Obniżony komfort życia a depresja

Zespół jelita drażliwego to jedna z najczęstszych dolegliwości układu pokarmowego, dlatego od wielu lat podejmowane są próby znalezienia nowych skutecznych terapii. Według obecnie obowiązującej definicji jest to zespół przewlekłych, trwających co najmniej trzy miesiące, zaburzeń czynnościowych jelit, powiązanych z dolegliwościami bólowymi. Choroba dotyczy około 1/3 dorosłych osób, niemniej kobiety chorują ponad dwa razy częściej niż mężczyźni. Występują trzy postaci tej choroby: postać biegunkowa (z przyspieszoną perystaltyką), postać zaparciowa oraz mieszana, którą cechują zarówno zaparcia, jak i biegunki. Dodatkowymi objawami mogą być wzdęcia, nudności czy wymioty.

Przyczyny schorzenia nadal nie są znane, ponieważ jest to choroba czynnościowa. Należy uwzględnić wiele czynników, które mogą odpowiadać za występujące objawy, np.: zaburzenia motoryki jelit, zaburzenia osi mózgowo-jelitowej oraz nadwrażliwość trzewna. Zespół jelita drażliwego jest niezwykle uciążliwy dla pacjentów, prowadzi do obniżenia jakości ich życia, strachu przed odwiedzaniem miejsc publicznych i podróżowaniem, a w konsekwencji bardzo niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie chorych w społeczeństwie. Często, nawet u ponad 70% pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita drażliwego, zaburzeniom towarzyszą objawy psychiatryczne, takie jak depresja, lęki czy bezsenność.

Przełom w leczeniu jest możliwy

Działanie obecnie znanych leków ogranicza się do łagodzenia objawów, nie prowadzi natomiast do zwalczenia przyczyn i wyleczenia. Przełomem mogą okazać się badania pracowników Zakładu Biochemii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi prowadzone pod kierownictwem prof. Jakuba Fichny. W skład zespołu naukowego wchodzą m.in. dr Marta Zielińska oraz Agata Jarmuż, stażystka w Zakładzie Biochemii.

- Zagadnienia badane w naszym Zakładzie mogą mieć ogromny potencjał kliniczny, a każdy kolejny eksperyment przybliża nas do poznania mechanizmów regulujących rozwój tolerancji w przewodzie pokarmowym – mówi dr Marta Zielińska, stypendystka 14. edycji programu L’Oréal Polska Dla Kobiet i Nauki.

Agata Jarmuż bada wpływ interakcji między receptorami opioidowymi i kanabinoidowymi na rozwój tolerancji na działanie związków opioidowych w układzie pokarmowym.​

- Celem moich badań jest zbadanie mechanizmów regulujących rozwój tolerancji w przewodzie pokarmowym podczas przewlekłego stosowania środków opioidowych. Skupiam się przede wszystkim na interakcjach pomiędzy endogennymi układami: opioidowym i kanabinoidowym, które odpowiadają m.in. za działanie przeciwbólowe oraz wpływają hamująco na perystaltykę jelit. Hipoteza moich badań zakłada, że jednoczesna aktywacja tych dwóch układów zahamuje rozwój tolerancji. Wyniki moich badań mogą być podstawą do opracowania skutecznego i bezpiecznego środka farmakologicznego w długotrwałej terapii postaci biegunkowej zespołu jelita drażliwego – mówi Agata Jarmuż, studentka kierunku lekarskiego, która mimo młodego wieku może już pochwalić się dużym wkładem w rozwój nauki. Jest autorką 7 publikacji naukowych, a także dwukrotną beneficjentką Stypendium Ministra Zdrowia. Wielokrotnie uczestniczyła w wydarzeniach popularyzujących naukę z ramienia Akademii Młodych Uczonych Polskiej Akademii Nauk.

24 listopada 2016 roku otrzymała tytuł stypendystki L’Oréal Polska Dla Kobiet i Nauki w kategorii magistrantek, stając się najmłodszą badaczką w historii programu.  

Poniżej film o badaniach Agaty Jarmuż: