Odwodnienie najczęściej występuje w przebiegu biegunki i wymiotów. Im młodsze dziecko i intensywniejsze objawy, tym szybciej dochodzi do odwodnienia. Jeżeli dziecko odmawia przyjmowania płynów, wymiotuje po każdej próbie pojenia i/lub oddaje obfite, płynne stolce, odwodnienie może pojawić się nawet w ciągu kilku godzin. U dzieci, które przyjmują płyny, ale w niewystarczającej objętości, a wymioty i biegunka trwają dłużej, również możemy spodziewać się odwodnienia.

O odwodnieniu mogą świadczyć:

* zmiana zachowania dziecka (zmniejszona aktywność, apatia, senność, rozdrażnienie),

* zmniejszona diureza (rzadkie i/lub skąpe oddawanie moczu); niekiedy, zwłaszcza u niemowląt, w przypadku jednoczesnego oddawania płynnych, obfitych stolców, objaw ten może być trudny do oceny,

* wzmożone pragnienie,

* ubytek masy ciała,

* zapadnięte gałki oczne (dziecko inaczej wygląda, ma „zaostrzone” rysy twarzy),

* zapadnięte ciemię u niemowląt,

* suche śluzówki, sucha skóra (fałd skóry na brzuchu można „postawić”, rozprostowuje się powoli).

Jeżeli wymienione objawy występują u dziecka, powinno ono zostać zbadane przez lekarza w celu oceny stopnia odwodnienia. Lekkie odwodnienie zwykle jest leczone w domu płynem do nawadniania doustnego. W sytuacji, gdy objawy są bardziej nasilone, konieczne może być przyjęcie dziecka do szpitala i zastosowanie nawadniania dożylnego. Niezależnie od przyczyny i rodzaju odwodnienia leczenie ma na celu przywrócenie równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie. Polega ono na doustnym lub dożylnym podawaniu wody i soli mineralnych (głównie potasu, sodu i chloru) w celu uzupełnienia strat. Dostępne są roztwory o różnym (zmiennym) składzie, uzależnionym od rodzaju odwodnienia. Kroplówka działa znacznie szybciej niż pojenie doustne – często już po podaniu 2-3 kroplówek niemowlak może wracać do domu.

Jak uniknąć odwodnienia u niemowląt?

* W czasie upałów podawaj dziecku wodę znacznie częściej niż zwykle.

* Woda powinna mieć temperaturę pokojową – nie podawaj maluchowi ani wody ciepłej, ani prosto z lodówki.

* Jeśli karmisz malca naturalnie, przystawiaj go do piersi częściej niż zwykle. Twoje mleko na początku karmienia zawsze jest bardziej wodniste i rzadsze – zawiera duże ilości wody i świetnie gasi pragnienie.

* Gdy zauważysz pierwsze objawy odwodnienia, podawaj dziecku płyny (najlepiej wodę) kilka razy w ciągu dnia. Ważny jest każdy łyczek! Nie czekaj aż dziecko samo zacznie się jej domagać, bo odwodnione niemowlęta często mają zaburzoną świadomość odczuwania pragnienia.

* Gdy dziecko cierpi z powodu męczących biegunek, wymiotów lub wysokiej gorączki, traci olbrzymie ilości wody. Jest przez to narażone na odwodnienie. Podawaj mu płyny bardzo często, ale w małych ilościach. Jeśli maluch zwraca po wypiciu najmniejszej ilości wody, udaj się z nim jak najszybciej do szpitala. Tam podadzą mu płyny dożylnie.

Ważne!

Pamiętaj, że odwodnienie w przypadku niemowląt jest bardzo groźne! W błyskawicznym tempie dochodzi do coraz większej utraty wody, co staje się realnym zagrożeniem dla życia.