Inna nazwa czarnuszki siewnej to czarny kminek. Stosowana jest już od tysiącleci, o czym świadczą między innymi zapiski biblijne i starożytne egipskie zwoje. Jako ciekawostkę można wspomnieć, że w grobie faraona Tutenchamona znaleziono dwa dzbany wypełnione czarnuszką. W starożytności wykorzystywano ją nie tylko jako składnik kosmetyków, ale również jako skuteczny medykament i przyprawę. Była dodawana do chleba, wina czy potraw mięsnych.

Uważa się również, że islamski prorok Mahomet mówił o czarnuszce, że jest to ”lekarstwo na wszystkie choroby, z wyjątkiem śmierci”. Dziś mówiąc o tej roślince można opierać się na wynikach wiarygodnych badań potwierdzających jej szczególne, dobroczynne właściwości. W czym więc jest pomocna? Kto powinien się z nią „zaprzyjaźnić”?

Czarnuszce udowodniono działanie antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe, antygrzybicze, hipotensyjne, antyoksydacyjne, przeciwwirusowe, rozkurczające, hepatoprotekcyjne, rozszerzające oskrzela, zmniejszające insulinooporność, nefroprotekcyjne i przeciwnowotworowe.

Surowcem zielarskim są nasiona, z których wytwarza się olej. Nasiona te są bogate w olejki eteryczne, saponiny, garbniki, nienasycone kwasy tłuszczowe, fitosterole, białka, witaminy A,E,F, z grupy B oraz minerały – cynk, magnez, żelazo, wapń, potas.

Kto więc szczególnie powinien zainteresować się nasionami i olejem z czarnuszki?

*osoby ze słabą odpornością - zawarte w niej związki wzmacniają układ odpornościowy, pobudzając m.in. syntezę interferonu czy wzrost ilości limfocytów i makrofagów. Warto pamiętać o niej zwłaszcza w okresie przeziębień,

*anemicy- badania potwierdzają, iż regularne stosowanie oleju z czarnuszki podnosiło poziom hemoglobiny i erytrocytów,

*alergicy – czarnuszka wykazuje działanie antyhistaminowe. Blokuje wydzielanie „alergizującego” przekaźnika – histaminy, podobnie jak dostępne w aptece leki,

*osoby skłonne do infekcji wirusowych, grzybiczych i bakteryjnych – prawdopodobnie za właściwości te odpowiada spora zawartość tymochinonu. Podanie czarnuszki powodowało w ciągu 3-10-dniowej kuracji zahamowanie wzrostu patogenów, w tym również Candida Albicans,

*osoby z chorobą pasożytniczą – olej czarnuszkowy w badaniach wykazywał korzystne działanie w eradykacji tasiemca u dzieci. Podobnie ma się rzecz w przypadku przywr i owsików. Ponadto efekty uboczne takiej kuracji w zasadzie nie istnieją,

*nadciśnieniowcy – zawartość prostaglandyny E1 przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi i rozszerzenia naczyń krwionośnych, ponadto zapobiega zlepianiu się płytek krwi (zakrzepicy). Udowodniono również, że olej z czarnuszki obniża poziom homocysteiny, której duże stężenie prowadzi pośrednio do rozwoju miażdżycy,

*wrzodowcy - olej z czarnuszki powoduje wzrost ilości mucyny w błonie śluzowej żołądka. Czarnuszka ma również udowodnioną skuteczność przeciwko bakteriom Helicobacter pylori. Ponadto jej spożywanie w każdej postaci pomaga przynieść ulgę w refluksie,

*osoby z problemami skórnymi – olej z czarnuszki od bardzo dawna jest stosowany w trądziku, atopowym zapaleniu skóry, łuszczycy, grzybicy skóry, a nawet w poparzeniach powodowanych słońcem. Warto wiedzieć, że nasiona czarnuszki, ze względu na działanie ochronne przed promieniowaniem, są wykorzystywane do produkcji kosmetyków.

*zmagający się z depresją – dowiedziono, że czarnuszka działa korzystnie na ośrodkowy układ nerwowy. Jej długotrwałe stosowanie łagodzi objawy depresji, poprawia samopoczucie, wspomaga procesy poznawcze. Polepsza zapamiętywanie, myślenie i proces uczenia się, stąd też hipoteza, że może stanowić profilaktykę oraz spowalniać istniejąca już chorobą Alzheimera.

Ponadto chroni wątrobę i nerki przed toksynami oraz wspomaga ich sprawniejsze usuwanie. Przeciwdziała łysieniu, gojeniu ran etc. 

Czy istnieją jakiekolwiek przeciwwskazania do stosowania tego surowca – czy to w kuchni jako przypraw czy jako lekarstwa lub kosmetyku? Ostrożność należy zachować jedynie w czasie ciąży. Olej z nasion czarnuszki może spowodować skurcze macicy.

Same, małe, czarne ziarenka nie zdziałają wiele jeśli nie zmieni się innych niezdrowych nawyków. Czerpmy więc z dobroci natury pełnymi garściami nie zapominając przy tym o zdrowym trybie życia!