Zespół jelita drażliwego, nazywany także nerwicą jelit, jest bardzo częstą chorobą układu pokarmowego. Szacuje się, że osób zmagających się z tym problemem jest ponad 20% całej populacji. Przyczyna nie jest znana, chociaż wiadomo, że u podstaw schorzenia leży zaburzenie pracy jelit. Choroba manifestuje się bólami brzucha, przewlekłymi zaparciami (typ IBS-C) lub biegunką (typ IBS-D). Ciekawostką może być fakt, że kalifornijscy badacze pół roku temu opisali nową formę IBS, który występuje po ostrym ataku zapalenia uchyłków jelita (typ PDV-IBS), co rzuca nowe światło na doszukiwanie się prawdopodobnych przyczyn schorzenia.

Najczęstszymi objawami towarzyszącymi wszystkim postaciom IBS są bóle brzucha, nieregularny rytm wypróżnień oraz wzdęcia nasilające się zwykle w ciągu dnia. Nie powinniśmy zatem w praktyce aptecznej bagatelizować takich powszechnych objawów, a pacjenta pojawiającego się często ze wspomnianymi  dolegliwościami starać się dopytać o szczegóły. Warto zaznaczyć, że u ponad 50% pacjentów zgłaszających się do lekarza z opisanym problemem występują dodatkowo zaburzenia psychiczne jak depresja i lęk, które na zasadzie błędnego koła nasilają tylko i tak już bardzo uporczywe dolegliwości.

Biorąc pod uwagę liczbę osób zmagających się z IBS przewiduje się, że najnowszy lek firmy Furiex Pharmaceuticals czeka olbrzymi sukces. W trzeciej fazie badań klinicznych wzięło udział 2428 pacjentów. W ciągu 26 tygodni zażywania Eluxadolinu doszło do wyraźnego złagodzenia uporczywych bólów brzucha oraz poprawy konstystencji stolca. Badania obejmowały pacjentów w wieku od 18 do 65 lat, z czego 70% stanowiły kobiety jako, że statystycznie choroba częściej dotyka słabą płeć. Klinicznie istotna poprawa wystąpiła u 48% pacjentów otrzymujących placebo i u aż 65% otrzymujących nowy lek w dawce 100 mg na dobę.

Mechanizm działania substancji czynnej polega na wykazywaniu agonizmu do receptora opioidowego m i antagoniźmie do receptora d. Jego zaletą jest działanie miejscowe, jest dobrze tolerowany i wykazuje wysoki poziom bezpieczeństwa. Najczęstsze działania niepożądane obejmują nudności, wymioty i bóle brzucha, jednakże podobne objawy ze zbliżoną częstotliwością występowały u probantów zażywających placebo. Producent leku szacuje, że jeżeli lek zostanie oficjalnie zatwierdzony wygeneruje roczną sprzedaż wartości 750 milionów do biliona dolarów. 

Obecnie postępowanie w leczeniu zespołu jelita drażliwego polega na edukacji pacjenta oraz poleceniu metod mających na celu złagodzenie objawów. Dużą rolę odgrywa oczywiście odpowiednia dieta. Chory powinien wyeliminować z jadłospisu pokarmy tłuste, wzdymające oraz napoje gazowane. Z kolei leczenie farmakologiczne opiera się na podawaniu środków rozkurczowych i odpowiednio przeciwbiegunkowych i przeciwzaparciowych czy w ostateczności antydepresantów. Trwałe wyleczenie na dzień dzisiejszy nie jest możliwe tak samo jak i nie istnieje ustalone postępowanie profilaktyczne. Nowy lek daje jednak duże nadzieje na poprawę jakości życia chorych i z pewnością spotka się z dużym zainteresowaniem pacjentów.

red. Magdalena Habuz