Ustawa Prawo Farmaceutyczne zawiera zapisy, które wyraźnie wskazują, iż „w godzinach czynności apteki (...) ogólnodostępnej musi być ustanowiony farmaceuta (…), odpowiedzialny za prowadzenie apteki, zwany dalej kierownikiem apteki, który ma co najmniej 5-letni staż pracy w aptece lub 3-letni staż pracy w aptece, w przypadku gdy posiada specjalizację z zakresu farmacji aptecznej”. Osoba spełniająca te wymagania może być kierownikiem tylko jednej apteki.[1] Interpretując „godziny czynności apteki” należy rozumieć godziny otwarcia apteki (…) gdy lokal apteki jest dostępny (otwarty) dla pacjentów (czyli osób, na rzecz których świadczone są usługi farmaceutyczne).[2]

Kierownik jest odpowiedzialny między innymi za organizowanie pracy w aptece, za obieg produktów leczniczych i wyrobów medycznych, nadzór nad sprzedażą refundowanych produktów leczniczych, udzielanie fachowej informacji o leku, przekazywanie Prezesowi Urzędu Rejestracji Leków informacji o działaniach niepożądanych leków i wyrobów medycznych. Jednym z obowiązków kierownika jest również wyznaczenie „zastępstwa” podczas nieobecności w danym dniu lub po zakończeniu jego zmiany. Od razu nasuwa się pytanie: kto może go zastąpić? Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa osobą tą jest: inny farmaceuta, którego kwalifikacje umożliwią mu pełnienie funkcji kierownika. Kwalifikacje do wykonywania zawodu farmaceuty posiada osoba, która:

1) ukończyła w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej pięcioletnie studia na kierunku farmacja
w szkole wyższej, obejmujące co najmniej sześciomiesięczną praktykę zawodową w aptece,  uzyskała tytuł magistra farmacji, albo

2) ukończyła w Rzeczypospolitej Polskiej przed dniem 1 maja 2004 r. czteroletnie lub pięcioletnie studia na kierunku farmacja w szkole wyższej i uzyskała tytuł magistra farmacji, albo

3)posiada dyplom wydany przez państwo inne niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, potwierdzający ukończenie co najmniej pięcioletnich studiów na kierunku farmacja w szkole wyższej, obejmujących co najmniej sześciomiesięczną praktykę zawodową w aptece, uznany
w Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z odrębnymi przepisami, za równoważny z dyplomem
i tytułem magistra farmacji uzyskiwanym w Rzeczypospolitej Polskiej, albo 

4) posiada kwalifikacje uzyskane w państwie członkowskim Unii Europejskiej potwierdzające ukończenie kształcenia spełniającego wymagania określone w przepisach prawa Unii Europejskiej oraz potwierdzone dokumentami, (…) uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równoważne z dyplomem i tytułem magistra farmacji uzyskiwanym w Rzeczypospolitej Polskiej.”[3]

Stanowisko kierownika w aptece ogólnodostępnej może zajmować inny farmaceuta, którego kwalifikacje i doświadczenie umożliwią mu pełnienie obowiązków kierownika. W jakich przypadkach kierownik powołuje swojego zastępcę? Przede wszystkim, jeżeli w aptece ogólnodostępnej pełnione są dyżury nocne, niedzielne lub świąteczne. Ponadto oczywistym jest, że powołanie innego farmaceuty na zastępstwo może mieć miejsce w przypadku absencji kierownika z powodu choroby, urlopu, czy przyczyn losowych.

Jeżeli jest to okres dłuższy niż 30 dni, wymagane jest,  by w formie pisemnej powiadomić o tym inspektora farmaceutycznego oraz okręgową izbę aptekarką. Taka informacja powinna zawierać dane osobowe zarówno kierownika apteki, jak i osoby przejmującej jego obowiązki (wraz potwierdzeniem, iż zastępca spełnia warunki określone w art. 88 ust. 2 Prawa Farmaceutycznego), czas trwania zastępstwa, przyczyny powierzenia zastępstwa oraz oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie zastępstwa. W przypadku, gdy absencja kierownika apteki przekracza 30 dni, może go zastąpić wyłącznie osoba, która posiada kwalifikacje niezbędne do pełnienia funkcji kierownika apteki. 

Niestety zapisy dotyczące kto i kiedy ma obowiązek przebywać na terenie apteki są różnie interpretowane przez poszczególnych przedstawicieli środowiska aptekarskiego i farmaceutycznego. Organy nadzoru w większości przypadków uznają, iż podczas tymczasowej, krótkotrwałej nieobecności kierownika, w aptece powinien przebywać farmaceuta, ale nie musi spełniać wymagań stawianym kierownikom. Natomiast niektóre z wojewódzkich inspektoratów farmaceutycznych będą  zajmować stanowisko, iż w przypadku przejściowej absencji kierownika (np. gdy kończy zmianę), w tym czasie, w aptece powinien przebywać magister farmacji, który spełnia wymogi, by pełnić funkcje kierownika. Z kolei Okręgowa Izba Aptekarska w Warszawie wydała opinię, w której informuje, iż „zgodnie z którą zapis § 11 Rozporządzenia oznacza, że: w przypadku powierzenia zastępstwa na okres krótszy niż 30 dni nie ma obowiązku powiadamiania określonych organów, ani w grę nie będzie wchodziła konieczność spełniania żadnych dodatkowych wymogów oprócz wymogu posiadania prawa wykonywania zawodu farmaceuty, w szczególności wymogu z zakresu stażu lub specjalizacji.”[4]

Którą interpretacji wybrać? Niestety w polskim prawie nie łatwo doszukać się jednoznacznego stwierdzenia, kto powinien być obecny w aptece, w godzinach jej funkcjonowania. Ponadto zapisy w Ustawie Prawo Farmaceutycznym również nie zawierają odpowiedzi, która nie pozostawiałaby wątpliwości.