Chorzy byli przydzielani losowo do grupy poddanej natychmiastowemu leczeniu ADT (n=47), a w grupie obserwowanej znalazło się 51 chorych. W tej drugiej grupie chorzy otrzymywali leczenie ADT w chwili stwierdzenia progresji raka gruczołu krokowego lub pojawienia się dolegliwości wynikających z nawrotu. Osoby badane były poddawane wizytom kontrolnym co 3 miesiące przez pierwszy rok trwania badania, a następnie co 6 miesięcy. Pierwszoplanowym celem badania było określenie czasu wolnego od progresji; natomiast wtórnymi celami badania było określenie czasu całkowitego przeżycia oraz czasu przeżycia zależnego od przebiegu raka gruczołu krokowego. Analiza materiału badawczego była przeprowadzona zgodnie z definicją intention-to-treat. W celu upewnienia się, że badane grupy są porównywalne, autorzy przeprowadzili retrospektywny przegląd szkiełek patologicznych w celu ponownej oceny punktacji Gleasona. W tym badaniu klinicznym przeprowadzono ponowną rejestrację chorych, którzy wzięli w nim udział.
Wyniki: Mediana czasu obserwacji wynosiła 11,9 lat (zakres 9,7-14,5 dla badanych, którzy żyli); mężczyźni poddani natychmiastowemu leczeniu ADT wykazali znaczące wydłużenie całkowitego czasu przeżycia (współczynnik ryzyka: 1,84 [95% CI: 1,01-3,35], p=0,04), czasu przeżycia zależnego od przebiegu raka gruczołu krokowego (4,09 [1,76-9,49], p=0,0004) oraz czasu wolnego od progresji (3,42 [1,96-5,98], p<0,0001). Spośród 49 szkiełek histopatologicznych, które poddano ponownej ocenie (19 z grupy leczonej natychmiastowo ADT oraz 30 z grupy wstępnie obserwowanej), w 16 przypadkach stwierdzono zmniejszenie punktacji Gleasona (pomiędzy grupami <6, 7 i >8), a w pięciu przypadkach stwierdzono większy stopień zaawansowania w tej punktacji. Autorzy odnotowali podobną proporcję zmian punktacji w każdej z grup (p=0,68) oraz brak różnicy w rozkładzie punktacji po leczeniu (p=0,38). Po uwzględnieniu punktacji Gleasona, związek pomiędzy leczeniem i czasami przeżycia nadal był znamienny (czas całkowitego przeżycia, p=0,02; czas przeżycia zależny od przebiegu raka gruczołu krokowego, p=0,002; czas wolny od progresji, p<0,0001).
Interpretacja: Wczesne wdrożenie leczenia ADT przynosi korzyści chorym ze zmianami przerzutowymi w węzłach chłonnych, którzy byli poddani prostatektomii oraz limfadenektomii w porównaniu z osobami, u których wdrożono to leczenie w chwili stwierdzenia progresji raka gruczołu krokowego. Korzyści z tak prowadzonego leczenia ADT prawdopodobnie tłumaczą różnicę w skutkach leczenia pomiędzy badanymi grupami i raczej nie są związane z niezrównoważonymi czynnikami ryzyka.

Źródło: Immediate versus deferred androgen deprivation treatment in patients with node-positive prostate cancer after radical prostatectomy and pelvic lymphadenectomy Edward M Messing, Judith Manola, Jorge Yao, Maureen Kiernan, David Crawford, George Wilding, P Anthony di'SantAgnese, Donald Trump, on behalf of the Eastern Cooperative Oncology Group study EST 3886;