Wpływ innowacji w medycynie na kondycję gospodarki, organizacja i finansowanie systemu ochrony zdrowia, rola dialogu między poszczególnymi podmiotami – między innymi na te tematy dyskutowali uczestnicy współorganizowanych przez INFARMĘ paneli podczas XX Forum Ekonomicznego w Krynicy. W dyskusji wzięło udział szerokie grono ekspertów – m.in. przedstawiciele instytucji badawczych, Komisji Europejskiej, organizacji pacjenckich i przemysłu farmaceutycznego.

Panel „Nowe terapie – korzyści ekonomiczne i społeczne” rozpoczął się od prezentacji prof. Nilsa Wilkinga ze sztokholmskiego Karolinska Insitutet, oceniającej poziom dostępu do nowych leków w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. Paneliści zgodzili się, że sytuacja pacjenta w Polsce jest znacznie trudniejsza niż chorych w innych krajach europejskich, a potrzeba wdrażania nowych terapii jest paląca – także z powodu znaczenia nowych terapii dla kondycji gospodarki. Przedstawiciele Agencji Oceny Technologii Medycznych zwrócili uwagę na ograniczenia finansowe Agencji – szczególnie w obszarze HTA (health technology assessment).

Temat finansowania ochrony zdrowia był także obecny w wypowiedziach pozostałych panelistów:
„Ekonomia a zdrowie to jeden z najtrudniejszych dylematów do rozwiązania. Nikomu nie należy życzyć, aby był w roli tego, kto musi ostatecznie decydować” powiedział ks. Arkadiusz Nowak, Prezes Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej.
Podkreślił także, że „należy stworzyć pacjentowi możliwość dostępu do informacji o lekach innowacyjnych”.
W opinii ks. Nowaka „Pacjent jest osamotniony w walce o innowację, a ta informacja jest jego moralnym prawem – nie można czynić zarzutu z upominania się o nawet najbardziej kosztowne leczenie”.

Andrzej Ryś uzupełnił dyskusję o punkt widzenia Komisji Europejskiej – w jego opinii dyskusja dotycząca ekonomicznego aspektu innowacji w medycynie „wpisuje się w toczącą się obecnie w Komisji debatę”. Podkreślił rolę współpracy międzynarodowej już na etapie oceny technologii medycznych i przyznał, że kluczowa jest dobra organizacja systemu opieki zdrowotnej. Paweł Sztwiertnia z INFARMY zwrócił z kolei uwagę na rosnące koszty opracowania nowych leków oraz na największe w porównaniu do innych gałęzi gospodarki nakłady firm farmaceutycznych na rozwój i badania, w stosunku do wartości sprzedaży – dwukrotnie wyższe niż np. w drugim pod względem tych nakładów sektorze IT.

Podkreślił też znaczenie dobrej organizacji systemu opieki zdrowotnej: „Lek jest istotnym elementem, ale nie jedynym. W dyskusji publicznej dominuje aspekt leku, a przecież wiele zależy od tego, jak wygląda organizacja systemu. Nie można rozmawiać o konstrukcji systemu inaczej, niż poprzez dialog i rozmowę wszystkich podmiotów” – powiedział.

Dyskusję zamknął prof. Witold Orłowski, zwracając uwagę na brak naturalnej granicy wydatków na ochronę zdrowia oraz na konieczność odpowiedniego alokowania środków przeznaczonych na ten cel i wydawania ich w optymalny sposób. Po raz kolejny w dyskusji podkreślił też znaczenie organizacji systemu.

„Bez jasnego systemu finansowania polskiej służby zdrowia nie zdołamy rozwiązać żadnego problemu. Będzie on efektem gry wydatkami idącymi nie tam gdzie trzeba i gdzie nakazywałby zdrowy rozsądek. Środki powinny być inwestowane w jak najlepszą analizę technologii”- konkludował prof. Orłowski.

Drugi z paneli – „Skuteczna terapia na rzecz zdrowia” poświęcony został roli dialogu w ochronie zdrowia. W zgodnej ocenie wszystkich panelistów bez dyskusji i wzajemnej otwartości na argumenty trudno osiągnąć porozumienie między wszystkimi podmiotami zainteresowanymi tematem ochrony zdrowia. Dobra wola jest w tym zakresie kluczowa - ważne więc, że reprezentanci poszczególnych środowisk zadeklarowali gotowość do rozmów. Prezes INFARMY Jerzy Toczyski zadeklarował otwartość przemysłu farmaceutycznego na dialog.

„Deklaruję w imieniu branży, że będziemy wspierać aktywnie rozwiązania, które służą poprawie warunków funkcjonowania rynku leków” – powiedział.
Podkreślił też zadowolenie przemysłu z zapowiadanej poprawy transparentności decyzji, lepszej ochrony patentowej czy dostępu do innowacji. Zwrócił również uwagę, że „Pojawiają się obszary, w których trzeba się wzajemnie zrozumieć, aby rozpatrzeć ze wszystkich stron najbardziej wrażliwe kwestie”. W opinii Toczyskiego „prawdziwy dialog, którego obecnie brakuje” jest najlepszym sposobem, aby wprowadzane zmiany, niezwykle istotne dla rynku farmaceutycznego w Polsce, spełniły oczekiwania wszystkich zainteresowanych podmiotów.

Rolę dialogu podkreślił także ks. Arkadiusz Nowak – „Z punktu widzenia organizacji pacjenckich ważne są działania legislacyjne, które umożliwiają udział środowiska pacjenckiego we współdecydowaniu”.

Ks. Nowak dodał też, że komunikacja między pacjentami a decydentami to „obszar, w którym należy bardzo wiele zmienić”. W jego opinii „Bardzo często bez interwencji autorytetów i mediów, pewnych spraw załatwić nie można”.

Podstawą do dyskusji była prezentacja Tima Wilsdona z firmy konsultingowej Charles River Associates, poświęcona rekomendacjom Forum Farmaceutycznego Wysokiego Szczebla dla krajów Unii Europejskiej oraz temu, w jaki sposób poszczególne państwa wypełniają te zalecenia. Wilsdon wskazał m.in., że w Polsce nadal długi jest czas między decyzją refundacyjną a faktycznym wejściem leku na rynek, nasz kraj niekorzystnie wypada także w zakresie rozpoznawania innowacji oraz w aspekcie roli pacjenta w procesie decyzyjnym. Stwierdził, że kluczem do sukcesu w ochronie zdrowia jest dialog między przemysłem a organami ustawodawczymi.

Prace Forum Farmaceutycznego Wysokiego Szczebla przybliżyła Aurelie Vandeputte z DG Enterprise. Lokalne doświadczenia na gruncie dialogu na rzecz ochrony zdrowia przedstawiła Judit Bidló, reprezentująca węgierskiego płatnika publicznego – podkreśliła, że zmiany na Węgrzech są szybkie, a kraj ten zmierza w kierunku implementacji zaleceń Forum Farmaceutycznego. Bidló omówiła mechanizmy funkcjonujące na rynku węgierskim, szczególnie dotyczące leków innowacyjnych – wskazała m.in. na stale poprawiający się dostęp do terapii onkologicznych w jej kraju.

Źródło: Informacja prasowa