Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Kolejna szansa na skuteczne uśmierzenie bólu?
Najnowsze badania wskazują, że zależne od napięcia kanały jonowe Na+ stanowią potencjalne miejsce uchwytu dla nowych, wysoce selektywnych leków przeciwbólowych. Odkrycia dokonano śledząc wewnątrzkomórkowe losy sygnału wywołanego przez jad skorpiona. Przekaźnictwo opiera się na aktywacji kanałów inicjujących oraz propagujących impuls w nocyceptorach. Z analiz dokonanych na myszach z rodzaju Onychomys wynika, że niewielkie różnice w obrębie struktury propagującego kanału jonowego o konserwatywnej budowie mogą prowadzić do braku wrażliwości zwierzęcia na bodźce bólowe. Przy użyciu techniki ukierunkowanej mutagenezy wyodrębniono konkretny wariant aminokwasowy w białku budującym kanał, który odpowiada za odmienną reakcję na sygnał. Powyższy eksperyment w dużym stopniu pokrywa się z wcześniejszymi testami przeprowadzanymi na golcach afrykańskich.

Historia leczenia bólu sięga czasów starożytnych i ma za sobą spektakularne wzloty oraz dotkliwe upadki. Na przestrzeni wieków udało się wyodrębnić różne rodzaje bólu oraz odmienne metody jego terapii. Obecnie istnieją również wytyczne przygotowane przez Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu (International Association for the Study of Pain, IASP), którymi zaleca się kierować charakteryzując dolegliwość u pacjenta. Należy jednak pamiętać, że ból jest jedynie objawem toczącego się procesu chorobowego, a uśmierzenie nie zniweluje problemu, który leży u jego podstaw.

Skalę zjawiska jakie stanowią objawy bólowe można zaobserwować śledząc raporty dotyczące najchętniej kupowanych leków OTC. Preparatami dostępnymi bez recepty, które zajmują pierwsze miejsce na liście sprzedaży są właśnie leki przeciwbólowe i przeciwzapalne  trend utrzymuje się od lat nie tylko w Polsce, ale na całym świecie. Rynek farmaceutyczny nie pozostaje obojętny na to zapotrzebowanie i proponuje nowe substancje lub kolejne odsłony znanych środków np.: poprzez skojarzenie kilku związków w jednym preparacie.

Osobnym torem toczą się badania nad mechanizmami mogącymi wskazać nową drogę do zwalczania bólu. Wśród nich znalazła się analiza osłabionej reakcji myszy polnych O. torridus na ukąszenie skorpiona C. sculpturatus. W doświadczeniu porównano reakcje na wkłucie jadu u myszy polnych i myszy domowych (Mus musculus). Dla grupy kontrolnej zastosowano iniekcje soli fizjologicznej. Naukowcom udało się potwierdzić hipotezę o wykształceniu przez gryzonie O. torridus zmniejszonej wrażliwości na jad. Udowodniono, że propagujący kanał jonowy Nav 1.8 odpowiedzialny za przekazywanie sygnałów bólowych do ośrodkowego układu nerwowego pod wpływem zmian w sekwencji aminokwasowej wiąże peptydy zawarte w jadzie i ulega inhibicji. W celu sprawdzenia czy zjawisko uśmierzania bólu jest swoiste jedynie w stosunku do toksyny produkowanej przez skorpiona przeprowadzono dodatkowe wkłucia przy użyciu formaldehydu, co w pełni potwierdziło wcześniejsze przypuszczenia. Warianty aminokwasowe, które odpowiadają za powyższy fenomen zlokalizowane są w domenie II struktury kanału Nav 1.8, gdzie kluczową rolę odgrywa kwas glutaminowy w pozycji E862. Zmiana prowadzi do obniżonej pobudliwości neuronów i blokuje ich przekaźnictwo, wywierając ostateczny efekt w postaci analgezji.

Podobne zjawisko zaobserwowano już wcześniej u golców afrykańskich (gryzoni z rodziny kretoszczurów) wykazujących odporność na ból indukowany przez substancje o charakterze kwasów. Zarejestrowano u nich zmiany aminokwasowe w kanale jonowym inicjującym sygnał- Nav 1.7, który ulega zablokowaniu przez protony. Wskutek zmian strukturalnych bodziec bólowy nie zostaje wygenerowany.

Powyższy mechanizm daje szansę na zaprojektowanie wysoce selektywnych leków przeciwbólowych o właściwościach niewywołujących uzależnień. Kanały jonowe mogą stać się potencjalnym celem, w który wymierzony będzie schemat terapeutyczny.

Źródła

Źródła:
1)    Rowe AH, Xiao Y, Rowe MP, Cummins TR, Zakon HH. Voltage-gated sodium channel in grasshopper mice defends against bark scorpion toxin. Science. 2013 Oct 25;342(6157):441-6.
2)    Domżał TM. Historia leczenia bólu w zarysie. Ból. 2008: 9 (4): 9-13.
3)    Hilgier M. Historia i leczenie bólu przewlekłego. Nowa Medycyna. 2001: 2.
4)    http://www.iasp pain.org/AM/Template.cfm?Section=Guide_to_Pain_Management_in_Low_Resource_Settings&Template=/CM/ContentDisplay.cfm&ContentID=12173
5)    http://wyborcza.pl/1,75400,13249330,Lykamy_dwa_miliardy_tabletek_przeciwbolowych.html

 

KOMENTARZE
news

<Styczeń 2025>

pnwtśrczptsbnd
30
31
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
1
2
Newsletter