Grzyby – przyczyna niebezpiecznych infekcji

Grzyby to organizmy cudzożywne, zaliczamy do nich zarówno mikroskopijne drobnoustroje, jak i kilometrowe grzybnie. Tworzą złożone związki z innymi organizmami żywymi. Niektóre z nich wchodzą w symbiozy, umożliwiając m.in. rozkwit życia na Ziemi, jednakże inne przyczyniają się do rozkładu drewna, a nawet powodują śmiertelne infekcje u zwierząt. W ostatnich latach znacząco wzrasta zachorowalność u ludzi na układowe zakażenia wywołane właśnie przez grzyby. Ponadto, infekcje grzybicze mają wysoki wskaźnik śmiertelności przekraczający nawet 50% [1]. Stanowią one duże wyzwanie dla medycyny ze względu na trudność w zdiagnozowaniu i późniejszym leczeniu – co gorsze stale pojawiają się nowe odmiany, często lekooporne.

W związku z tym, zrozumienie, jak genomy grzybów wpływają na ich wszechstronność i zdolność przystosowania się do warunków środowiska, jest bardzo ważne. To właśnie wokół badań enzymów związanych ze zdolnościami adaptacyjnymi grzybów i współżycia z innymi organizmami skoncentrowane są działania dr hab. Anny Muszewskiej z Zakładu Biochemii Drobnoustrojów Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie.

Jak zwiększyć szanse na leczenie infekcji grzybiczych?

Badania naukowe dr hab. Muszewskiej mają służyć odkryciu, w jaki sposób różne obszary genomu umożliwiają grzybom przystosowywanie się do warunków środowiska. Może okazać się to pomocne w wielu dziedzinach, zarówno przemysłowych, jak i medycznych. W swojej działalności badaczka uwzględnia ekologię i klasyfikację taksonomiczną organizmów.

Obecnie dr hab. Anna Muszewska pracuje nad porównawczą genomiką grzybów z rzędu Mucorales, powodujących trudne do leczenia infekcje. Jej badania nie tylko pomagają lepiej zrozumieć zwyczaje  grzybów, ale mogą też rzucić nowe światło m.in. na to, jak przebiega infekcja grzybicza.

– Celem moich badań jest zrozumienie, jak informacja zawarta w genomie przekłada się na tryb życia organizmu. Badam głównie grzyby, ale też inne grupy organizmów i staram się wychwycić ten moment w ewolucji, kiedy grzyby związane z roślinami zaczęły się różnić od grzybów związanych ze zwierzętami. Chciałabym, żeby wyniki moich badań przyczyniły się do lepszej diagnostyki i leczenia pacjentów z chorobami grzybiczymi – wyjaśnia dr hab. Anna Muszewska.

Badania docenione przez Jury programu Dla Kobiet i Nauki

Projekt dr hab. Anny Muszewskiej został wyróżniony przez Jury programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki pod przewodnictwem prof. Ewy Łojkowskiej – w listopadzie 2018 roku badaczka otrzymała stypendium w kategorii habilitanckiej w wysokości 35 000 zł. Kilka miesięcy po przyznaniu stypendium badaczka otrzymała stopień dr hab.

– Stypendium to dla mnie szansa na promowanie dyscypliny, którą się zajmuję, czyli mykologii – nauki o grzybach. Oczywiście jest to również bardzo ważne wyróżnienie naukowe i duży zaszczyt. Obecnie obserwujemy zmiany w polityce naukowej, a program L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki jest jednym ze sposobów wyróżnienia i docenienia kobiet w nauce. Podkreślanie, że za badaniami stoi kobieta jest w dzisiejszych czasach bardzo ważne, ponieważ może to zachęcić inne kobiety do angażowania się w badania i rozwój kariery naukowej – podkreśla dr hab. Anna Muszewska.

Zachęcamy do obejrzenia filmu o badaniach dr hab. Anny Muszewskiej: