Naukowcy na Uniwersytecie w Brukseli pracują nad odtworzeniem tego gruczołu z embrionalnych komórek macierzystych. Badania zespołu Pani Sabine Costagliola (embriolog molekularny) wykazały, że możliwe jest przywrócenie funkcji tarczycy nawet po jej zniszczeniu- przynajmniej u myszy.

Embrionalne komórki macierzyste zostały zmodyfikowane genetycznie, co umożliwiło syntezę białek NKX2-1 i PAX8. Kiedy komórki te hodowano na szalkach Petriego w obecności hormonu stymulującego tarczycę, okazało się, że różnicują się one w komórki tarczycy.

Jednostką funkcjonalną gruczołu tarczowego jest pęcherzyk tarczycy, zwany gronem. Składa się on z sześciennych komórek nabłonkowych, ułożonych na kształt woreczków, których światło wypełnia koloid. Co ciekawe komórki embrionalne, które wykorzystano w doświadczeniu same organizowały się w wyżej opisane struktury, a ponadto powstałe pęcherzyki same zaczęły syntezować hormony tarczycy.

Następnym krokiem było sprawdzenie w jaki sposób pęcherzyki te będą funkcjonować u żywych myszy. Należało także ocenić czy posiadają one potencjał do korygowania niedoczynności tego gruczołu. Niedoczynność tarczycy wywołano poprzez wstrzyknięcie radioaktywnego jodu, który skumulował się w gruczole tarczowym prowadząc do jego dysfunkcji. Przeszczep embrionalnych komórek macierzystych umożliwił regenerację gruczołu i całkowity powrót do normy w produkcji hormonów u ośmiu na dziewięć testowanych myszy.

Uzyskane wyniki są zadowalające. Być może w przyszłości możliwe będzie przeprowadzenie podobnych badań u ludzi. Francesco Antonica, embriolog molekularny w laboratorium Costagliola, jest przekonany, że podobne wyniki można uzyskać wykorzystując takie indukowne pluripotencjalne komórki macierzyste od pacjentów z niedoczynnością tarczycy, by powtórzyć wyniki badań myszy u ludzi.

Monika Marek-Swędzioł

Źródło: Antonica, F. et al. Generation of functional thyroid from embryonic stem cells. Nature (2012)