Trudne/ łatwe pytanie.

W tym roku organizatorzy spotkania, a więc poznański oddział Polskiej Akademii Nauk oraz Wydział Teologiczny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu chcą skupić się na poszukiwaniu odpowiedzi, która wydaje się nieustannie krążące w publicznej debacie pytanie „Od kiedy człowiek?” Z pewnością temat ten część osób elektryzuje, innych nuży, u jeszcze  innej grupy osób powoduje chwilę refleksji, bądź motywuje do poszukiwań. Także wśród naukowców do dziś istnieje spór nie tylko o treść odpowiedzi potencjalnie udzielonej na powyższe pytanie, ale co więcej nadal spotkać się można z opiniami, głoszonymi m.in. przez „twórcę pierwszego polskiego dziecka z In vitro”, prof. Marana Szamatowicza, w których przywołany ginekolog zwraca uwagę, że odpowiedź na powyższe pytanie nie posiada charakteru medycznego, ale wyłącznie filozoficzny. Ciekawym jest, że w grupie naukowców zajmujących się ww. techniką reprodukcyjną coraz częściej dominują zupełnie odmienne opinie. Dla przykładu, Agnieszka Flakus, biolog z kliniki leczenia niepłodności „Provita” w Katowicach, w jednym z wywiadów jaki udzieliła portalowi dziennik.pl zwraca uwagę, że „pytanie, czy można je wyrzucić, oznacza, czy można je... zabić. Od momentu zapłodnienia to nie są już tylko komórki. Wszystko się zmienia, gdy łączą się gamety(…) Wszystko zmienia się z godziny na godzinę. Obserwujemy nowe podziały. To żyje. Czegoś takiego nie można sprzedać czy wyrzucić. To jest ktoś. W tym momencie zaczyna się właśnie człowiek”. Podobne zdanie wyraził w ostatnim czasie prof. Rafał Kurzawa, m.in. szef Sekcji Płodności i Niepłodności Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Naukowiec ten na pytanie Joanny Bątkiewicz Brożek z „Gościa Niedzielnego” brzmiące: W laboratorium patrzy Pan na embrion. To dla Pana człowiek?, odpowiada:– Największe wzruszenie, jakie przeżyłem w życiu, to zrozumienie faktu, że dziecko, które wydobyłem w czasie cesarskiego cięcia, było tym, które oglądałem pod mikroskopem. Każdy, kto robi in vitro, jest tego świadomy.” Abstrahując w tym miejscu od etycznej oceny działań reprodukcyjnych jasno widać, że próba odpowiedzi na powyższe pytanie jest punktem, który nieuchronnie na swej drodze spotka naukowiec zajmujący się badaniem fenomenu ludzkiego życia.

Kto odpowie?

Poznańscy organizatorzy starają się jednak bardzo odważnie podejść do próby odpowiedzi na pytanie o początek człowieka. Warto w tym miejscu zwrócić szczególną uwagę na sposób, w jaki podejmuje się omawiane działanie. Już sam tytuł cyklu konferencji: Dwugłos nauki, wskazuje dobitnie, iż poszukiwania naukowe przebiegać będą dwoma torami, w wypadku pytania o początek ludzkiego istnienia, torami, które winny nieustannie znajdować się blisko siebie.

W pierwszej części spotkania głos zabiegają przedstawiciele szeroko pojętej biotechnologii. Na początek z referatem noszącym tytuł: Dziewczynka czy chłopiec, czyli o genetycznej determinacji płci, wystąpiprof. Józefa Styrna, z Instytutu Zoologii, Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Z kolei o wygłoszenie drugiego w tej części wystąpienia poproszony został Prof. Jacek A. Modliński, z Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu. Przywołany genetyk spróbuje odpowiedzieć na pytanie: Gamety, zarodek – i co dalej?

W drugiej części spotkania do głosu dopuszczeni zostaną bioetycy, którzy w swoich publikacjach często „sięgają” do obszarów biotechnologicznych.. Pierwszy referat w tej części konferencji nosić będzie tytuł: Godność osobowa przed narodzeniem? Perspektywa bioetyczna, a wygłosi go ks. prof. Piotr Morciniec, Kierownik Katedry Bioetyki i Etyki Społecznej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. Tuż po nim nad zawartym w tytule konferencji pytaniem: Człowiek – od kiedy? pochyli się krakowski bioetyk, ks. prof. Andrzej Muszala będący Dyrektorem Międzywydziałowego Instytutu Bioetyki Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.

Czy warto?

Propozycja spotkania naukowego prezentowanego w postaci dialogu dwóch, wydawałoby się odmiennych perspektyw naukowych wydaje się być szczególnie trafna, a zarazem niezwykle ciekawa w dobie tzw. polskiej dyskusji bioetycznej. Środki społecznego przekazu bardzo często, głosem tzw. dyżurnych ekspertów informują nas o rzekomym niskim poziomie polskiej debaty dotyczącej dylematów moralnych współczesnej biomedycyny. Poznańska propozycja, będąca piętnastą już odsłoną z cyklu konferencji pod wiodącym tytułem: Dwugłos nauki, wydaje się być bardzo konkretną propozycją, mająca na cel nie tyle jałowa debatę, ale nade wszystko doprowadzenie do wejścia w obszar, w którym istnieje możliwość udzielenia najpełniejszej odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Bazując na podobnych działaniach naszego portalu, a wiec przede wszystkim inicjatywie wrześniowej konferencji bioetycznej w Uniejowie oraz powołaniu Forum Bioetycznego z całą pewnością możemy zaświadczyć, iż wzajemne poznanie, wymiana poglądów oraz pełne szacunku poszukiwanie odpowiedzi są czynnikami, które powodują, iż life science jest obszarem nie tylko powstawania ciekawych inicjatyw biznesowych, ale w dalszym ciągu stanowi miejsce pasjonujących eksploracji.

Red Błażej Kmieciak

(opublikowane w tekście zdjęcia pochodząz : http://nowy.tezeusz.pl/blog/203080.html , http://www.myfertiledays.com/pl/content/poczatek-zycia-czlowieka-pozyskiwanie-embrionalnych-komorek-macierzystych,oraz http://bartekpopiel.pl/tag/efektywna-nauka/ )