Dla osób, zwłaszcza tych z ograniczoną mobilnością lub cierpiących na przewlekłe choroby, możliwość zamówienia leków w ten sam sposób jak jedzenia, może być znaczącym ułatwieniem. Użytkownicy w Wielkiej Brytanii zamawiają leki za pośrednictwem aplikacji, które zostaną dostarczone bezpośrednio do ich drzwi, ale czy to bezpieczne opcja?

Wyzwania logistyczne, którym muszą sprostać kurierzy

Pomimo licznych korzyści, nowa usługa rodzi również pewne wyzwania. Leki wymagają specjalnych warunków przechowywania i transportu, aby zachować swoją skuteczność i bezpieczeństwo. Wysokie temperatury latem mogą być szczególnie problematyczne, gdy standardowe pojazdy używane przez kurierów dowozu jedzenia mogą nie zapewniać odpowiednich warunków. – Upały negatywnie wpływają na działanie medykamentów. Ważne jest, by zarówno pacjenci, jak i dostawcy leków zwracali szczególną uwagę na warunki, w jakich trzymane i przewożone są farmaceutyki – mówi mgr farm. Sylwia Baranowska-Skoneczna, kierownik Hurtowni Farmaceutycznej Pharmalink. Lista farmaceutyków, których nie powinno się przegrzewać, jest długa, a do niej należą przede wszystkim: antybiotyki, insuliny, leki adrenergiczne czy choćby leki uspokajające, a także niektóre suplementy zawierające probiotyki. Leki antykoncepcyjne, na tarczycę oraz inne posiadające w swoim składzie hormony są również podatne na zmiany temperatury.

Odpowiednia logistyka to gwarancja bezpieczeństwa

Specjalistyczne firmy logistyczne, które zajmują się transportem leków, muszą przestrzegać ścisłych przepisów dotyczących bezpieczeństwa. Tego typu dostawcy dysponują odpowiednio przystosowanymi pojazdami, które są wyposażone w nowoczesne systemy, a te sprostają nawet najbardziej wyśrubowanym wymaganiom, m.in. dwukomorowe auta z zabudową izotermiczną, urządzeniami grzewczo-chłodniczymi oraz nowoczesnym systemem monitoringu do kontroli temperatury i innych kluczowych parametrów podczas transportu. Eksperci z branży farmaceutycznej podkreślają, że choć nowa usługa jest wygodna, to niezbędne jest zapewnienie odpowiednich warunków transportu leków. Specjaliści zwracają uwagę, że do takich dostaw zaleca się korzystanie z usług wyspecjalizowanych firm logistycznych, które dysponują odpowiednią infrastrukturą i doświadczeniem w transporcie farmaceutyków.

W Polsce wysyłka leków aptecznych jest regulowana przez przepisy prawa farmaceutycznego oraz wymogi Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej (GDP). Wysyłka jest możliwa, ale muszą być spełnione określone warunki, takie jak odpowiednie przechowywanie i transport leków w kontrolowanych warunkach, zachowanie integralności łańcucha dostaw. Tutaj doskonale swoją funkcję spełniają właśnie specjalistyczne firmy logistyczne. – To szczególnie ważne, bo jeśli pacjent musi przyjmować konkretne leki, a te zostaną nieprawidłowo dostarczone lub przechowane, mogą stracić na jakości, co skutkuje brakiem przyjęcia zalecanej dawki – dodaje mgr farm. Sylwia Baranowska-Skoneczna.

Mogłoby się wydawać, że wprowadzenie dostaw leków za pośrednictwem kurierów jedzenia do domów niesie za sobą same korzyści, ale czy na pewno? Taki rodzaj transportu to również wyzwania i to poważne – z jednej strony dotyczące zdrowia i życia ludzkiego w zakresie bezpieczeństwa transportu oraz magazynowania leków, a z drugiej utraty bezpośredniego kontaktu pacjenta z farmaceutą, co może prowadzić do niepełnego zrozumienia przez tego pierwszego zaleceń dotyczących stosowania leków. Nie bez przyczyny opieka farmaceutyczna zyskuje w Polsce na znaczeniu. Farmaceuta, sprzedając leki, jest w stanie dokonać przeglądów lekowych czy też udzielić konsultacji farmaceutycznej. Bez kontaktu bezpośredniego byłoby to niemożliwe. Pojawia się również kwestia odpowiedzialności za bezpieczeństwo i jakość leków podczas transportu, a także potencjalne problemy związane z dostarczeniem medykamentów pod nieobecność pacjenta lub dostarczeniem leków pod zły adres. Tu rodzi się pytanie, kto poniesie konsekwencje za taką pomyłkę? Czy ten system może zostać wprowadzony w Polsce? Obecnie przepisy na to nie pozwalają i aktualnie nie toczą się dyskusje na temat zmiany prawa w tym zakresie.