Zmiany skórne, które pojawiają się w wyniku jednoczesnego działania leków i ekspozycji na słońce, ogólnie określa się jako fotonadwrażliwości. Wśród nich można wymienić nie tylko tytułowe fotoalergie czy reakcje fototoksyczne, ale także zmiany liszajowate, pseudoporfirie i podostry skórny toczeń rumieniowaty. Pojawiają się one zazwyczaj po miejscowym lub ogólnoustrojowym zastosowaniu poszczególnych leków i zadziałaniu promieni słonecznych (głównie w zakresie światła widzialnego).

Fototoksyczność to reakcja będąca wynikiem uszkodzenia struktur komórkowych przez wolne rodniki uwalniane przez związki chemiczne zawarte w leku. Efekty fototoksyczne obserwuje się zazwyczaj w ciągu kilku minut/godzin od ekspozycji na słońce i dotyczą większości osób narażonych na ich działanie. Zmiany skórne będące wynikiem reakcji fototoksycznej są zazwyczaj ograniczone do miejsc odsłoniętych, a klinicznie przypominają oparzenie słoneczne i zazwyczaj ustępują po usunięciu czynnika sprawczego, pozostawiając przebarwienia. Natomiast odczyny fotoalergiczne obserwowane są przede wszystkim u osób predysponowanych. Same zmiany związane z reakcją fotoalergiczną są związane z odpowiedzią immunologiczną. Objawy fotoalergiczne zazwyczaj nie pojawiają się bezpośrednio po ekspozycji na słońce (co ma miejsce w przypadku reakcji fototoksyczności). W następstwie odczynów fotoalergicznych dojść może do utrwalenia nadwrażliwości na światło, pomimo przerwania kontaktu z substancją światłouczulającą. Najlepszym sposobem radzenia sobie z reakcjami fotonadwrażliwości jest unikanie czynników wywołujących (czyli połączenia substancji fototoksycznej czy fotoalergizującej z ekspozycją na promieniowanie słoneczne).

Kolejną różnicą między reakcją fototoksyczności i fotoalergii jest zależność od dawki. W przypadku fotoalergii sama ilość substancji odpowiedzialnej za powstanie odpowiedzi immunologicznej nie ma tak dużego znaczenia, jak przy reakcjach fototoksyczności. Ponadto fototoksyczność (będąca wynikiem pochłaniania przez substancje promieniowania słonecznego) dotyczy wszystkich osób po każdorazowym kontakcie z substancją fototoksyczną i promieniowaniem UVA, ograniczając się do miejsca działania obu tych czynników.

W naukowych bazach danych znaleźć można bardzo konkretne listy leków czy substancji fotouczulących/fototoksycznych, ale warto mieć na uwadze, iż niemalże każda substancja lecznicza może zwiększać wrażliwość na promieniowanie świetlne i wywoływać zmiany skórne. Należy także pamiętać, że możliwość reakcji fotonadwrażliwości nie dotyczy tylko kilku godzin po aplikacji leku – przykładowo, po zastosowaniu ketoprofenu należy zachować ochronę słoneczną przez dwa tygodnie.

Różnicowanie reakcji fotonawrażliwości bywa bardzo trudne, a ich skutki bardzo nieprzyjemne dla pacjenta. Stąd tak ogromna rola lekarzy i farmaceutów w informowaniu o możliwości tego typu reakcji i ewentualnym doborze odpowiednich kremów z wysokimi filtrami zapewniającymi właściwą ochronę przed promieniowaniem UV.