Pierwsze wyniki projektu „Efektywna alokacja dostępnych zasobów na opiekę onkologiczną” wskazują iż:

* w Polsce nie ma ogólnie przyjętego ujednoliconego sposobu pomiaru kosztów pośrednich, co oznacza, że decyzje o sposobie leczenia, a więc także i o rozdysponowaniu pieniądza i zasobów w ochronie zdrowia są podejmowane w oparciu o częściową analizę korzyści i kosztów;

* zbyt niskie i nieefektywne finansowanie opieki onkologicznej powoduje wzrost kosztów pośrednich, które wielokrotnie przewyższają koszty bezpośrednie leczenia.

– Dzięki analizie strat ekonomicznych, można oczekiwać lepszej i efektywniejszej alokacji środków finansowych, skutkującej spadkiem zachorowalności, zwiększeniem wykrywalności nowotworów w niższym stadium rozwoju, obniżeniem liczby powikłań oraz spadkiem śmiertelności. W dłuższej perspektywie poprawa wskaźników efektywności będzie oznaczać wzrost nakładów na opiekę do 6,8 proc. PKB. Jednak wiele można osiągnąć poprzez właściwą alokację obecnych już w systemie funduszy. Kluczowe jest m.in. zabezpieczanie i przeznaczanie środków zaoszczędzonych, w ramach prowadzonych przez Ministerstwo Zdrowia negocjacji z firmami farmaceutycznymi, na nowe terapie. Ten sam mechanizm powinien obowiązywać w sytuacji oszczędności, które pojawiają się wraz z wprowadzeniem na listę refundacyjną tańszych leków biopodobnych – podsumowuje Szymon Chrostowski, członek Grupy Sterującej All.Can, Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych. –Cieszy nas deklaracja Premiera Mateusza Morawieckiego, który stawia na onkologię i walkę z nowotworami jako priorytet. Cieszy nas także zapowiedź skupienia się nad efektywnym wydawaniem publicznych środków, gdyż jest to sedno rekomendacji polskiej Grupy sterującej All.Can. Będziemy zabiegać o spotkanie z Premierem Morawieckim, aby przedstawić mu kluczowe złożenia i rozwiązania, w tym model opieki zdrowotnej oparty na jakości, bez której poprawa efektywności w onkologii nie będzie możliwa – dodaje Chrostowski.

„Efektywna alokacja dostępnych zasobów na opiekę onkologiczną”

Pierwsze wyniki projektu „Efektywna alokacja dostępnych zasobów na opiekę onkologiczną” przedstawił Paweł Zawadzki, Sekretarz Ogólnopolskiego Zrzeszenia Publicznych Centrów i Instytutów Onkologicznych. Analiza zakładała wskazanie wszystkich pośrednich oraz bezpośrednich kosztów społecznych opieki onkologicznej.

Do kosztów bezpośrednich zostały zaliczone wydatki NFZ na profilaktykę pierwotną i wtórną, diagnostykę i leczenie nowotworów, wydatki indywidualne pacjentów na leczenie, w tym leczenie niekonwencjonalne oraz koszty badań klinicznych realizowanych przez podmioty komercyjne. Wg raportu PwC z 2015 roku „Badanie kliniczne w Polsce” szacowane oszczędności NFZ z tytułu prowadzonych w onkologii badań klinicznych mogą sięgać nawet 11 proc. wydatków NFZ na onkologię.

Do całościowych kosztów społecznych leczenia nowotworów zostały zaliczone także wydatki pośrednie ponoszone przez publiczne instytucje, takie jak ZUS i KRUS, w postaci zasiłków, rent, kosztów rehabilitacji, a także straty PKB spowodowane stałą lub czasową niezdolnością do pracy lub śmiercią pacjenta.

Analiza wykazała, iż polski płatnik oceniając koszty opieki nad pacjentami nie bierze pod uwagę wydatków w postaci rent z tytułu niezdolności do pracy, absencji chorobowej czy kosztów rehabilitacji. Tymczasem wg autorów analizy tylko w 2016 roku koszty absencji pracowniczej z powodu nowotworów piersi w województwie dolnośląskim wyniosły ponad 48 milionów złotych, podczas gdy wydatki NFZ na leczenie tej grupy pacjentów wyniosły około 30 milionów. Średnie wydatki ponoszone przez pacjenta Dolnośląskiego Centrum Onkologii, tj. koszty badań, leków, rehabilitacji czy dojazdów zostały oszacowane na podstawie ankiety przeprowadzonej przez ośrodek i wyniosły ponad 700 zł na jednego pacjenta.

Dane z raportu „Ocena strat ekonomicznych i kosztów leczenia nowotworów piersi, szyjki macicy i jajnika w Polsce” pod redakcją naukową prof. dr hab. Eweliny Nojszewskiej z SGH wskazują, iż koszty pośrednie związane z rakiem piersi są aż 9 razy większe od środków przeznaczonych na leczenie tego nowotworu (500 mln vs 4,5 mld).