Tematyka panelu obejmowała:

* Stan przygotowań do wprowadzenia energetyki jądrowej w Polsce
* PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. jako lider Polskiego Konsorcjum Atomowego
* Wybór technologii dla Polski
* Opinia publiczna
* Wybór lokalizacji – współpraca z samorządami, rozwój regionów
* Problemy inwestycyjne w nowe moce
* Polskie Prawo Atomowe
* Potencjalne źródła pozyskiwania paliwa jądrowego
* Metody składowania odpadów radioaktywnych

Przedstawiony został harmonogram działań, mających na celu otworzenie elektrowni atomowej.

Etap I do 30.06.2011
Etap II 1.07.2011-31.12.2013
Etap III 1.01.2014-31.12.2015
Etap IV 1.01.2016-31.12.2022
Etap V 1.01.2023-31.12.2030

W tematyce zadań przewidzianych dla rządu i inwestora wypowiadał się Pan Andrzej Chwas – Koordynator Programu Energetyki Jądrowej, Departament En. Jądrowej, Ministerstwo Gospodarki. Według niego Rząd powinien podjąć działania na przyjęciem programu oraz zatwierdzić niezbędne uzgodnienia. W ciągu ostatniego roku przeprowadzono szkolenie edukatorów, którzy odbyli staże we Francji, wytypowano 27 potencjalnych lokalizacji pod elektrownię. Kluczowym działaniem była kwestia regulacji prawnych, przeprowadzono nowelizację prawa atomowego. Poszukiwano również nowego składowiska odpadów promieniotwórczych; obecne znajduje się w Różanie.

Marcin Ciepliński – Prezes Zarządu, PGE Energia Jądrowa S.A., opowiadał o działaniach podjętych przez inwestora. Prowadzone są już badania lokalizacyjne, a w przyszłym roku rozpocznie się postępowanie przetargowe- oferty będą już pod konkretną lokalizację. Według Cieplińskiego w Polsce da się wybudować elektrownię jądrową. Przeprowadzano już analizy z udziałem przyszłych operatorów elektrowni. Cały wysiłek powinien być skierowany na stworzenie sprawnego dozoru jądrowego. Błędem byłoby stworzenie monopolu technologicznego. Jednak pierwszy etap, zakładający wytwarzanie 6000 MW energii, będzie się opierał tylko na jednej technologii. Dobrze by było, gdyby w Polsce temat korzystania z innych technologii był obecny. Dodatkowo powinien istnieć dozór nad całą inwestycją. Do tego potrzebny jest szybki rozwój kadrowy i ludzie o odpowiednich kompetencjach. Powinniśmy czerpać z doświadczeń innych państw i na ich podstawie zbudować własny model działania. Jednak dopóki nie będzie odpowiednich ustaleń prawnych, nie uda nam się zrealizować takiego programu.

Jerzy Baehr- Ekspert, WKB Wierciński Kwieciński Baehr, oceniał założenia nowej ustawy jądrowej. Mówiąc o bezpieczeństwie energetycznym bez specjalnej legislacji, nie ma projektów dywersyfikacyjnych. Bardzo ważne jest otoczenie regulacyjne. Polski rynek energetyczny potrzebuje miliardów euro. Inwestorzy oczekują optymalnych warunków inwestycyjnych. Zapewnienie bezpieczeństwa ma fundamentalne znaczenie. Regulacja prawna powinna być kompleksowa – oprócz planowania budowy i otwarcia elektrowni jądrowej, trzeba też od razu myśleć o jej zamknięciu. Regulacja musi spełniać najnowsze standardy europejskie.

Program energii jądrowej budzi też kontrowersje. Społeczność lokalna musi się wypowiedzieć podczas referendum. Pojawia się pytanie, czy społeczność ta ma mieć szczególne prawa i czy przy braku odpowiedniej frekwencji, referendum ma być ważne. Baehr wspomniał o nowelizacji prawa energetycznego. Zagadnienia powinny być tak rozwinięte, aby stworzyć stabilne warunki dla inwestorów. Aktualne prawo atomowe nie spełnia wymogów. Zmiany powinny dotyczyć bezpieczeństwa obiektów jądrowych. Inwestor powinien otrzymać zezwolenia na każdym etapie działań (budowy, rozruchu, eksploatacji), nie jednorazowo.

Podczas konferencji poruszono też kwestię wymogów jakie musi spełniać bezpieczna lokalizacja elektrowni atomowej. Wybór odpowiedniej lokalizacji pozostawia się inwestorowi, a podczas realizacji projektów budowlanych stosuje się najnowsze technologie (znane i stosowane w innych krajach). Dr Zbigniew Zimek – Dyrektor, Polskie Towarzystwo Nukleoniczne, mówił także m.in. o kryteriach geologicznych, hydrologicznych. Głos decydujący przy wyborze lokalizacji ma inwestor. W tej chwili istnieje lista 6-8 potencjalnych lokalizacji, w tym Żarnowiec, Kopań, Lubatowo, Klępicz, Nowe Miasto, Bełchatów. Ostateczna decyzja zostanie podjęta w połowie 2012 roku.Każda osoba w kraju będzie miała prawo dostępu do informacji dotyczących bezpieczeństwa jądrowego w Polsce, w tym również prawa ochrony środowiska, czy prawa energetycznego.

Pan Andrzej Chwas zaprezentował również wysokość kosztów otrzymywania energii z tego typu elektrowni. Wytworzenie 1000 MW energii w elektrowni jądrowej, to koszt ok. 56 mln euro. Dla porównania uzyskanie 8 MW w elektrowni węglowej, to koszt 420 mln euro rocznie.

Marcin Ciepliński zauważył, że lokalizacja nadmorska ma przewagę nad innymi. Jednak badania lokalizacyjne są drogie i złożone. Z sondaży wynika, że stan wiedzy o energii jądrowej jest niski. Poparcie społeczne wynosi ok. 40-60% , ale liczb przeciwników z czasem może wzrosnąć. W tej chwili trwa końcowy etap wyboru firm, które przeprowadzą kampanię edukacyjną. Kampania ma ruszyć jeszcze w tym roku.

Dr Zimek mówił także o korzyściach dla społeczności lokalnej z obecności elektrowni. Elektrownia stwarza wiele nowych miejsc pracy, pracownicy mają ulgi i tańszą energię. W pobliżu elektrowni jest lepsza infrastruktura. Oczywiście występuje także ryzyko związane z promieniowaniem, a nowa technologia nie będzie służyć wszystkim.

Wątpliwość, czy rekatory sąbezpieczne rozwiał Andrzej Chwas, który stwierdził, że „tak, są bezpieczne”. Katastrofa jaka miała miejsce w Czarnobylu nie może się powtórzyć, gdyż nowoczesne reaktory w razie awarii, automatycznie się wyłączają.

Ważną kwestią jest również system IT zarządzający takim projektem. O tym jakie powinien on spełniać wymogi mówiła Ewa Mieczkowska. System taki powinien wesprzeć ludzi w realizacji harmonogramu. Ważne jest, aby ogarniał wszystkie ścieżki biznesowe i zbierał informacje z różnych systemów szybko i dokładnie. Kolejną istotną cechą jest dostarczanie informacji wymaganych przez użytkownika w przyjazny i prosty sposób. Dodatkowo system powinien być elastyczny i szybko reagować na wszelkie zmiany i symulacje.

red. Marta Cipińska