Alergia pokarmowa to najczęściej spotykana choroba alergiczna wieku dziecięcego. Białko jaja kurzego stanowi natomiast alergen, na który uczulona jest większość dzieci-alergików. Życie z tzw. pokarmówką nie jest proste i wymaga wielu wyrzeczeń. Brak przestrzegania elementarnych zasad może prowadzić do wielu powikłań, m. in. astmy, która jest przewlekłą chorobą dróg oddechowych, i której częstotliwość występowania niepokojąco rośnie w wielu częściach świata. Szacuje się, że w przypadku dzieci alergie są przyczyną ponad 80% przypadków astmy.
Grypa jest chorobą występującą na całym świecie. Szacuje się, że corocznie choruje na nią ok. 20-30% dzieci. Wśród szczepionek przeciw grypie wyróżnić można tzw. szczepionki inaktywowane (IIV, ang. influenza inactivated vaccine) oraz szczepionki żywe atenuowane (LAIV, ang. live attenuated influenza vaccine). Pierwszy rodzaj obejmuje szczepionki zawierające rozszczepiony wirion (typu "split"), podjednostki białek powierzchniowych wirusa (typu "subunit") lub cały wirus. Szczepionki LAIV to "mutanty temperaturowe", które pod względem antygenowym są identyczne jak składniki IIV. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO, ang. World Health Organization) oraz Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC, ang. the Centers for Disease Control and Prevention) zalecają coroczne szczepienie przeciwko grypie już po 6 miesiącu życia, zwłaszcza u tych dzieci, u których stwierdza się choroby przewlekłe.
W procesie produkcji szczepionki przeciwko grypie, wirusy są hodowane na zarodkach kurzych zagnieżdżonych w jajach. Dlatego też gotowy produkt zawiera śladowe ilości białka-owoalbuminy. Jak podają źródła, obecność tego składnika może wywołać silne reakcje alergiczne. Dlatego też większość małych alergików nie otrzymuje szczepienia, głównie z obawy rodziców przed wystąpieniem niebezpiecznych powikłań. Wg zaleceń, zawartość owoalbuminy w dawce szczepionki poniżej 0,12 µg nie zagraża bezpieczeństwu małych pacjentów. Wyniki badań klinicznych mówią nawet o ilości <0,7 µg.
Jak się jednak okazuje, zawartość owoalbuminy w szczepionkach zarejestrowanych w Polsce jest znacznie niższa i waha się w granicach od ≤0,05 µg (w przypadku ID-Flu, Vaxigrip Junior, Vaxigri) do <0,1 µg (Influvac) na dawkę. A zatem, szczepionka przeciw grypie nie jest przeciwwskazana dla małoletnich alergików. Skierowana jest jednak do osób, u których po zjedzeniu potrawy zawierającej alergen występuje jedynie pokrzywka. Ponadto, konieczna jest najmniej 30-minutowa obserwacja po podaniu dawki preparatu. Wystąpienie silnej reakcji alergicznej jest przeciwwskazaniem do ponownego szczepienia - za rok. W ostatnim czasie powstały już szczepionki IIV, które nie były produkowane na jajach kurzych. Nie są one jednak zatwierdzone dla dzieci poniżej 18 roku życia.
W przypadku dzieci chorujących na astmę rozważa się możliwość zaostrzenia objawów choroby lub obniżenia skuteczności jej leczenia po podaniu szczepionki na grypę. Szacuje się, że - pomimo zwiększonej zachorowalności - 75-90% dzieci, u których stosuje się wziewne kortykosteroidy nie jest zaszczepiona przeciw wirusowi grypy. Szczepienie to jest jednak wysoce rekomendowane dla małych asmatyków, w tym również przez Globalną Inicjatywę na rzecz Zwalczania Astmy (GINA, ang. Global Initiative for Asthma).
Przede wszystkim dlatego, że w tym przypadku wzrasta ryzyko powikłań po przebiegu ewentualnej grypy, a ponadto to właśnie zakażenie wirusem może doprowadzić do zaostrzenia astmy u małych pacjentów. Jak podają źródła, odpowiedź immunologiczna na szczepienie nie ma wpływu na terapię astmy. W sytuacji, gdy stosowane są wysokie stężenia leków może natomiast nastąpić osłabienie odpowiedzi na antygeny szczepionkowe. W tym aspekcie konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań celem opracowania odpowiedniej strategii ochronnej dzieci z astmą przed wirusem grypy.
Badania kliniczne sugerują, że u astmatyków szczepionka inaktywowana IIV może mieć mniejszą efektywność w porównaniu ze szczepionką żywą atenuowaną LAIV. W chwili obecnej Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych (ASIP, ang. The Advisory Committee on Immunization Practices) nie zaleca jednak stosowania LAIV u małych pacjentów, w szczególności poniżej 4 roku życia. W przypadku dzieci w wieku 5 lat i starszych zaleca się zachowanie ostrożności. Liczba badań na temat szczepienia dzieci z astmą poprzez LAIV stale rośnie, jednak medycznych danych na bezpieczeństwo jest w tym przypadku jeszcze wciąż zbyt mało. Z tego samego powodu szczepionka LAIV nie jest również zalecana w przypadku dzieci z alergią na białko kurze. Należy jednak zwrócić uwagę, że żywa atenuowana szczepionka LAIV nie jest dostępna w Polsce, jest natomiast zarejestrowana do użytku na terenie USA.
KOMENTARZE