarczamy organizmowi wystarczającej ilości węglowodanów i tłuszczy, energia niezbędna do funkcjonowania pozyskiwana jest ze spalania białek. Na samym początku zużywane są białka wchodzące w skład mięśni, a następnie z innych narządów. Stąd w trakcie rozwoju choroby nowotworowej dochodzi do dużych niedoborów tego składnika i często trzeba je uzupełniać.

Wcześnie wprowadzone leczenie żywieniowe nie tylko znacznie poprawia samopoczucie pacjenta, ale może przyczynić się do zwiększenia skuteczności stosowanych terapii, złagodzenia objawów niepożądanych prowadzonego leczenia i skrócenia czasu hospitalizacji.

Odpowiednio dopasowane żywienie medyczne powinno stanowić integralną część terapii w przypadku wybranych:

• pacjentów cierpiących na nowotwór,
• pacjentów z chorobami neurologicznymi,
• chorych przed i po operacji,
• przewlekle chorych,
• osób starszych.

- Warto pamiętać, że podczas choroby, kiedy zwiększone jest zapotrzebowanie chorego organizmu na składniki odżywcze i energię, nie zawsze udaje się je pokryć wyłącznie tradycyjnymi posiłkami. W takiej sytuacji specjaliści zalecają stosowanie wsparcia żywieniowego, np. poprzez włączenie do diety wysokoenergetycznych preparatów odżywczych. Żywienie medyczne, nazywane także interwencją żywieniową, powinno być włączone do terapii równolegle z leczeniem przeciwnowotworowym – mówi dietetyk Ewa Ceborska-Scheiterbauer, z poradni dietetycznej Food & Diet.