Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Eksperymentalna terapia CoQ10 przywraca funkcje motoryczne u dziecka z rzadką encefalopatią mitochondrialną
Eksperymentalna terapia CoQ10 przywraca funkcje motoryczne u dziecka z rzadką encefalopatią

Ośmioletni chłopiec, który utracił zdolność chodzenia w wyniku rzadkiej choroby mitochondrialnej, odzyskał mobilność po zastosowaniu innowacyjnej terapii opartej na prekursorze koenzymu Q10 (CoQ10). Leczenie zostało wdrożone przez neurologów z NYU Langone Health i stanowi pierwszy udokumentowany przypadek skutecznego zastosowania tej metody u człowieka. To wydarzenie otwiera nowe możliwości w leczeniu dzieci z deficytem enzymu HPDL, odpowiedzialnego za kluczowy etap w syntezie CoQ10, który jest niezbędny do prawidłowego wytwarzania energii w mitochondriach.

 

Chłopiec, wcześniej aktywny fizycznie, w ciągu kilku miesięcy doświadczał postępującego osłabienia mięśni, sztywności kończyn oraz zmęczenia, które w efekcie doprowadziły do całkowitego paraliżu kończyn dolnych. Diagnostyka genetyczna ujawniła niedobór enzymu HPDL, który katalizuje reakcję wczesnego etapu szlaku biosyntezy CoQ10. Niedobór tego enzymu powoduje zaburzenia w produkcji ATP w mitochondriach, co skutkuje osłabieniem funkcji mięśni szkieletowych i nerwowych. Zrozumienie tego mechanizmu umożliwiło skierowanie terapii w stronę przyczyny metabolicznej choroby zamiast jedynie łagodzenia jej objawów.

Zespół badawczy zastosował 4-hydroksybenzoat (4-HB)  związek będący prekursorem CoQ10, który wykazuje zdolność przekraczania bariery krew-mózg, umożliwiając dostarczenie substratu do syntezy koenzymu w mitochondriach neuronalnych i mięśniowych. Terapia miała charakter eksperymentalny i była prowadzona w kontrolowanych warunkach klinicznych, z dokładnym monitorowaniem stanu pacjenta oraz reakcji organizmu na suplementację. Po dwóch miesiącach leczenia chłopiec odzyskał zdolność chodzenia na dłuższe dystanse, a także poprawę stabilności postawy i wytrzymałości mięśniowej, co stanowi istotny dowód skuteczności podejścia opartego na uzupełnianiu brakujących metabolitów. Mechanizm działania 4-HB opiera się na dostarczaniu komórkom materiału wyjściowego do szlaku biosyntezy CoQ10. Dzięki temu mitochondria mogą wznowić produkcję ATP, co przywraca energię niezbędną do prawidłowej pracy mięśni i neuronów. Poprawa zdolności motorycznych dziecka wskazuje, że terapia celuje w pierwotną przyczynę choroby, jaką jest niedobór enzymu, a nie jedynie w symptomy, co odróżnia ją od klasycznych metod wspierających funkcje mięśni, takich jak rehabilitacja fizyczna czy leczenie objawowe. Badania opublikowane w Nature wykazały, że związki pochodne koenzymu Q10 mogą znacząco poprawiać funkcjonowanie układu nerwowego w modelach chorób mitochondrialnych i encefalopatii u zwierząt. Wyniki te były punktem wyjścia do zastosowania 4-HB u pacjenta, co w praktyce klinicznej po raz pierwszy potwierdziło skuteczność tej strategii u człowieka. Ponadto terapia nie powodowała istotnych działań niepożądanych, a obserwowane efekty były szybkie i trwałe w czasie monitorowania.

Eksperci medyczni podkreślają, że przypadek ten jest przełomowy nie tylko z perspektywy pojedynczego pacjenta, lecz również w kontekście rozwoju medycyny spersonalizowanej i leczenia chorób mitochondrialnych. Terapia prekursorem CoQ10 może potencjalnie pomóc szerokiej grupie dzieci z mutacjami wpływającymi na szlaki biosyntezy tego kluczowego koenzymu. Planowane są dalsze badania kliniczne w celu potwierdzenia skuteczności i bezpieczeństwa metody w większej populacji pacjentów. Dodatkowo przypadek ten podkreśla znaczenie dokładnej diagnostyki genetycznej oraz identyfikacji defektów enzymatycznych na wczesnym etapie choroby. Wprowadzenie terapii metabolicznej w sposób ukierunkowany na pierwotny deficyt enzymatyczny otwiera nowe możliwości w leczeniu rzadkich chorób mitochondrialnych, które wcześniej były postrzegane jako nieuleczalne.

Źródła

1. Shi, G.; Miller, C.; Kuno, S.; Rey Hipolito, A.G.; El Nagar, S.; Riboldi, G.M.; Korn, M.; Tran, W.C.; Wang, Z.; Ficaro, L.; Lin, T.; Spillier, Q.; Gamallo-Lana, B.; Jones, D.R.; Snuderl, M.; Song, S.C.; Mar, A.C.; Joyner, A.L.; Sillitoe, R.V.; Banh, R.S.; Pacold, M.E. Coenzyme Q headgroup intermediates can ameliorate a mitochondrial encephalopathy. Nature 2025, 615, 1–6. https://doi.org/10.1038/s41586-025-09246-x

2. https://nyulangone.org/news/experimental-compound-offers-potential-treatment-rare-often-fatal-childhood-disease?

3. https://www.statnews.com/2025/07/09/nyu-langone-scientists-use-biochemical-discovery-to-treat-child-with-coq10-hpdl-deficiency/

Fot. https://pixabay.com/illustrations/mitochondria-biology-cell-biology-7048192/

KOMENTARZE
news

<Wrzesień 2025>

pnwtśrczptsbnd
1
2
3
4
CosmoPharm Pack Expo 2025
2025-09-04 do 2025-09-06
MEDI-VISION Forum
2025-09-04 do 2025-09-06
6
7
10
12
13
14
15
17
19
Obóz Atrakcyjnych Konwentykli
2025-09-19 do 2025-09-22
20
21
24
27
28
4
5
Newsletter