Zastosowanie modeli zwierzęcych chorób jest dziś szczególnie przydatne naukowcom w badaniach nad mechanizmami patofizjologicznymi oraz w badaniach, w których celem jest zwiększenie efektywności leczenia. Jednym z takich modeli, jest model szczura Brattleboro, nie posiadający zdolności do wytwarzania hormonu antydiuretycznego, wazopresyny. Podejrzewa się również udział wazopresyny w modulacji społecznych zachowań zwierząt, w tym ludzi. Rezultatem mutacji w genie kodującym wazopresynę jest moczówka prosta. Po  raz pierwszy została opisana w potomstwie szczepu szczurów doktora  Henriego A. Schroedera, badacza z  Long Evans (Stany Zjednoczone), który to szczep został później nazwany Brattleboro.

Jak informuje WHO, schizofrenia jest zaburzeniem psychicznym, które dotyka około 24 milionów ludzi na całym świecie, głównie w grupie wiekowej 15-35 lat, w równym stopniu kobiet jak i mężczyzn. Przyczyny schizofrenii pozostają nieznane. Dr Zelena podczas zwróciła uwagę na jedną z hipotez – hipotezę „dwóch uderzeń”, w której współistnienie dwóch elementów takich jak czynniki genetyczne czy środowiskowe mogą zaburzać rozwój centralnego układu nerwowego. Te wczesne zakłócenia mogą prowadzić do powstania podatności na „drugie uderzenie” (ang. second hit), który następnie prowadzi do wystąpienia objawów schizofrenii. W teorii tej, schizofrenia jest ujęta jako choroba rozwoju mózgu. „Dzięki wsparciu ze strony społeczeństwa jest możliwość aby fenotyp schizofreniczny nie ujawnił się” – dodaje Dr Zelena.

Istnieje kilka zalet przemawiających za używaniem genetycznego modelu zwierząt w badaniach nad schizofrenią. „Po pierwsze w tym modelu nie ma interakcji farmakologicznej. Cechuje go także samorzutny rozwój objawów schizofrenii. Inna zaletą jest mniejszy nakład pracy w celu wytworzenia tych zwierząt. Jest to to jest dobry model do testowania nowych leków przeciwpsychotycznych. Ustawiczny niedobór AVP może wywoływać zmiany w składzie neurotransmiterów i wtórnie prowadzić do schizofrenicznego fenotypu”- podkreśla Dr Zelena. Na koniec prelegentka udzieliła kilku wskazówek, którymi badacze powinni się kierować w badaniach nad behawioryzmem zwierząt.

Schizofrenia jest przewlekłą chorobą, która negatywnie wpływa nie tylko na jednostki i rodziny, ale także przekłada szersze konsekwencje dla społeczeństwa. Wśród osób cierpiących na tę chorobę obserwuje się często współwystępujące choroby takie jak zaburzenia lękowe i depresyjne, astmę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, cukrzycę typu 2,  jak również wiele związanych z nią powikłań, co przekłada się na zmniejszenie o 10-25 lat długości życia, w porównaniu z osobami zdrowymi. W przebiegu schizofrenii obserwuje się charakterystyczne występowanie okresów emocjonalnego wycofania, apatii oraz zaburzeń psychotycznych (omamów, urojeń). Obecnie, w terapii oprócz leków klasycznych, farmakologicznej stosuje się nowe leki przeciwpsychotyczne atypowe, które nie powodują niepożądancyh objawów ze strony ukladu pozapiramidowego.

Instytut Medycyny Doświadczalnej Węgierskiej Akademii Nauk (HAS) w Budapeszcie jest jedyną instytucją badawczą na Węgrzech, ukierunkowaną ściśle na badania medyczne. Jego aktywność skupia się na podstawowych badaniach biomedycznych, przede wszystkim w dziedzinie neurologii, w tym badaniach nad neurotransmisją, procesami uczenia się i pamięci, zagadnieniami niedokrwienia i uszkodzenia mózgu, padaczką, a także aspektami kontroli wydzielania hormonów.